وقوع جنگ سرد جدید بر سر تراشه‌های نیمه‌هادی

به گزارش سیتنا به نقل از ایندیپندنت، شاید تا به حال در مورد تراشه‌های نیمه هادی کمتر شنیده باشید، اما همه ما در زندگی روزمره خود از آنها استفاده می‌کنیم، اگرچه اهمیت این تکنولوژی فراتر از استفاده روزانه است. در حال حاضر دو ابرقدرت‌ جهان، آمریکا و چین در حال جنگ سرد بر سر این تراشه‌ها هستند.

تراشه‌های نیمه هادی چه اهمیتی دارند؟

از سفر، سرگرمی، کار و زندگی گرفته تا تلفن همراه، تجهیزات پزشکی، یخچال، کامپیوتر، ماشین حساب و خودرو، تراشه‌های نیمه هادی تقریبا در تمام دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌شوند ولی این موضوع فقط در مورد تاثیر نیمه‌هادی‌ها در تکنولوژی روزانه ما نیست.

تراشه‌های نیمه‌هادی در هوش مصنوعی، سیستم‌های نظامی و به طور کلی امنیت ملی، برتری نظامی و ژئوپلیتیک نقش بزرگی بازی می‌کنند. به همین دلیل است که آمریکا و چین، زمان و بودجه زیادی را در صنعت تراشه‌های نیمه‌هادی‌ سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

جنگ تراشه‌های نیمه هادی چه زمانی شروع شد؟

آمریکا اولین کشوری بود که در صنعت تراشه‌های نیمه هادی پیشرو بود. طی دهه ۱۹۵۰، ارتش آمریکا و ناسا، ادارهٔ کل ملی هوانوردی و فضایی آمریکا، چشمشان را به این تراشه‌ها دوختند. ناسا به دنبال این بود که به ماه برود و ارتش آمریکا به دنبال گسترش فناوری سلاح‌های خود بود.

صنعت تراشه‌ها در این دوره به معنی نوآوری‌های بزرگ برای دولت و شرکت‌های آمریکایی بود. کامپیوترهای خانگی، تلویزیون رنگی، ماهواره‌های پیشرفته‌تر از جمله وسایل تکنولوژیک بودند که وارد بازار آمریکا شدند. هیچ کدام از این‌ها بدون تراشه‌های نیمه‌هادی ممکن نبود.

اگر این تراشه‌ها مهم هستند چرا تمام کشورها آن‌ها را تولید نمی‌کنند؟

پاسخ این است که تولید تراشه‌های نیمه‌هادی بدون کمک آمریکا، تایوان و هلند تقریبا غیرممکن است. تراشه‌های نیمه‌هادی در آزمایشگاه‌های مخصوص به نام «فب‌لب» تولید می‌شوند. آزمایشگاه‌های فب‌لب به‌طور کلی مجهز به مجموعه‌ای از ماشین‌های ساخت دیجیتال است. می‌توان گفت که این آزمایشگاه‌ها کارخانه‌ طراحی و ساخت این تراشه‌ها هستند، یک فرایند پیچیده که تنها در این کارخانه‌ها امکان پذیر است.

چیزی که این فرایند را دشوار می‌کند جا دادن ده‌ها میلیون ترانزیستور روی یه تکه تراشه است. برای مثال، کمپانی آی.‌بی.‌ام. در سال ۲۰۲۱ یک تراشه تولید کرد که ترانزیستورهایش دو نانو متر عرض داشتند. برای مقایسه، ‌ضخامت ترانزیستورهای این تراشه به نازکی یک رشته دی.‌ان.ای. انسان بود. هر چه ترانزیستورهای بیشتری روی یک تراشه باشند، آن تراشه می‌تواند اطلاعات بیشتری را پردازش کند. چالش جدی قرار دادن میلیون‌ها ترانزیستور روی این تراشه‌ها است، حتی فرود یک تکه گرد و خاک بر روی تراشه می‌تواند آن را خراب کند. دشواری ساخت این تراشه‌ها، ساخت آنها را در آمریکا پرهزینه کرد.

گسترش زنجیره تامین تراشه‌های نیمه هادی                                       

در حین رونق صنعت تراشه ایالات متحده، کشورهای شرق آسیا به سرعت در حال توسعه بودند. آمریکا، برای حل مساله هزینه، شروع به واردات تراشه از ژاپن کرد. ژاپن می‌توانست تراشه‌ها را سریع‌تر و ارزان‌تر بسازد و به آمریکا بفرستد اما این تصمیم به زودی آمریکا را با چالش‌های جدیدی روبرو کرد. سال ۱۹۸۷ دولت آمریکا مالیات صد در‌صدی بر روی تراشه‌های وارداتی از ژاپن قرار داد. این اقدام ضربه شدیدی به صنعت تراشه ژاپن وارد کرد.

تراشه پیشرفته به چین بود. این امر به شرکت‌های آمریکایی هم لطمه زد، چرا که آنها بزرگترین مشتری خود، چین را از دست دادند. برای جلوگیری از نارضایتی شرکت‌های تراشه‌ساز آمریکایی، قانون تراشه و علم ۲۰۲۲ شرکت‌های آمریکایی را به ساخت کارخانه‌های تولید تراشه در آمریکا  تشویق می‌کرد. علاوه بر این، ۱۱ میلیارد دلار برای تحقیق و توسعه در این زمینه اختصاص داده شد.

مساله ژئوپلیتیک

تراشه‌ها نه تنها برای فناوری و رشد اقتصادی استفاده می‌شوند، بلکه از نظر نظامی و ژئوپلیتیک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. می‌توان گفت که تراشه‌ها تبدیل به نفت قرن ۲۱ شده‌اند. سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در اواسط ۲۰۲۲ فقط یک نمایش همبستگی نبود، بلکه همچنین در مورد صنعت نیمه‌هادی تایوان و اهمیت ژئوپلیتیکی تایوان بود. پس اگر تایوان بیشتر تراشه‌های جهان را تولید می‌کند و چین کمبود تراشه دارد، چرا چین به تایوان حمله نمی‌کند؟

پاسخ ساده این است که اگر چین به تایوان حمله کند، احتمالا تنها چیزی که به دست می‌آورد آزمایشگاه‌های خالی است که بدون نرم‌افزارها و مهندسان نمی‌توانند فعال باشند. به علاوه، جنگ در تایوان زنجیره تامین تراشه را مختل می‌کند اما چین می‌تواند از راه‌های دیگر استفاده کند تا دسترسی آمریکا و بقیه جهان را به این جزیره خودگردان قطع کند.

این سوال همچنان باقی می‌ماند که چگونه مشارکت اقتصادی بیشتر منجر به جنگ سرد جدیدی بین این دو ابرقدرت شد؟ می‌توان گفت که احتمال درگیری در قرن بیست‌و‌یکم چه شکلی خواهد بود. زمانی نفت و طلا با ارزش‌ترین منابع بودند اما در حال حاضر آینده جهان وابسته به صنعت تراشه است. هم اکنون نه تنها نبود این تراشه‌‌های کوچک می‌تواند زندگی روزمره را مختل کند بلکه حتی تفاوت بین برتری نظامی و اقتصادی را نیز نشان می‌دهد.

انتهای پیام