تحریف تاریخ در سریال معاویه به نفع اهداف سیاسی معاصر

به گزارش سیتنا، سریال «معاویه» روایتی ارائه می‌دهد که گویی توسط خود معاویه برای بازنویسی تاریخ (تحریف تاریخ) طراحی شده است. در این اثر، چهره‌ی خاندان ابوسفیان به گونه‌ای پاکسازی شده که گویی هرگز دشمنی آشکاری با پیامبر اسلام (ص) نداشته‌اند. معاویه به عنوان فردی خردمند، سیاستمدار و مدبر تصویر شده که گویا هیچ خطایی در زندگی‌اش مرتکب نشده است، در حالی که جنبه‌های منفی تاریخی او به کلی نادیده گرفته شده‌اند.

این سریال به هیچ‌وجه به نقش معاویه در تضعیف خلافت امام علی (ع)، نیرنگ‌هایش در صلح با امام حسن (ع) و تأسیس حکومت استبدادی موروثی اشاره‌ای نمی‌کند. همچنین، از جنایات او علیه صحابه و ستم‌گری‌هایش بر مخالفان سخنی به میان نمی‌آورد. این روایت یک‌جانبه، تصویری کاملاً تحریف‌شده از معاویه ترسیم می‌کند که با منابع تاریخی معتبر همخوانی ندارد.

یکی از بزرگ‌ترین اشکالات سریال، حذف عمدی بخش‌های کلیدی تاریخ است که چهره‌ی واقعی معاویه را نشان می‌دهد. وقایع مهمی که می‌توانست تصویر واقعی‌تری از او ارائه دهد، یا حذف شده‌اند یا تحریف گردیده‌اند تا معاویه را به عنوان چهره‌ای صلح‌طلب و بی‌خطا جلوه دهند. در حالی که منابع تاریخی، روایتی کاملاً متفاوت از شخصیت او ثبت کرده‌اند.

به عنوان مثال، سریال هیچ اشاره‌ای به کارشکنی‌های معاویه در برابر حکومت امام علی (ع) نمی‌کند. جنگ صفین که از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام است، با حیله‌گری معاویه به نفع او پایان یافت و باعث تفرقه در امت اسلامی شد. همچنین، پس از رسیدن به قدرت، او نه تنها به تعهدات صلح‌نامه با امام حسن (ع) پایبند نماند، بلکه به سرکوب شیعیان پرداخت و حکومت اموی را به نظامی موروثی تبدیل کرد.

از دیگر نکات مغفول‌مانده در سریال، رفتار ظالمانه‌ی معاویه با صحابه پیامبر (ص) است. بسیاری از یاران وفادار پیامبر، مانند عمار یاسر و حجر بن عدی، به دستور او به شهادت رسیدند یا مورد آزار قرار گرفتند. اما سریال، معاویه را به عنوان فردی بردبار و اهل گفتگو معرفی می‌کند، در حالی که تاریخ گواهی می‌دهد او برای حفظ قدرت، از هیچ جنایتی دریغ نکرد.

همچنین، سیاست‌های اقتصادی او که منجر به ایجاد شکاف طبقاتی، فساد و تبعیض گسترده شد، به کلی نادیده گرفته شده است. معاویه با بخشش‌های بی‌حساب، بسیاری را به خدمت گرفت و فرهنگ اشرافی‌گری را در حکومت اسلامی رواج داد. اما سریال، او را سیاستمداری دوراندیش نشان می‌دهد که تنها در پی وحدت و آرامش مسلمانان بوده است.

از سوی دیگر، سریال با تمرکز یک‌جانبه بر زندگی معاویه، شخصیت‌های مخالف او را کاملاً نادیده می‌گیرد و تاریخ را به شکلی جانب‌دارانه روایت می‌کند. این اثر نه یک بازنمایی بی‌طرفانه، بلکه تلاشی آشکار برای ارائه‌ی تصویری آرمانی از بنی‌امیه است؛ تصویری که حتی امویان نیز آرزوی ثبت آن را در تاریخ داشتند. این تحریف‌های عمدی، سریال را از یک درام تاریخی به ابزاری برای تحریف تاریخ تبدیل کرده است.

نکته‌ی دیگر، کیفیت پایین سریال در مقایسه با بودجه‌ی کلان آن است. با توجه به هزینه‌های سنگین تولید، انتظار می‌رفت اثری با فیلمنامه‌ای قوی، کارگردانی حرفه‌ای و بازیگری درخشان ساخته شود، اما نتیجه، سریالی سطحی و ضعیف بوده که نتوانسته نظر منتقدان را جلب کند.

در نگاه سیاسی نیز کارشناسان معتقدند، سریال «معاویه» فراتر از یک اثر تاریخی است و اهدافی معاصر را دنبال می‌کند. محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، با حمایت از این پروژه، در پی مشروعیت‌بخشی به اقدامات خود است. او با الهام از سیاست‌های معاویه، می‌خواهد اصلاحات بحث‌برانگیز خود را توجیه و چهره‌ای جدید از حکومت عربستان ارائه دهد.

همان‌گونه که معاویه خلافت را به سلطنت موروثی تبدیل کرد، بن‌سلمان نیز در پی دگرگونی ساختار حکومتی عربستان است. تطهیر چهره‌ی معاویه در این سریال، می‌تواند تلاشی برای توجیه سیاست‌های بن‌سلمان و تحکیم قدرت او باشد. این اثر نه‌تنها تاریخ را تحریف کرده، بلکه به ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی تبدیل شده است.

الکلام سریال «معاویه» را نمی‌توان صرفاً یک روایت تاریخی دانست، بلکه باید آن را پروژه‌ای چندبعدی در نظر گرفت که همزمان با تحریف گذشته، در خدمت اهداف سیاسی امروز نیز قرار دارد.

انتهای پیام