نیاز مردم به شبکه‌های اجتماعی را مناسب پاسخ دهیم

به گزارش سیتنا، دکتر "حمید ضیایی پرور" استاد دانشگاه و رییس مرکز روابط‌عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در "یادداشت ماه" شماره ششمین ماهنامه نسل چهارم نوشت: 

دبیر شورای عالی فضای مجازی در مورد فیلترینگ تلگرام سخنان مهمی بیان کرده که محورهای اصلی آن بدین شرح است: 
- نمی توان شبکه های اجتماعی را مسدودکرد.
- در صورت مسدود شدن تلگرام مردم به شبکه دیگری کوچ می کنند. 
- مردم به شبکه های اجتماعی نیاز دارند. 
- باید شبکه های داخلی را تقویت کنیم تا مردم استقبال کنند. 
- نباید سختگیری هایی که نمی توانیم بر شبکه های اجتماعی خارجی داشته باشیم بر شبکه های داخلی اعمال کنیم. 
- دنبال فیلترکردن تلگرام نیستیم.
این سخنان اعتراف دیرهنگامی به شکست سیاست های سلبی در مقابله با فناوری های نوین رسانه ای است.
محورهای بیان شده توسط دبیر شورای عالی فضای مجازی بسیار مهم است، اما به نظر می رسد مهمترین بخشی که وی به آن اشاره کرده اعتراف به این موضوع است که مردم به شبکه های اجتماعی نیاز دارند! مردم چه نیازی به شبکه های اجتماعی دارند؟ آیا مشکل مردم ما شبکه های اجتماعی است؟ اگر شبکه های اجتماعی نباشند چه اتفاقی در زندگی عادی مردم رخ می دهد؟ همین الان که در روستاها و برخی شهرهای گوشه و کنار کشور مردم اینترنت و یا گوشی هوشمند ندارند و کاربر شبکه های اجتماعی نیز نیستند چگونه زندگی می کنند؟ اساسا مردم تا همین چند سال پیش چگونه زندگی می کردند؟
اینها سوالات از نوع استفهام انکاری هستند تا بتوانیم به پاسخ آنها بپردازیم وگرنه طرح این سوالات نشان دهنده درستی آنها نیست. بله مردم تا همین یک دهه پیش بدون اینترنت، بدون گوشی های هوشمند و بدون شبکه های اجتماعی زندگی می کردند چون چنین فناوری هایی در دسترس آنها قرار نداشت. مردمان چند قرن پیش نیز برای کسب سواد خواندن و نوشتن مشکل داشتند و برای مثال در کتاب ها می خوانیم که فلان دانشمند ایرانی برای نسخه برداری از یک کتاب خطی، راهی بس طولانی طی می کرده تا به کتابخانه های سمرقند و بخارا برود و ماهها مشغول نسخه برداری از یک کتاب بوده و ماهها طول می کشیده تا به سرزمین اصلی اش بر گردد، حالا اگر همان دانشمند را در عالم خیال زنده کنیم و به او بگوییم می تواند نه یک کتاب که دهها کتاب و نه فقط از کتابخانه های سمرقند و بخارا بلکه از کتابخانه های دانشگاه های سوربن و شیکاگو، نه در چند ماه بلکه در چند دقیقه به دست بیاورد احتمالا در همان عالم خیال یا سکته می کرد یا ما را احمق می انگاشت! پیشینیان آن طور زندگی می کردند چون چاره ای جز آن نداشتند. بشر رو به پیشرفت است و چه بسا چند دهه بعد  فرزندان و نوادگان ما شیوه زندگی اکنون ما را به سخره بگیرند که چگونه مثلا با هاردهای یک ترابایتی و سرعت کیلوبیتی اینترنت استفاده می کردیم.
شبکه های اجتماعی نیاز ارتباطی مردم هستند. با آن با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند، می گویند و می خندند، سرگرم می شوند و بیزینس می کنند. ما الان در ساختمان 4 واحدی خود، شبکه ای روی تلگرام داریم که مدیر شبکه، مدیر ساختمان است و حساب و کتابهای ساختمان را روی شبکه به همسایگان اطلاع می دهد و اتفاقا اسم این شبکه «همسایگان» است و چه بسا هزاران شبکه همسایگان در تلگرام وجود داشته باشد. شبکه هایی میان فامیل، دوستان، همکلاسی ها، همکاران، بیزینس ها، فعالیت ها، مشاغل، کسب و کارها، تبلیغات، سیاست و حتی انتخابات!
شبکه های اجتماعی بازتاب دهنده زندگی اجتماعی واقعی ما هستند؛ زندگی دوم ما در فضای مجازی. اما این فضای مجازی ترجمه غلط سایبر اسپیس است فضای مجازی در لغت از ویرچوال اسپیس آمده اما ترجمه سایبر اسپیس، فضای سایبر است. شبکه های اجتماعی مجازی دماسنج اجتماعی زندگی روزمره ما هستند، چه بد چه خوب، مال همین مردمند. این 24 میلیون کاربر تلگرام از کره مریخ نیامده اند، عامل سازمان های جاسوسی نیز نیستند. اینها همین مردمند. منتهی مرز فرهنگ رسمی و تشریفاتی را در نوردیده اند و بی تعارف  شده اند. در غیاب رسانه های رسمی کشور که از کارکرد سرگرمی رسانه غافل شده و بیشتر کارکرد آموزش رسانه را چسبیده اند به مواردی متمرکز شده اند که فقط سرگرم کننده هستند. بی جهت نیست که پرکاربرترین این شبکه ها اسم‎هایی عجیب و غریب دارند: «گیــزمیز!» درست مثل پر مخاطب ترین برنامه تلویزیونی کشور: «خندوانه!» مردم در این شبکه ها ساعت ها سرگرم بوده و تا پاسی از نیمه شب پای این شبکه ها هستند. دوستی می پرسید که چرا در غرب، این شبکه ها به این وسعت طرفدار ندارند؟ پاسخ در این است که در آنجا رسانه های بزرگ مانند تلویزیون خاصیت خود را از دست نداده اند و هنوز سرگرم کننده هستند. از سوی دیگر مردم سرگرمی را در زندگی واقعی هم تجربه می کنند و نیاز به روی آوردن به فضای مجازی ندارند. آری مردم به شبکه های اجتماعی نیاز دارند و تا به این نیاز پاسخ ندهیم بستن یک شبکه باعث روی آوردن آنها به یک شبکه دیگر خواهد شد حال می خواهد وایبر باشد تلگرام باشد، وی چت باشد، یا هر شبکه دیگری.

انتهای پیام