سازمان فضایی را تکه‌تکه کردند؟!

به گزارش سیتنا،‌ اگرچه سابقه آغاز فعالیت‌های فضایی ایران دقیقا مشخص نیست اما سازمانی با عنوان سازمان فضایی ایران بر اساس مصوبه‌ای که در سال 82 مورد تایید مجلس شورای اسلامی وقت قرار گرفت تاسیس شد.

طبق این مصوبه، شورایی نیز با عنوان شورای عالی فضایی با ریاست رئیس‌جمهور تشکیل شد که وظیفه آن سیاستگذاری و تعیین خطوط کلی نظام در امر فضا، تبیین شد و اجرای این مصوبات نیز بر عهده سازمان فضایی ایران قرار داده‌ شد.

همچنین آشنا کردن هرچه بیشتر آحاد جامعه و مسئولان و برنامه‌ریزان کشور از دستاوردهای بشر در زمینه فناوری فضایی و کاربردهای آن در ابتدایی‌ترین و بدیهی‌ترین نیازهای روزمره تا پیشرفته‌ترین آن‌ها به عنوان مهمترین وظایف این سازمان قرار داده‌شد.

طبق اساس‌نامه سازمان فضایی که در همان سال نوشته شده بود، این سازمان اگرچه دارای شخصیت حقوقی و استقلا‌ل مالی است، به صورت مؤسسه دولتی وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلا‌عات اداره خواهد شد.

همین امر آغاز مناقشه‌ای در وضعیت و جایگاه این سازمان در دولت یازدهم شد چراکه دولت قبل، در سال 89 سازمان فضایی ایران را از وزارت ارتباطات منتزع کرد و پس از آن تصمیم گرفته شد که این سازمان در نهاد ریاست جمهوری و زیر نظر مستقیم رییس جمهور اداره شود. این تصمیم البته بخشی از یک پروسه چند ساله برای سرعت بخشیدن به پروژه‌های فضایی کشور دانسته شد.

در همان زمان اعلام شد که این تصمیم در پی توسعه فعالیت‌های فضایی کشور و توجه ویژه مسئولین امر به فناوری فضایی گرفته می‌شود و قرار است طی مصوبه ای چندین پژوهشگاه و پژوهشکده فعال در زمینه تحقیقات فضایی را در سازمان فضایی ایران ادغام شود و سازمان نیز تحت نظارت مستقیم ریاست جمهوری قرار گیرد.

***تصمیم دولت قبل غیر قانونی بود

اما دولت جدید معتقد بود این تصمیم نه تنها کمکی به گسترش فعالیت‌های فضایی کشور نکرده بلکه اساسا از همان ابتدا غیر قانونی بوده‌است.

بحث لزوم بازگشت سازمان فضایی به بدنه وزارت ارتباطات از همان حضور ابتدایی واعظی در مجلس برای دفاع از برنامه‌های خود جهت تصدی پست وزارت آغاز شد؛ زمانی که واعظی اعلام کرد که معتقد است با نظر رئیس جمهور، سازمان فضایی به وزارت ارتباطات بازگردد.

البته پیش از این نیز در مجلس برخی موافق با طرح بازگشت سازمان فضایی به جایگاه سابق خود و تحت نظر وزارت ارتباطات بودند. از جمله این نمایندگان سبحانی فر بود؛ او با بیان اینکه بخش‌های مختلفی که تحت نظر نهاد بوده و باید به وزارت ارتباطات منتقل شود، به سازمان فضایی نیز به عنوان یکی از همین بخش‌ها اشاره کرد.

این مسئله در نهایت مورد پیگیری مجلس قرار گرفت و مجلس نیز با توجه به این امر که از نظر نهاد ریاست جمهوری فعالیت‌های سازمان فضایی ایران ربطی به این نهاد ندارد، پیشنهاداتی را به رییس جمهوری برای تعیین تکلیف این سازمان ارجاع داد.

*** سازمان فضایی را تکه‌تکه کردند؟

از همان ابتدای جدی‌تر شدن پیگیری‌ها، واکنش‌های منفی به این «طرح فضایی جدید دولت» بالا گرفت تا آنجا که برخی رسانه‌ها و روزنامه‌ها نوشتند که دولت یازدهم سازمان فضایی را منحل کرده‌است.

چندی بعد معاون علمی و فناوری رییس جمهوری نسبت به اخباری که حاکی از «تکه‌تکه کردن» سازمان فضایی کشور در دولت یازدهم بود واکنش نشان داد. وی اعلام کرد که تا قبل از قطعی شدن ابلاغیه مرکز ملی فضایی در این مورد اظهار نظری نمی‌کند چراکه ممکن است باعث برداشت‌های غلط شود.

سخنگوی دولت نیز در واکنش به انتشار خبر انحلال سازمان فضایی ضمن تکذیب آن درباره تصمیم دولت در مورد سازمان فضایی تصریح کرد که از نظر ساختاری و ادامه فعالیت این سازمان تحت نظارت مستقیم نهاد ریاست جمهوری تصمیماتی گرفته خواهد شد که این به منزله انحلال این سازمان نیست بلکه تقویت آن را به دنبال خواهد داشت.

با وجود تمام کش و قوس‌ها و نظرات متناقض در مورد لزوم یا عدم لزوم جدایی سازمان فضایی از بدنه نهاد ریاست جمهوری، در همان روزهای ابتدایی بهمن‌ ماه با تصویب شورای عالی اداری، وزارت ارتباطات موفق شد پس از چهار سال سازمانی را که طبق اساس نامه به این وزارت‌خانه تعلق داشت بازپس‌گیرد.

پس از این وزیر ارتباطات به موضع‌گیری در مورد تصمیم دولت یازدهم پرداخت و بار دیگر اعلام کرد که هدف دولت در مورد جدایی سازمان فضایی از نهاد و بازگرداندن آن به زیرمجموعه وزارت ارتباطات نه‌تنها انحلال و حتی تضعیف آن نیست بلکه همواره در جلسات تصمیمات دولت بر عکس این بوده و هدف دولت تقویت سازمان فضایی بوده است.

بر این اساس طبق تصمیم شورای عالی اداری آن بخش از سازمان فضایی که کار اجرایی انجام نمی‌دهد زیر نظر ریاست جمهوری باقی مانده و سازمان فضایی و پژوهشگاه‌های فضایی به وزارت ارتباطات منتقل شد.

واعظی در این سخنان خود اعلام کرد که نه تنها خبر انحلال سازمان فضایی که معلوم نبود نتیجه تحلیل در کدام اتاق فکر پنهانی بود، کذب است بلکه با انتقال سازمان فضایی این سازمان به جایگاه اصلی خود بازگشت و براساس قانون مجلس شورای اسلامی جایگاه این سازمان در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است و این وزارت‌خانه بنا دارد تمام ماموریت‌هایی که برای این سازمان تعریف شده را با قوت پیگیری کند.

انتهای پیام