بهرهبرداری از اولین نرم افزار فیلترینگ هوشمند؛ از ادعا تا واقعیت!
در حالی بتازگی بسیج دانشجویی دانشکدهی کامپیوتر دانشگاه صنعتی امیرکبیر، با انتشار بیانیهای امکان فیلترینگ با نرم افزار هوشمند همهکاره را ادعایی گزاف دانسته (لینک)، مرکز ملی فضای مجازی در خبری مدعی شده که با حمایت از جامعه دانشگاهی، اولین نرم افزار فیلترینگ هوشمند کشور را به بهره برداری رسانده است.
به گزارش خبرنگار سیتنا، روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی در خبری که در سایت این مرکز منتشر شده، ادعا کرده است که به منظور بهره گیری از خدمات مفید شبکه جهانی اینترنت و برنامه ریزی برای صیانت از آسیب های ناشی از آن، با حمایت مرکز ملی فضایی مجازی از طرح های علمی دانشگاهی، سیستم فیلترینگ هوشمند تصویر، فیلم و متن در موضوعات اخلاقی به بهره برداری رسید.
بر اساس این گزارش، از مشخصه های این طرح، تشخیص هوشمند محتوای درخواست شده کاربر است که سرعت و گستره صفحات پالایش شده را افزایش می دهد و با کاهش نرخ خطا، کاربر سریع تر و دقیق تر به محتوای مفید مورد نیاز خود دست پیدا می کند. همچنین در این نرم افزار به دلیل امکان پالایش جزئی صفحات و ریزدانگی، پالایش صرفاً بر صفحاتی اعمال می شود که به دلیل محتوای نامناسب نیاز به پالایش دارند و نیازی به بستن کل دامنه نیست.
از ویژگی های دیگر این طرح، توزیع شدگی است که براساس آن سازمان ها، شرکت ها و مؤسسات میتوانند این نرم افزار را مستقلاً به کار گیرند.
در این خبر تاکید شده که نرم افزار فیلترینگ هوشمند کشور در حال حاضر مراحل آزمایشی نهائی خود را به پایان رسانده و در چندین سازمان و نهاد راه اندازی شده است. در مرحله اول، این طرح با همکاری مشترک پژوهشکده فضای مجازی دانشگاه شهید بهشتی و سازمان تبلیغات اسلامی (مؤسسه اطلاع رسانی تبیان) در چندین مرکز داخل کشور و همزمان به عنوان یک طرح صادراتی در خارج از کشور راه اندازی شده است و مراحل بعدی این طرح در آینده نزدیک اجرا خواهد شد.
امکان فیلترینگ با نرم افزار هوشمند همهکاره، ادعایی گزاف است!
در همین حال، بسیج دانشجویی دانشکدهی کامپیوتر دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گزارشی تحلیلی دربارهی مشکلات عرصهی فناوری ارتباطات کشور با اشاره به ساختار فعلی سامانهی فیلترینگ کشور، تاکید کرده بود: "سامانۀ فیلترینگ فعلی، از روباتهای هوشمند نرمافزاری بهره میگیرد که بر اساس منطق روشنی کار میکنند. این روباتها که به صورت خودکار در صفحات اینترنتی به مرور صفحات اینترنتی و تحلیل محتویات آنها میپردازند. به لحاظ آماری بخش اعظم سایتهائی که کلمات نامناسب بسیاری در محتوا و آدرس صفحات خود دارند، سایتهای مبتذل و مستهجن هستند و این سایتها اگر تازه یافت شده باشند، به فهرست فیلترینگ اضافه میشوند".
در ادامه این گزارش آمده بود: "سایتهائی که در حد مرزی قرار دارند توسط انسان مورد بررسی قرار میگیرند. علاوه بر این، از گزارشات مردمی و بررسی انسانی برای رفع خطاهای محتمل، فیلترینگ اشتباه یا یافتن برخی سایتها که از دید روبات مخفی میمانند کمک گرفته میشود. بنابراین با وجود تمامی اشکالات، سامانهای واقعی و عملیاتی است که البته باید در بهبود آن اهتمام ورزید".
در بخشی دیگر از این گزارش دربارهی فیلترینگ با نرم افزار هوشمند همهکاره، تاکید شده است: "اما این ادعا که بتوان از طریق یک نرمافزار یک صفحه مشخص را بررسی و خوب و بد آن را در طرفة العینی تشخیص داد، ادعائی بس گزاف است که قطعاً طرح کنندگان آن از علم رایانه و هوش مصنوعی چیزی نمیدانند، چون به این نکتۀ واضح بیتوجهاند حتی انسان برای درک خوب و بد محتوای یک صفحه به دانش پسزمینهای متکی است و نمیتواند بدون دانش لازم و کافی به طور قطعی دربارۀ یک صفحه نظر بدهد، که اگر اینگونه قضاوت خودکار خود ممکن بود، قوۀ قضائیه به جای قضات، روبات استخدام میکرد!"
نرمافزار فیلترینگ هوشمند چیست و چه قابلیتهایی دارد؟
به گفتهی کارشناسان، طبق تعاریف موجود و نمونههای تطبیقی در دیگر کشورها، فیلترینگ هوشمند باید قادر به تشخیص بخشی از آدرسهای اینترنتی باشد، بهگونهای که در برخورد با یک صفحه، بهجای فیلتر کردن تمام آدرس، بخشی از آن را مسدود کند؛ برای مثال باید بتواند درباره سایت فیسبوک برخی صفحات را مسدود و باقی را باز بگذارد. از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند، تمایز قائل شدن در دسترسیهاست، به این معنی که بتوان برای افرادی سطح دسترسی بیشتر یا کمتری را تعریف کرد.
درک معنایی، صوتی و تصویری (عکس و فیلم) از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند است؛ با امکان درک تصویر و پردازش تصویر، تصاویر مورد نظر در یک صفحه اینترنتی بدون مسدود شدن تمام آدرس فیلتر خواهد شد و امکان استفاده از سایت مورد نظر همچنان فراهم است.
پس هر آنچه به عنوان نرمافزار فیلترینگ هوشمند مطرح میشود باید همهی قابلیتهای مطرح در خصوص این نرمافزار جامع که کارشناسان بر آن اذعان دارند را داشته باشد.
امکان بررسی این نرمافزار فیلترینگ هوشمند توسط کارشناسان خبره فراهم شود
حال که به ادعای مرکز ملی فضای مجازی، این نرم افزار فیلترینگ هوشمند مراحل آزمایشی خود را به پایان رسانده و در چندین سازمان و نهاد راه اندازی شده است، انتظار میرود این مرکز امکان بررسی نرم افزاری، نحوهی عملکرد و تایید نهایی این پروژه توسط کارشناسان خبره را فراهم کند؛ تا در صورت تایید این ادعا، امکان استفاده از این نرم افزار هوشمند که نیاز مبرم کشور است در اسرع وقت و در سطح ملی فراهم شود.
انتهای پیام
افزودن دیدگاه جدید