گفت و گو با اولین کسی که موبایل را به ایران آورد

نام مهندس محمد غرضی را بیش از آنکه با عنوان وزیر نفت و یا استاندار خوزستان و کردستان بشناسند، با موبایل می‌شناسند. خودش از تکنولوژی که وارد کرده راضی است و معتقد است موبایل نیز مثل شمشیر ممکن است روزی گوش یک نفر را هم ببرد.

به گزارش سیتنا، گفت و گوی قدس با او نگاهی دارد به روزهایی که موبایل وارد کشور ما شد. به 19 سال پیش:
شما چه زمان با موبایل آشنا شدید؟
- من به دلیل مسؤولیتم به عنوان استاندار خوزستان و وزیر نفت با پدیده‌های مختلف ارتباطی آشنا بودم، بویژه در دوره حمله صدام به خوزستان نیاز به ارتباطات وسیع بود، امکاناتی را که از طریق برخی فرکانس‌های مخصوص ارتباطاتی بین تانک‌ها و وسایل نقلیه برقرار می‌شد می‌دیدم، اما این ارتباطات خیلی سنگین و نامطمئن بود، اما رگه هایی از این موضوع در ذهن من مانده بود.
حتی اولین بار با فاکس در سال 59 در پتروشیمی بندر امام آشنا شدم، می‌دیدم که با این دستگاه بزرگ حدود 4 متری و عرض 1 متر و نیمی از ژاپن فاکس می‌فرستادند. تا اینکه در سال 64 که به پست و مخابرات رفتم، کم کم با سیستم‌های دیجیتال و فیبر نوری و ماهواره ای و بویژه ماهواره دو طرفه آشنا شدم، اما تجهیزاتش بسیار سنگین و قیمتش هم بسیار بالا بود.
شاید یک گیرنده یکطرفه ماهواره برای رادیو و یا تلویزیون حدود 300 هزار دلار هزینه داشت .سال 65 متوجه شدم سیستم‌های موبایل در اروپا مورد بررسی قرار می‌گیرد و بر روی جی اس ام کار می‌کنند. متوجه قابلیتهای فیبر نوری و ماهواره شدم، اینکه با دو نخ فیبر نوری می‌توان 10 هزار مکالمه را جابجا کرد.در سال 67 به این نتیجه رسیدم که موبایل می‌تواند جایگزین تلفن‌های عادی شود برای همین در سال 68 پیگیر این موضوع شدم و در سال 72 حدود 10 هزار شماره ای در کشور راه افتاد.

چقدر برای این کار سرمایه گذاری کردید؟
-خیلی کم. برای 10 هزار شماره نزدیک 9/4 میلیارد دلار گشایش اعتبار کردم.

اولین خطوط همراه را به چه کسانی دادید؟
- برای این که بتوانیم بگوییم این تکنولوژی کارآمد است، این کار را از نیروی انتظامی و دستگاه‌هایی که خیلی گرفتار بودند شروع کردیم و بتدریج پای آن به دولت و مجلس و ریاست جمهوری کشیده شد، آن هم در کمتر از یک ماه و مثل جرقه ای که یک مرتبه زده می‌شود، همه از آن مطلع شدند، اما نسبت به کارآمدی آن تردید داشتند.

نسلی که شما وارد کردید، جزو تکنولوژی‌های روز بود یا دست دوم؟
- این تکنولوژی همان جی اس ام و مدل اروپایی است که توسعه یافته می‌باشد. من هم به این دلیل آن را انتخاب کردم چون همه کشورهای آسیایی این مدل را انتخاب کرده بودند و در اتحادیه جهانی مخابرات مدل جی اس ام از شانگهای تا انگلستان جا افتاده بود و چند 10 میلیارد تلفن می‌توانست روی این خط به ازای فرکانس‌های مختلف قرار بگیرد .

اولین برند گوشی که خودتان از آن استفاده کردید چه بود؟
- نوکیا

گویا ابتدا گوشی‌های ما را هم تنها همین شرکت در داخل عرضه می‌کرد؟
- در داخل کسی عرضه نمی‌کرد. با خارج قرارداد می‌بستند؛ چون تولید آن در داخل میسر نبود و باید تحت لیسانس یک کشور خریداری می‌کردند، اما نوکیا را به این دلیل انتخاب کردیم، چون در سطح اروپا توانسته بود بازار وسیعی داشته باشد و رقبای دیگر هم به آن نرسیده بودند.

اصلا تولید گوشی داخل توجیه اقتصادی داشت؟
- به هیچ وجه، چون حداکثر ظرف مدت کوتاهی مثلا به 100 هزار و یا 200 هزار دستگاه نیاز داشتیم، همان موقع کمتر از 6 میلیون تا 10 میلیون در سال صرفه اقتصادی نداشت، اما چون عده ای دلشان می‌خواست این تکنولوژی را داشته باشند، با قیمتهای بالا این کار را انجام می‌دادند و ما هم مخالفت نمی‌کردیم، اما چون گوشی به وسیله‌ای تبدیل شد که مثل آب خوردن در سراسر دنیا یافت می‌شد، تولید داخلی اش هم خیلی موفق نبود.

چه چالشهایی برای ورود این تکنولوژی داشتید؟
- کسی قبول نمی‌کرد که چنین چیزی باشد. حتی در داخل مخابرات هم روی خوشی نشان نمی‌دادند، چون سیستم تلفن‌های شهری هم چندان کارآمد نبود. در دوره ای یک تلفن، چند میلیون تومان هزینه داشت، تازه اگر می‌خواستید بین شهری را هم بگیرید، صفرش راه نمی‌داد.این ذهنیت ایجاد می‌شد که اگر قرار است تلفن همراه جواب بدهد چرا همین هایی که موجود است جواب نمی‌دهد. من با چالش‌های زیادی در مجلس ، دولت در خصوص سرمایه گذاری بین مردم و بویژه در محافل سیاسی روبه رو بودم. یک دهه طول کشید که صنعت مخابرات به صنعتی تبدیل شده بود که فیض اش بسیار بالاست. تقریباً از سال 64 تا 74 تمام توانهای اجتماعی این مطلب را نفی می‌کرد.

خاطره ای هم از روزهای اول ورود موبایل دارید؟
- این جالب است که شما تلفن همراهی دستتان باشد و پشت دیواری باشید و صدای دیگری را بشنوید، مثل اینکه اعمال انسان ثبت و ضبط می‌شود و کسی نمی‌تواند از زیر حرفش فرار کند. من در مساجد و نماز جمعه‌ها که می‌رفتم، می‌گفتم الان دیگر بدون سیم هم می‌شود ارتباط برقرار کرد. تله پاتی و روز قیامت را می‌گفتم. چروکهای صورت را که همه اینها نتیجه اعمال آدم است و برای آدم می‌ماند.روزی موبایل را به شخصی نشان دادم و ایشان تصور می‌کرد که سیمی هم در دست خود من است و من نمی‌خواهم آن را نشان دهم.این تکنولوژی زیبایی‌های زیادی داشته است که نتیجه اش توسعه وسیع عقلانیت و اجتماعیت در کشور بود و همیشه این توفیق بود که من بگویم رسانه‌ها نمی‌توانند یکطرفه باشند و باید دوطرفه باشند.

به نظر شما بزرگترین آسیبی که تلفن همراه برای کشور ما به ارمغان آورد چه بود؟
- آنقدر توسعه اجتماعی را جلو برد که تقریبا نقشه‌های شومی را که عده ای برای افراد و جامعه می‌کشیدند از بین برد.من روزی به گیلان رفتم و گفتم آرزو می‌کنم هر چوپانی که در این کوه هاست و هر ماهیگیری که در این دریاست یک موبایل دستش باشد تا اگر اتفاقی افتاد، بتواند بخوبی عمل کند؛ جنسش را به قیمت بفروشد و امروز موبایل در دست همه است، حالا ممکن است این ابزار مثل یک شمشیر گوش بی گناهی را هم ببرد.
انتهای پیام