ابزارها و روش‌های پیاده سازی sso در سازمان‌های بزرگ و کوچک

گزارش آگهی/ یکی از مواردی که به بهبود امنیت و سهولت دسترسی به اطلاعات کمک می‌کند، تکنولوژی Single Sign-On یا SSO است. SSO امکان ادغام و اتصال سهولت‌بخشی بین سرویس‌ها و برنامه‌های مختلف را نیز فراهم می‌کند. این ادغام برنامه‌ها را به طور شفاف به یکدیگر متصل می‌کند و تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد. 

به طور کلی، Single Sign-On یک ابزار قدرتمند در بهبود سهولت استفاده، امنیت اطلاعات و بهره‌وری کاربران در محیط‌های آنلاین محسوب می‌شود. در ادامه این مطلب به ارائه تعریف سامانه احراز هویت یکپارچه و معرفی ابزارهای پیاده سازی sso در سازمان‌های بزرگ و کوچک می‌پردازیم.

سامانه sso  چیست ؟

سامانه احراز هویت SSO به معنای Single Sign-On یا ورود یکبار به سیستم است. این سامانه به کاربران این امکان را می‌دهد که با یکبار وارد شدن به سیستم، به چندین سرویس و برنامه مختلف بدون نیاز به وارد کردن مجدد نام کاربری و رمز عبور دسترسی داشته باشند.
در واقع، با استفاده از سامانه SSO، کاربران تنها یکبار وارد سیستم می‌شوند و سپس می‌توانند به تمام سرویس‌ها و برنامه‌هایی که از این سامانه پشتیبانی می‌کنند، بدون وارد کردن دوباره اطلاعات ورودی دسترسی داشته باشند.
سامانه sso بهینه‌سازی امنیت و راحتی استفاده را افزایش می‌دهد و از تکرار وارد کردن اطلاعات ورودی در هر بار دسترسی به سرویس‌های مختلف جلوگیری می‌کند.

ابزارهای مهم sso

اجرای Single Sign-On (SSO) یک فرآیند پیچیده است که نیاز به استفاده از ابزارهای مختلف دارد. SSO به کاربران اجازه می‌دهد تا با یک بار ورود به یک سیستم، به تمام سرویس‌ها و برنامه‌های مرتبط با آن دسترسی پیدا کنند. در زیر، ابزارهای مهم مورد استفاده برای اجرای SSO ذکر شده‌اند:

Keycloak

Keycloak یک سامانه مدیریت هویت و دسترسی باز است که توسط Red Hat توسعه داده شده است. این سامانه به کاربران اجازه می دهد تا با استفاده از یکبار ورود به سیستم، به صورت خودکار به سایر برنامه ها و منابع مرتبط دسترسی پیدا کنند.

Keycloak از پروتکل های مختلفی مانند OpenID Connect، OAuth 2.0 و SAML پشتیبانی می کند و قابلیت اتصال به سیستم های مختلف را دارد. همچنین، Keycloak قابلیت های مدیریت کاربران، نقش ها و دسترسی ها را نیز فراهم می کند.

ویژگی‌های اصلی Keycloak عبارتند از:

• sso این ویژگی به کاربران این امکان را می‌دهد تا با یک بار ورود به سیستم، به تمامی سرویس‌ها و برنامه‌های متصل به Keycloak دسترسی داشته باشند.
• احراز هویت چند لایه (Multifactor Authentication): Keycloak امکان افزودن لایه‌های امنیتی اضافی مانند احراز هویت دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication) را فراهم می‌کند.
• پشتیبانی از استانداردهای امنیتی: Keycloak از استانداردهای امنیتی مانند OAuth 2.0، OpenID Connect، SAML، و LDAP پشتیبانی می‌کند.
• مدیریت دسترسی (Access Management): این امکان را فراهم می‌کند تا شما بتوانید مجوزها و نقش‌های مختلف را به کاربران اختصاص دهید و دسترسی آن‌ها را مدیریت کنید.
• مدیریت کاربران و گروه‌ها: Keycloak این امکان را فراهم می‌کند تا کاربران را ایجاد و مدیریت کرده و آن‌ها را به گروه‌ها و نقش‌های مختلف تعلق دهید.

IdP

Identity Provider (IdP) یک سیستم است که وظیفه اثبات و اعتبارسنجی هویت کاربران را در یک سیستم یا شبکه بر عهده دارد. در سیستم‌ها و خدمات آنلاین مختلف، معمولاً هویت یک کاربر توسط یک IdP تأیید و تحقق می‌یابد.

زمانی که یک کاربر به یک سیستم یا خدمات آنلاین وارد می‌شود، IdP نقش اصلی در تأیید هویت او دارد. این سیستم مسئول مدیریت و ذخیره اطلاعات هویت کاربران است، وقتی که کاربر درخواست ورود به سیستم را ارائه می‌دهد، IdP اطلاعات هویت او را بررسی کرده و اگر هویت معتبر باشد، به سیستم اجازه ورود به کاربر را می‌دهد.

یکی از مثال‌های رایج برای استفاده از Identity Provider، استفاده از سرویس‌های Single Sign-On (SSO) است. در SSO، یک IdP به عنوان یک نقطه ورود مشترک برای چندین سرویس و وبسایت عمل می‌کند. به این ترتیب، کاربر با یکبار ورود به IdP می‌تواند به تمام سرویس‌ها و وبسایت‌های مرتبط با همان IdP دسترسی داشته باشد بدون نیاز به وارد کردن هویت و رمز عبور برای هر سرویس به صورت جداگانه.

OAuth

OAuth (Open Authorizatio) یک پروتکل استاندارد است که برای احراز هویت و اختیار دسترسی به منابع محافظت شده در اینترنت استفاده می‌شود. این پروتکل ابتدا توسط مهندسان اینترنتی ایجاد شد و در حال حاضر توسط تیم IETF (Internet Engineering Task Force) توسعه داده می‌شود.

مفهوم اصلی OAuth این است که یک سرویس (که به آن سرویس‌دهنده یا Provider گفته می‌شود) می‌تواند اعتبار یا دسترسی به منابع خود را به یک سرویس دیگر (که به آن Client گفته می‌شود) اجازه دهد، بدون اینکه اطلاعات احراز هویت حساس به طور مستقیم با این سرویس‌دهنده به اشتراک گذاشته شود.

SAML

SAML مخفف Security Assertion Markup Language است و یک استاندارد برای تبادل اطلاعات امن بین اجزای مختلف سیستم‌ها و خدمات آنلاین است. این استاندارد به ویژه در زمینه‌های امنیت احراز هویت (authentication) و اجازه دسترسی (authorization) به کار می‌رود.

هدف اصلی SAML این است که اطلاعات احراز هویت و اجازه دسترسی را بین اجزا و خدمات مختلف تبادل کند. به عبارت دیگر، SAML این امکان را فراهم می‌کند تا یک فرد یا سیستم به صورت امن و بدون نیاز به احراز هویت مجدد، به خدمات مختلف دسترسی پیدا کند.

از SAML در سناریوهای مختلف استفاده می‌شود، از جمله ورود به سیستم‌ها و خدمات آنلاین، احراز هویت در فرآیندهای تجارت الکترونیکی، و ارتباط بین سیستم‌های مختلف در یک سازمان یا محیط ابری. SAML از XML برای تبادل اطلاعات استفاده می‌کند و درخواست‌ها و پاسخ‌ها به صورت تصاویر XML به نام‌هایی مانند  "  SAML assertions " حاوی اطلاعات احراز هویت و اجازه دسترسی ارسال می‌شوند.

LDAP

LDAP به طور مستقیم یک ابزار پیاده‌سازی Single Sign-On (SSO) نیست. اما در محیط‌های SSO، LDAP می‌تواند به عنوان یک منبع اطلاعات احراز هویت (Identity) برای کاربران ارائه دهنده خدمات مختلف (Relying Parties) عمل کند. این عملکرد معمولاً به وسیله ادغام LDAP با سرویس‌ها یا پروتکل‌های SSO انجام می‌شود.

زیرا LDAP به عنوان یک دایرکتوری سازماندهی شده اطلاعات احراز هویت کاربران را در خود ذخیره می‌کند، از این اطلاعات می‌توان برای احراز هویت کاربران در سیستم SSO استفاده کرد. 

در ادامه، چگونگی کارکرد این ترکیب را می‌توان توضیح داد:

اطلاعات احراز هویت در LDAP:

اطلاعات احراز هویت کاربران معمولاً در دایرکتوری LDAP ذخیره می‌شود. این اطلاعات شامل نام کاربری، کلمه عبور (هش شده)، اطلاعات گروه‌ها، دسترسی‌ها و ویژگی‌های دیگر احراز هویت می‌شوند.

احراز هویت با استفاده از LDAP:

در یک سیستم SSO، LDAP می‌تواند به عنوان یکی از ارائه‌دهندگان احراز هویت (Identity Provider) عمل کند. سرویس SSO از اطلاعات موجود در LDAP برای احراز هویت کاربران استفاده می‌کند. کاربر با ورود یکبار به سیستم، مجوز دسترسی به سرویس‌ها و برنامه‌های مختلف را بدون نیاز به ورود مجدد به درخواست می‌دهد.

استفاده از پروتکل‌های احراز هویت مشترک:

SSO ممکن است از پروتکل‌های مختلف احراز هویت برای ارتباط با LDAP استفاده کند. این پروتکل‌ها ممکن است شامل LDAP بوده یا مبتنی بر استانداردهای مانند SAML (Security Assertion Markup Language) یا OpenID Connect باشند.

تطابق اطلاعات احراز هویت:

SSO بر اساس اطلاعات احراز هویتی که از LDAP دریافت می‌کند، کاربران را شناسایی کرده و به آنها دسترسی به سرویس‌ها فراهم می‌کند. این اطلاعات معمولاً شامل یک نام کاربری یا یک مشخصه منحصر به فرد می‌شود.

به طور کلی، LDAP به عنوان یک منبع اطلاعات احراز هویت در محیط‌های SSO مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما برای اجرای یک سیستم SSO کامل، ممکن است از سایر ابزارها، پروتکل‌ها و سرویس‌ها نیز برای مدیریت جلسات، تصدیق دو مرحله‌ای و دیگر عناصر امنیتی استفاده شود.

سخن پایانی

راه‌اندازی Single Sign-On (SSO) در سازمان‌های مختلف به شدت می‌تواند امنیت، کارایی، و تجربه کاربری را بهبود بخشد. در پایان، تلاش برای اجرای SSO باید با توجه به نیازهای خاص سازمان انجام شود و مزایا و چالش‌های مختلف آن در نظر گرفته شود. این نکته را در نظر بگیرید که امنیت همیشه اولویت اصلی است. SSO باید با استانداردها و فرآیندهای امنیتی سازمان هماهنگ شود. به اجرای مکانیزم‌های تشخیص و جلوگیری از حملات امنیتی به صورت دقیق توجه کنید. علاوه بر این مطمئن شوید که سیستم‌های مختلف سازمان (نرم‌افزارها، وبسایت‌ها، سرویس‌ها) قابلیت ادغام با سیستم SSO را دارند تا از این تکنولوژی به‌طور کامل بهره‌مند شوند.

دقت کنید که SSO تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد. اما، اگر مشکلاتی در فرآیند ورود به سیستم پیش‌آید، باید سریعاً حل شوند تا از راحتی ورود به سیستم تضمین شود. با توجه به این نکات، اجرای SSO می‌تواند به سازمان کمک کند تا هزینه و زمان ورود به سیستم را کاهش دهد و همچنین امنیت و کنترل دسترسی را بهبود بخشد. با این حال، نیاز به بررسی دقیق نیازها و امکانات سازمان و اعتنای به امنیت در طراحی و اجرای این فناوری حیاتی است.

انتهای پیام