لزوم قرار گرفتن پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در جایگاه ملی

به گزارش سیتنا، دکتر احمدرضا غزنوی، مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با ماهنامه نسل چهارم پیرامون حوزه فعالیت این دفتر در پژوهشگاه، اظهار کرد: در حوزه کاری پژوهشگاه ارتباطات، ما به سمت رسانه‌ای کردن اقدامات پژوهشگاه روی آورده‌ایم؛ چراکه طی دو دهه اخیر به دلیل اینکه شاکله ماموریت‌های پژوهشگاه و نحوه ایفای نقش در اکوسیستم فاوا تغییر یافته بود، خروجی‌های پژوهشگاه برای مردم و بازیگران این زیست بوم به مرحله عینیت نمی‌رسید، بنابراین این موضوع، ما را با چالش‌های زیادی در کشور رو به رو کرد و ضعیف شدن شبکه‌های همکاری پژوهشگاه را به دنبال داشت، زیرا در چنین شرایطی پژوهشگاه نمی‌توانست ایفاگر نقش اصلی خود باشد.

وی، ادامه داد: در پژوهشگاه ارتباطات حجم فعالیت ها بالا و متنوع است و در صورت عدم اطلاع‌رسانی اقدامات به بازیگران و ذینفان زیست بوم، ارتباط ما با متخصصان و نخبگان قطع خواهد شد و اخبار فعالیت های پژوهشگاه، به جامعه و بقیه اجزای اکوسیستم منتقل نمی شود.

وی، ادامه داد: پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات سابق) در دورانی به عنوان یک بازیگر بسیار مهم و کلیدی در حوزه فاوا به شمار می رفت و به دلیل گسترده نبودن اکوسیستم فاوا در کشور، در برخی از حوزه ها به طور انحصاری عمل می‌کرد که این اتفاق در زمان جنگ تحمیلی آثار و برکات زیادی را برای کشور به همراه داشت.

وی ادامه داد: در دوران جنگ تحمیلی علی رغم قطع ارتباطات بین المللی، اقدامات کلیدی و راهبردی در خصوص تامین نیاز عمومی کشور صورت پذیرفت، همچنین در بخش دفاعی و نظامی نیز در حوزه های تعمیر، نگهداری، بهسازی و تولید تجهیزات ارتباطی و راداری با نیروهای مسلح همکاری و مشارکت موثر داشتیم.

غزنوی، اضافه کرد: پژوهشگاه ارتباطات در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ به سمت پژوهش های راهبردی تر، سیاست پژوهی و کمک به حاکمیت در جهت تنظیم اسناد بالادستی سوق یافت، همچنین در پژوهش‌ها نیز بیشتر به حوزه‌های کاربردی در لایه های نیازسنجی، امکان سنجی و تدوین طراحی‌های کلان، پرداخته شد‌، لذا تمامی این اقدامات پژوهشگاه، زمینه ساز اقدامات مهم بعدی در بخش حاکمیتی، بخش دولتی و بخش خصوصی بود و در نهایت همه مردم از ثمرات آن بهره می‌بردند، اما متاسفانه امضای پژوهشگاه پای آن اقدامات، نوشته نشد.

غزنوی به یکی از رویکردهای مهم پژوهشگاه در زمینه سازی بومی سازی و ایجاد اولین هسته های توسعه محصولات استراتژیک در کشور اشاره و در ادامه نمونه های مهم این موضوع در چند سال اخیر را بیان کرد.

مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، بیان کرد: یکی از نمونه های بومی سازی اقدامات پژوهشگاه می توان به پروژه زمین اشاره کرد. این پروژه اولین سیستم عامل سروری کشور و مبنای بسیاری از اقدامات امروزه کشور در حوزه خدمات و زیر ساخت ابری بوده است.

وی، در همین راستا عنوان کرد: پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، پروژه آنتی ویروس را نیز به عنوان یک محصول مهم و مورد نیاز کشور دنبال کرد که محصول پادویش ثمره آن بود که این محصول قابلیت رقابت با محصولات بین‌المللی را نیز دارد.

غزنوی، اشاره کرد: اگرچه در مواردی برخی از طرح ها با کلیت مورد نظر مانند طرح کلان جویشگر بومی آن طور که باید به سرانجام نرسید، اما در اینجا ذکر این نکته ضروری است که بسیاری از پروژه ها و محصولات مانند نقشه های بومی و ترگمان از دستاوردهای این پروژه نشات گرفته اند.

مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، تشریح کرد: هم اکنون کشور در حوزه ترجمه فارسی، از محصولی تحت عنوان ترگمان برخوردار است، در حالی که شرکت گوگل نیز از ماژول های این محصول در حال استفاده است.

وی، اعلام کرد: مطالعات، تدوین ادبیات و معماری های کلان اولین مرکز عملیات امنیت بومی کشور در پژوهشگاه ارتباطات انجام گرفت و به عبارت دیگر موضوع عمومی امنیت سایبری و اکثر سامانه ها و زیرساخت‌های حیاتی آن، در این پژوهشگاه پایه گذاری شده است. غزنوی، اشاره کرد: مطالعات و بررسی مباحث اینترنت اشیاء، ابر، کلان داده و زنجیره بلوکی در پژوهشگاه ارتباطات صورت گرفت.

مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، توضیح داد: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات بر اساس ماموریت خود به سازمان ها بودجه‌ ای را اختصاص می دهد و در همین راستا سازمان ها ملزم به انجام اقداماتی هستند و همین موضوع عاملی برای ادامه پیدا نکردن برخی پروژه ها در پژوهشگاه ارتباطات است، به طور مثال در حوزه رمزارزها حساسیت دولت نسبت به این موضوع کمرنگ شده است، در حالی که ما در پژوهشگاه طی یک بازه زمانی به موضوعات بلاک چین و رمز ارزها مشغول بودیم و حتی پایلوت برخی از موضوعات در زمینه بلاک چین را نیز پیاده‌سازی کرده بودیم؛ هرچند برخی از  پایلوت‌های پیاده شده در مصادیق کاربردی خاص به ثمر رسید که یکی از نمونه های آن شناسایی و رهگیری گوشی‌های سرقت شده به کمک فناوری بلاک چین بود، که تحت عنوان سرویسی در حال آماده سازی عملیاتی برای ارائه به قوه قضاییه و ناجا بود؛ اما در نهایت این پروژه ادامه پیدا نکرد.

وی، گفت: دلیل دیگر ادامه پیدا نکردن برخی پروژه ها در سطح کلان، وابستگی پژوهشگاه به برنامه کلان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که این موضوع به ارتباطات شبکه‌ای‌ ما اندکی آسیب وارد کرد و می بایست اکوسیستم پژوهش و توسعه نوآوری و این زنجیره به نوعی به یکدیگر متصل باشند و به بیانی دیگر اتصالات اکو سیستمی پژوهشگاه باید شکل تازه ای به خود گیرد تا در جهت انجام پروژه ها و حل مسائل کشور بتوانیم با بخش خصوصی، شرکت های دانش بنیان و دانشگاه ها ارتباط موثری برقرار کنیم و در این مهم نیازمند حمایت از سمت حاکمیت هستیم.

غزنوی اظهار کرد: یکی از آسیب های عدم تداوم پروژه ها متوجه پژوهشگران است؛ چراکه احساس می‌کنند، در طول سالهای انجام پروژه، فرصت تجاری سازی خود را از دست داده اند.

مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، عنوان کرد: اکنون در برخی پژوهشگاه‌های دستگاه‌های اجرایی در حوزه مراکز رشد و نوآوری و پارک همگی تحت مدیریت پژوهشگاه مربوطه اداره می شوند و بودجه‌های تخصیص یافته به آنها کاملا مستقل از وزارت متبوع و از طرف سازمان برنامه است.

وی، اضافه کرد: اگر پژوهشگاه ارتباطات در جایگاه ملی قرار گیرد و بودجه های مستقلی به آن اختصاص یابد می تواند به صورت آزادانه تر موضوعات نوین را دنبال کند؛ به طور مثال حوزه ارتباطات و رمزنگاری کوانتومی موضوعاتی هستند که آینده ارتباطات را متحول می‌کنند، اما به دلیل در دستور کار نبودن این موضوعات در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، نیمه تمام ماند.

غزنوی، ادامه داد: بخش خصوصی نیز وابسته به بودجه‌های دولتی است؛ در همین حال به دلیل اینکه بودجه مستقلی نداریم، قاعدتاً برخی از موضوعات در کشور مغفول می ماند. برنامه های کشور یک افق پنج ساله دارد و بخش خصوصی نیز در همین لایه ها رشد می کند، همچنین برخی از موضوعات نیازمند سرمایه گذاری کلان و  وجود آزمایشگاه های پیشرفته هستند، در چنین شرایطی اگر سازمانی نباشد که برای افق ۳۰ ساله هزینه، مطالعه و بررسی کند، طبیعتا بخش خصوصی نیز در آن حوزه ها عقب خواهد ماند.

مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، تاکید کرد: موضوع هوش مصنوعی علی رغم وجـود افــق پنج ساله  فعلی، می توانست طی سال‌های اخیر توسط پژوهشگاه ارتباطات دنبال شود، تا در مقایسه با کشورهای دیگر عقب نباشیم.

وی، اعلام داشت: قدمت آخرین استخدام پژوهشگر توسط پژوهشگاه به سال ۸۸ باز می گردد و طی سال‌های مختلف تنها عده قلیلی هیات علمی جذب این پژوهشگاه شده اند، البته در قالب  نیروهای موقت و قراردادی عده ای جذب شدند، اما نیرویی که متعلق به این سازمان باشد، استخدام نشده است و متاسفانه ما از حمایت لازم در کشور برخوردار نیستیم که یک دلیل آن می تواند برخورد با سیاست‌های کلان کشور باشد، اما در هر صورت برای جبران این موضوع جذب همکار پروژه، پذیرش سرباز نخبه، محقق و وظیفه را آغاز و امکان فرصت مطالعاتی را فراهم کردیم تا به طریقی ارتباط با متخصصین و نخبگان در اکوسیستم فاوا را حفظ کنیم.

غزنوی، بیان کرد: ما اگر بخواهیم ماموریت توسعه فناوری را به درستی اجرا کنیم، چاره ای جز اعمال اصلاحات داخلی و حل چالش‌های موجود نداریم، یکی دیگر از نقاط ضعف پژوهشگاه، تعاملات بین المللی است، البته به دلایلی با محدودیت در تعاملات رو به رو هستیم، اما علی رغم آن وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، تعاملات بین المللی تخصصی قابل قبولی برقرار نکرده و حتی در حوزه پژوهش و توسعه فناوری این تعاملات بسیار محدود بوده است؛ در همین جهت پژوهشگاه باید در این زمینه فعال تر عمل کند؛ همچنین سعی کردیم در برنامه بودجه سال آینده، بودجه تعاملات بین الملل را نیز افزایش دهیم.

مدیر دفتر ریاست و روابط عمومی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: پژوهشگاه ارتباطات در برخی از پروژه‌های وزارت ارتباطات با دانشگاه‌ها برونسپاری انجام می‌دهد، بخش دیگری از پروژه‌ها در حوزه ارتباط با شرکت‌ها نیز از طریق بخش خصوصی برونسپاری می‌شود؛ در همین راستا حضور مرکز نوآوری و پارک در کنار پژوهشگاه ضرورت دارد؛ همچنین در حال ایجاد مرکز نوآوری در این پژوهشگاه هستیم که درخصوص سرفصل‌های بودجه برای خرید تامین تجهیزات و بهسازی فضاها، به حمایت‌های وزارت ارتباطات نیازمندیم؛ همچنین در حال گسترش ارتباط پژوهشگاه با دانشگاه‌ها هستیم.

انتهای پیام