نام جعلی برای خلیج فارس از کجا آمده است؟ / گوگل به دنبال جنجال است
شورای ملی ایرانیان آمریکا، از گوگل خواسته است که در نقشه های خود دوباره از نام خلیج فارس استفاده کند.
به گزارش سیتنا به نقل از شفقنا، تریتا پارسی، مدیر این شورا می گوید که گوگل با حذف نام خلیج فارس، از یک جنجال سیاسی فاصله نگرفته بلکه به چنین جنجالی دامن زده است.
سرویس نقشه های گوگل، به تازگی نام خلیج فارس را از نقشه خود حذف کرده است.
گوگل دلیل این کار را کم کردن مشکلاتی عنوان کرده است که بین ساکنان دو سوی خلیج فارس بر سر نام این آبراه وجود دارد.
به گزارش بی بی سی، اولین بار یک لرد انگلیسی به نام سر چارلز بلگریو که از سال 1926 تا سال 1957 به مدت سی و یک سال کارگزار انگلستان در خلیج فارس بود کتابی منتشر کرد با نام "ساحل دزدان" که با استفاده از یادداشتهای سر فرانسیس ارسکین لاخ تلاش کرد واژه خودساخته خلیج عربی را در دهان اعراب گذارد. این لرد در نخستین اثر خود، «به بحرین خوش آمدید»، از نام حقیقی "خلیج فارس" استفاده کرده بود.
خلیج فارس در نظم نوین جهانی جایگاهی شایسته دارد و بسیاری از نظریه پردازان جغرافیای سیاسی معتقدند که خاور نزدیک (خاور میانه) مرکز دنیاست و با توجه به موقعیت استراتژیکی، ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیکی این منطقه و نقش آن در تحولات جهانی در قرن 21 به این نتیجه رسیدند که دنیا از خاور نزدیک (خاور میانه) و آن از ایران به تعادل میرسد بنابراین ایران و خلیج فارس، مرکز مرکز ژئوپولیتیک جهان است.
خلیج فارس در منطقهای واقع شده که همواره مورد توجه قدرتهای جهان بوده است. در دوران جنگ سرد و قبل از فروپاشی نظام دو قطبی، آبهای حوزه خلیج فارس به عنوان منابع آبی حاشیه جنوبی ایران به عنوان مرکز تلاقی دو قدرت برتر جهانی و برخورد دو دیدگاه ایدئولوژیکی غرب و شرق بود. تلاش شوروی جهت دستیابی به آبهای آزاد در این منطقه از سویی و تدوین و اجرای سیاستها و استراتژیهای مختلف بلوک غرب به رهبری آمریکا به منظور جلوگیری از پیشروی و نهایتا دستیابی شوروی به آبهای آزاد از سوی دیگر از منطقه و کشور ایران سد محکمی در مقابل این نفوذ ایجاد کرده بود که از مهمترین نقشهای این منطقه طی قرن بیستم بود.
اهمیت خلیج فارس پس از دوران کشف نفت در این حوزه دوچندان شد؛ به گفته ریچارد نیکسون، رییسجمهور اسبق آمریکا، نفت، خون صنعت مدرن و یک ارزش استراتژیک است. منطقه خلیج فارس قلبی است که این خون را مانند تلمبه به جریان میاندازد و راههای دریایی پیرامون خلیج فارس شریانهایی است که این خون حیاتی از آن میگذرد.
اهمیت ژئوپولیتیکی خلیج فارس به خاطر 3 عامل موقعیت راهبردی، بازار صدور کالا و تجهیزات نظامی و وجود ذخایر عظیم نفت و گاز است و به لحاظ ارزشهای خاص اقتصادی، ارتباطی، استراتژیکی و فرهنگی، همواره مورد توجه و کانون رقابت قدرتهای بزرگ جهان بوده و هرگاه در حاکمیت بر آن تغییری پدید آمده موازنه قدرت در جهان به هم خورده است.
منطقه خلیج فارس بخش استراتژیکی مهم خاورنزدیک (خاور میانه) است و این موقعیت استرتژیکی در اثر ثروتهای سرشار نفت به وجود آمده است. این منطقه به لحاظ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز مهمترین مقام را در تمام محاسبات استراتژیک جهان صنعتی کسب کرده است. روزانه حدود 15 تا 16 میلیون بشکه نفت از کشورهای منطقه فقط از طریق تنگه هرمز به جهان صادر میشود.
به علت وابستگی شدید صنعت و رفاه اجتماعی جامعه بشری به ویژه کشورهای صنعتی غرب به نفت، خلیج فارس به صورت قلب اقتصاد جهان عمل میکند و تنگه هرمز به منزله آئورت این قلب است که از طریق آن انرژی و نیروی محرکه صنعت به اندامهای سراسر کره زمین انتقال مییابد.
حوزه خلیج فارس به عنوان یک واحد ژئواستراتژیکی یک قلمرو ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی در حال پیدایش در قرن 21 است. روند کنونی تحولات نظام بینالملل بیانگر این است که کسی نقش قدرت برتر جهانی را در قرن 21 ایفا خواهد کرد که بتواند بر خطوط انرژی جهان به ویژه نفت و گاز تسلط داشته باشد.
صدور روزانه حدود 15 تا 16 میلیون بشکه نفت از خلیج فارس و برخورداری این خلیج از متنوعتری ذخایر آبزی، اهمیت این منطقه انحصاری- اقتصادی را برای ادامه حیات مردم جهان مشخص میکند چه آنکه بسیاری از مردمان کره خاکی از نعمات این خلیج، بهرهمندند بیآنکه بدانند چه نامی دارد و دقیقا کجاست.
خلیج فارس، قدرتساز است و طی دهههای گذشته، نقشی برجسته در معادلات اقتصادی جهان به عهده داشته و همیشه ارائه دهنده نعمات زیادی از ذخایر انرژی و آبزی و حتی مرجانی بوده و بسیاری از پیشرفتهای بشری مدیون این خلیج مقدس و پربرکت است؛ پس برای پاسداری از این خلیج لازم است نام زیبای آن که پیشینه کهن منطقه را یادآور میشود، حفظ شود.
صورت اولیه این سومین خلیج بزرگ جهان (پس از خلیجهای مکزیک و هودسن)، در حدود پانصدهزار سال پیش در کنار دشتهای جنوبی ایران تشکیل شد و به مرور زمان، بر اثر تغییر و تحول در ساختار درونی و بیرونی زمین، شکل ثابت کنونی خود را یافت.
خلیج فارس، پیشینهای به اندازه تمدن بشری دارد. این دریا به دلایل محکم و مستند، از اولین دریاهایی بوده است که نخستین تمدنها در کنار آن شکل گرفته و از آن بهرهبرداری شده است. آثار برجای مانده از جغرافیدانان و نقشهنگاران نشان میهد که این پهنه آبی بزرگ، پس از شکلگیری ایران به ویژه جهانداری 230 ساله هخامنشیان پارسی، همواره به اسامی دریای پارس و خلیج پارس (در زبانهای گوناگون) نام برده میشده است. از اسناد قابل توجه در مورد هویت تاریخی خلیج پارس، کتیبهای است به خط هیروگلیف که به فرمان داریوش بزرگ در محل اتصال آبهای خلیج عرب (دریای سرخ - بحر احمر) به رودخانه نیل و دریای روم (مدیترانه) نصب شده است. این کتیبه که در پنج سده پیش از میلاد نگاشته شده از خلیج فارس به عنوان «دریایی که از پارس میآید» نام میبرد.
یونانیهای باستان، این خلیج را «پرسیکوس سینوس» یا «سینوس پرسیکوس» که همان خلیج فارس است، نامیدند. از آنجا که این نام برای نخستین بار در منابع درست و معتبر تاریخی که غیر ایرانیان نوشتهاند آمدهاست، هیچ گونه شائبه نژادی در وضع آن وجود ندارد. در نقشه جهان هکاتوس (472 تا 509 ق.م)، خلیج پارس و خلیج عربی (دریای سرخ) به روشنی نشان داده شدهاند. از هرودوت، مورخ بزرگ یونان (425 تا 484 ق.م) نیز نقشهای بر جای مانده که دریای سرخ را با نام «خلیج عرب» معرفی میکند و همین حاکی از آن است که دو خلیج نزدیک به هم با یک نام خوانده نمیشود.
نقشه جهاننمای دیسئارک (285 تا 347 ق.م) نیز خلیج پارس و خلیج عربی را به روشنی نشان داده است. همچنین اسناد و نقشههای بسیاری از دانشمندان، پژوهشگران و جغرافیدانان بزرگ جهان همچون هکاتوس، هرودوت، اراتوستن، هیپارک، کلودیوس بطلمیوس، کراتس مالوس، محمدبن موسی خوارزمی، ابویوسف اسحاق کندی، ابن خرداذبه، حرانی (بتانی)، مسعودی، ابوزید بلخی، استخری، ابن حوقل، ابوریحان بیرونی و... در دست است که از دریای پهناوری که در جنوب ایران قرار دارد با نامهای گوناگونی چون دریای پارس، خلیج پارس، دریای فارس، خلیج فارس، بحر فارس، سینوس پرسیکوس و ماره پرسیکوم و مانندهای آن یاد کردهاند.
طبق اسناد بینالمللی نام خلیج فارس مخدوشنشدنی است و تاکنون سازمان ملل بر رسمی بودن نام «خلیج فارس» تاکید کرده است و از هیاتهای بینالمللی خواسته است که در مکاتبات رسمی به ویژه در اسناد سازمان ملل از نام کامل «خلیج فارس» استفاده کنند. سندهای "شماره 61 نشست بیستوسوم سازمان ملل متحد در وین (28 مارس تا 4 آوریل 2006) با عنوان «رسمیت تاریخی و جغرافیایی و حقوقی نام خلیج فارس»"، "سند add.29st/ cs /ser.a/ /2 در تاریخ 18 اوت 1994"، "قطعنامه Qen311unad در تاریخ 5 مارس 1971"، "نقشه رسمی کمیسیون اقتصادی و اجتماعی غرب آسیا، شماره 3978 چاپ سازمان ملل (سپتامبر 2007) " ، "نقشه رسمی ایران، شماره 3891 چاپ سازمان ملل، ژانویه 2004" ، "نقشه رسمی غرب آسیا، شماره 3891 چاپ سازمان ملل (نوامبر 1998) " از جمله سندهای موجود در سازمان ملل است که بر نام رسمی و صحیح خلیج فارس تاکید دارد.
اعراب نیز تا قرن 19 میلادی در تمام اسناد موجود، خلیج فارس را به نام خودش معرفی میکردند و از اسامی «الخلیج الفارسی»، «بحرالفارسی» و «بحرالعجم» استفاده میکردند (8) اما از 50 سال پیش تا کنون هر ازگاهی، تلاش کردهاند نام خلیج فارس را تغییر دهند و در این راه سیاسیون عرب از هیچ تلاشی فروگذار نکرده و امروز فضای بینالمللی را برای تکرار خواسته نامشروع خویش مساعد دیدند و با خرج دلارهای نفتی خود در بسیاری از سازمانها و نهادهای بینالمللی سعی میکنند در نبردی بیگانهساخت که مبنای شکلگیری آن برونمنطقهای بوده، پیروز جلوه کنند و بر این تصورند که با تغییر نام خلیج فارس، همه افتخارات و تمدن کهن آن به نام عرب نوشته خواهد شد. این تلاشی کاملا سیاسی است و صدالبته برای استادان و دانشگاهیان عرب که بیشتر با معادلات جهانی آشنایند و اصول علمی را میشناسند قابل تحلیل است که چرا غیرساحلنشینان خلیج فارس هر از گاهی بحث تغییر نام را زنده میکنند و بزرگترین بهره را از اختلاف دو ملت فارس و عرب دریافت میکنند؛ قطعا برای آنها قابل درک است که کنترل موقعیت استراتژیک، سود اقتصادی خلیج فارس و ضرورت عدم اتحاد جهان اسلام از جمله مهمترین اهداف قدرتهای جهان است که برای دستیابی به آن به هر وسیلهای از جمله ایجاد اختلاف بین همسایگان خلیج فارس و تاکید بر اختلاف میان فارس و عرب متوسل میشوند. این مسایل قطعا برای دانشگاهیان عرب قابل لمس است مگر آنکه آنها نیز خود را به خواب غفلت زده و بگذارند در پادشاهی ملیگرایی افراطی عرب، دیگرانی تصمیم گیرند که هرگز به عزت اعراب نیندیشیدهاند.
http://citna.ir/
منابع:
- گزارش ایسنا درباره خلیج فارس سال 87
- خلیج فارس و نقش استراتژیک تنگه هرمز، دکتر حافظ نیا
- ژئوپلیتیک در قرن 21، دکتر عزتی
افزودن دیدگاه جدید