تشریح دستاوردهای حضور ایران در نشست جامعه اطلاعاتی ژنو

به گزارش سیتنا، گفت‌وگوی ماهنامه نسل چهارم با وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کشورمان را در ادامه بخوانید:

به صورت خلاصه توضیح فرمایید اجلاس اخیر جامعه اطلاعاتی ژنو در چه سطحی برگزار شد و هدف از برپایی این نشست چیست؟

باید عرض کنم در اجلاس ژنو  که مهمترین گردهمایی سالانه در خصوص بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه است و برای بررسی روند پیشرفت پیاده سازی خطوط عمل جامعه اطلاعاتی برگزار می شود، بیش از 1800 نفر شرکت کننده از 150 کشور جهان به همراه 85 وزیر و معاون وزیر در آن حضور داشتند. هیات جمهوری اسلامی ایران نیز با هدف ارائه دستاوردهای کشور در این زمینه و بیان دیدگاه های ایران در خصوص آینده این موضوع و نقشی که فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها دارد در این اجلاس حضور یافت.

دستاوردهای حضور ایران در نشست جامعه اطلاعاتی ژنو و رئوس فعالیت های انجام شده در پنج روز برگزاری این نشست را بفرمایید.

شاید بتوان رئوس اقدامات انجام شده توسط هیات ایران در طول پنج روز برگزاری این نشست را به موارد ذیل خلاصه کرد:
1 – سخنرانی در جلسات تعیین خط مشی که دیدگاه و نظرات روسای هیات ها و میهمانان برجسته فروم در آن طرح می شود،
2 – شرکت در اجلاس وزرا برای بحث در خصوص آینده جامعه اطلاعاتی برای 10 سال پیش رو،
3 – دیدارهای جانبی متعدد از جمله با دبیرکل ITU ، رئیس کمیسیون علم و فناوری برای توسعه (CSTD) و تعدادی از وزرای حاضر در اجلاس،
4 – برگزاری نشست گزارش کشوری ایران با عنوان پیشرفت های ایران در حوزه جامعه اطلاعاتی،
5 – برگزاری یک نشست موضوعی دانشگاهی با موضوع «زیست بوم رایاعلوم و همکاری بین جوامع دانشی» که ارائه دهندگان پنل از دانشگاه های ایران و اکادمی ای تی یو بودند،
6 – برگزاری یک نشست موضوعی با عنوان «نقش فاوا در اهداف توسعه پایدار» که ارائه دهندگان پنل از ایران، برزیل و آنکتاد بودند،
7 – برپایی غرفه ایران در نمایشگاه جانبی فروم،
8 – توزیع کتاب گزارش کشوری ایران در حوزه جامعه اطلاعاتی بین حاضران در اجلاس،
9 – دریافت دو لوح تقدیر در زمینه «علم الکترونیکی» (E-science) برای اجرای پروژه هایی در این زمینه در کشور.

مباحث مطروحه توسط تیم عالی رتبه ایران در اجلاس، تا چه میزان می تواند در افزایش تعاملات بین المللی ایران در حوزه ارتباطات نقش آفرین باشد؟

ایران از کشورهایی است که در تدوین اسناد دو اجلاس سران که در سال های 2003 و 2005 در ژنو و تونس برگزار شد نقش فعالی داشت. پس از آن نیز از سال 2009 که فروم جامعه اطلاعاتی با عنوان بستر ارائه نتایج آن راه اندازی شد، ایران در تمام فروم ها حضور داشت و خوشبختانه روند رو به رشدی در فعالیت ها در سال های اخیر نیز ملاحظه می شود. البته علاوه بر  آن در شش دوره مذاکرات سال 2014 در ای تی یو برای تدوین دو سند و ارائه نظرات برای نشست نیویورک در سال 2015 نیز حضور داشته ایم. حضور مستمر در یک موضوع کاری یکی از پایه های تعاملات بین المللی است که خوشبختانه در این مورد رعایت شده است.
در خصوص فروم ها سالانه با توجه به تعداد شرکت کنندگان و حضور 150 کشور و نمایندگان نهادهای جهانی از ITU، UNCTAD، UNESCO و UNDP به عنوان برگزارکنندگان و البته حضور UNODC، UPU ITC، UN، WMO، ILO، WFP، WIPO، UN WOMEN، WHO، UNEP، FAO، UNDESA و UNICEF که بدون تردید حضور ما بسیار مهم است.
در این فروم حدود 100 نشست تخصصی برگزار شد که هیات ایران علاوه بر شرکت در نشست‌های ذکر شده، خود سه نشست تخصصی برگزار کرد. در کنار یک نشست که دستاوردهای ایران را گزارش می کرد، دو نشست به صورت بین المللی  طراحی شده بود که حضور ارائه دهندگان و شرکت کنندگان از کشورهای مختلف دنیا مشهود بود. موضوعات مطرح شده در اجلاس یعنی «نقش فاوا در توسعه پایدار» و «تاثیر فاوا بر تولید علم و دانش» نشان دهنده نقطه قوت متخصصان و صاحب نظرانی است که از سوی ایران و به صورت خاص از دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی و البته بخش خصوصی حضور داشتند و این نشست ها را برگزار کردند که نشست ها زمینه ساز ارتباطات بیشتر بین المللی در توسعه علم و دانش و فناوری و بهره گیری آن درتوسعه پایدار است.

دیدارها و تبادل نظر جنابعالی با سایر وزرای ارتباطات و مدیران اتحادیه جهانی ارتباطات و سایر مقامات عالی رتبه حوزه ICT در دنیا حول چه محورهایی انجام شد و این دیدارها تا چه میزان می تواند در تقویت جایگاه جهانی ایران در این حوزه موثر باشد؟

مهمترین موضوع مورد بحث در این حوزه، تاثیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در توسعه پایدار و رسیدن به اهداف SDG و توسعه اقتصادی اجتماعی کشورها بود که ما نیز آن ها را طرح کردیم. البته بحث چگونگی مدیریت و راهبری اینترنت و حقوق مساوی کشورها در این زمینه نیز از موضوعات کلیدی بود که از سوی ایران طرح شد. همین طور از سوی ایران بر استفاده فناوری برای رسیدن به صلح و عدالت که یکی از اهداف توسعه پایدار است و بر نقش کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در آن و البته اهمیت این موضوع در منطقه ما که درگیری های متعددی در آن وجود دارد تاکید شد.

با پایان یافتن این اجلاس، برنامه های تیم اجرایی ایران برای اجلاس های آتی چیست؟

لازم است دستگاه ها در اجلاسی که برای آینده ICT برنامه ریزی می کنند حضور فعال تری داشته باشند و نسبت به ارائه دستاوردها و فعالیت های انجام شده در کشور و بیان دیدگاه ها برای آینده اقدام کنند، اما نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کرد این است که در دسامبر 2015 نیز مجمع عمومی سازمان ملل علاوه بر آنکه بر اجرای خطوط عمل یازده گانه جامعه اطلاعاتی برای یک دوره 10 ساله یعنی تا سال 2025 تاکید نمود، بر انطباق آن با اهداف  17 گانه توسعه پایدار نیز متذکر شد. 
از سوی دیگر کمیسیون علم وفناوری برای توسعه، سازمان ملل را مامور برقراری مجدد گروه کاری همکاری فزایند (enhanced cooperation) نموده است. همکاری فزاینده رویکردی است که از ابتدا در اسناد جامعه اطلاعاتی بر آن تاکید شده بود، ولی برخی کشورهای غربی با اجرای آن موافق نبودند و عملا اجرای آن را به تعویق انداختند. اکنون با تاکید کشورهای گروه 88 و از جمله ایران که در مذاکرات سال گذشته در مجمع عمومی داشت، خوشبختانه مجددا اجرای آن در دستور قرار گرفت. ما نیز باید نسبت به موضوع حساس بوده و تا حد امکان راهکارهای اجرای آن را در نشست های آتی ارائه دهیم. همچنین باید مدل های اجرایی مناسبی برای ارتقاء روند پیاده سازی خطوط عمل برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار داشته باشیم. به نظرم این امر را می توان از طریق برگزاری گردهمایی های تخصصی که از طریق کمیته ملی جامعه اطلاعاتی انجام می شود، دنبال نمود.

انتهای پیام