راه‌کارهای ترویج اسلام و سبک زندگی اسلامی در فضای مجازی
نقش و اهمیت مقوله امر به معروف و نهی از منکر در جامعه از طرق گوناگون به خصوص فضای مجازی که نوعی دیگر از جامعه را شکل داده است به دلیل تأثیر بسیار زیادی که امروزه بر سبک زندگی دارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
به گزارش سیتنا (CITNA.IR)، برای حفظ هر جامعه از فساد و انحراف و سقوط، نظارت همگانی و در بعضی از موارد، نظارت گروهی اشخاص، لازم و ضروری است تا افراد صالح بر آن چه بر جامعه می‌گذرد، نظارت داشته باشند و جامعه و فرد را از «رفتن به سوی فساد و انحرافات» محفوظ نگاه دارند.
براساس همین استدلال، برآن شدیم تا در گفت‌وگویی دوستانه به سراغ روح الله مومن‌نسب، یکی از کارشناسان، فضای مجازی و جنگ نرم کشور برویم و در این رابطه با او به صحبت بنشینیم.
این کارشناس و محقق فضای مجازی در پاسخ به سوال خبرنگار ایکنا مبنی بر اینکه فضای مجازی را برای ترویج امر به معروف و نهی از منکر چگونه می‌بینید؟ گفت: فضای مجازی بستر مناسبی برای امر به معروف و نهی از منکر است، به این معنا که در مواجهه با بدی‌ها و خوبی‌ها بی‌تفاوت نباشیم.
به نظر شما فعالیت‌های تبلیغی در فضای مجازی برای ترویج اسلام و سبک زندگی اسلامی مستلزم چیست؟
بخشی از این فعالیت‌ها، اقداماتی حاکمیتی و زیرساختی است و بخشی دیگر بر می‌گردد به اراده‌ها و انگیزه‌های مردمی. اگر زیرساخت‌ها مناسب و مستحکم و قابل اطمینان باشد، بخش خصوصی می‌تواند سرمایه‌گذاری کند و مردم هم می‌توانند با استفاده از تولیدات داخلی در فضای مجازی از آن‌ها حمایت کنند. تولیدات می‌تواند سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری باشد که به جهت تنیدگی غیرقابل انکار محتوا با فناوری، ناچاریم توأمان به سمت استقلال در فضای مجازی پیش رویم. در یک جمله تا زمانی که از فضای مجازیِ تحتِ اختیار و اراده آمریکای جهان‌خوار و صهیونیسم جهانی استفاده می‌کنیم، نمی‌توانیم چشم‌اندازی بلندمدت را برای سبک زندگی اسلامی فرض کنیم و به آینده ترویج اسلام از طریق این بستر امیدوار باشیم.
موانع موجود در سر راه امر به معروف و نهی از منکر در فضای مجازی چیست؟
مانع اصلی این است که سرویس های پایه مطمئن در بستر وب وجود ندارد. یعنی ما از سرویس‌های صهیونیستی استفاده می‌کنیم، پهنای باند اینترنت ما از آمریکا تأمین می‌شود و منبع تأمین بازدید و انتشار محتوای تولیدی ما نیز تارنمایی مثل گوگل است که به راحتی قله اعتقادی ما، یعنی عاشورا را مصادره به مطلوب صهیونیست‌ها می‌کند، کمی امر به معروف و نهی از منکر مشکل به نظر می‌رسد. باید جهت‌گیری فضای مجازی به نفع خوبی‌ها تغییر پیدا کند یا لااقل فضا از حالت یک‌طرفه کنونی خارج شود. اما در همین بستر هم می‌توان با آموزش عمومی، به مردم آموخت در برابر آنچه می‌بینند بی‌تفاوت نباشند، اگر با بدی در فضای مجازی مواجه شدند، تذکر دهند یا به مراجع ذیصلاح گزارش کنند و اگر با محتوای خوبی برخورد کردند، از منتشرکننده آن تشکر کرده و به انتشار آن نیز کمک کنند. این کار می‌تواند انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه نهادینه کند.
در مواجهه با فعالیت‌های ضد دینی که در فضای مجازی صورت می‌گیرد، وظیفه مبلغان چیست؟
تولید محتوای مناسب، انتشار به موقع و بجایِ محتوا، توزیع مناسبِ محتوا. البته تولید در اینجا به معنایِ باز نشرِ دقیق و هدفمند نیز هست. باید مبلغان ما یاد بگیرند چه حرفی را در کجا بزنند و چگونه با چند جملهٔ کوتاه و تأثیرگذار، ابهامات را برطرف کنند و چگونه به وسیله خودِ ایجادکنندهٔ ابهام، پاسخ را نشر دهند. تبلیغ در فضای مجازی ظرافت‌هایی دارد که باید از آن‌ها اطلاع داشته باشند وگرنه تبلیغِ بی‌حساب ممکن است نتیجه معکوس هم داشته باشد.
با توجه به اینکه «امر به معروف و نهی از منکر» یکی از اهداف اصلی قیام امام حسین(ع)، بوده است چگونه می‌توان اهداف آن را‌هم در فضای مجازی تبیین کرد؟
باید تلاش کنیم اهدافِ اصلیِ قیامِ عاشورا را به کاربران یادآوری کنیم و فضا را به طور کامل تبیین کنیم. به نحوی که کاربر قدرتِ تطبیقِ فضای مجازی و عناصر آن با فضای واقعی را پیدا کند. کاربر باید بداند شمرِ زمانه‌اش کسی جز زاکربرگ، رئیس فیسبوک، نیست و ابن سعد را می‌توان به راحتی با اریک اشمیت، رئیس گوگل، مقایسه کرد. ابن زیاد نقش خود را به نتانیاهو، نخست‌وزیر جلادِ رژیم صهیونیستی، داده است و یزید هم کسی است که این‌ها را اداره می‌کند، یعنی اوباما، رئیس‌جمهور آمریکای جهان خوار. آن موقع لشکر خیالی شام که به لشکر واقعیِ متشکل از شیعیان امام در مقابل امام تبدیل شد، در این میان نمود پیدا می‌کند. اگر عناصر شناخته شوند کاربر تکلیف خود را به درستی می‌فهمد و حسینی عمل خواهد کرد. تک بعدی دیدن و کوچک شمردن امر به معروف و نهی از منکر ستم بزرگی به این فریضه عظیم است که تاکنون بارها از سوی برخی از متدینین روا داشته شده است. اگر فضا درست تبیین شود مطالبه‌ها شکل می‌گیرد و مشکلات به سرعت حل خواهند شد؛ انشاء الله.
ترویج امر به معروف و نهی از منکر در فضای مجازی چطور و چگونه می‌تواند بر سبک زندگی اسلامی اثرگذار باشد؟
سپاهِ کفر با تمامِ توان در تلاش است تا سبکِ زندگیِ پوچ خود را به جوانان کشورِ ما تحمیل و برتری آن را القاء کند. باید توجه داشت که «تذکردهنده» قبل از «تذکر گیرنده» خود را ملزم می‌داند به کسب اطلاعات کامل و رعایت آنچه تذکر می‌دهد. در نتیجه غیر از اینکه خود، عامل آن معروف است، دوستان خودش را نیز به آن معروف راهنمایی می‌کند. این حرکت با اخلاص و توکل به خدا می‌تواند موج عظیمی را در مقابل دشمنِ ناجوانمرد ایجاد کند و تهاجم فرهنگی دشمن را ناکام گذارد.
وظیفه مسئولان، مؤسسات و فعالان فضای مجازی برای تبیین امر به معروف و نهی از منکر چیست؟
مسئولان با جهت‌گیری‌ها و حمایت‌های خود می‌توانند مؤسسات و مراکز را به تولید تشویق کنند؛ مؤسسات می‌توانند محتوا و ابزارهای مناسب و فاخر تولید کنند و فعالان فضای مجازی می‌توانند با استفاده از این تولیدات، آن‌ها را تقویت کنند. نقش رسانه هم ایجاد مطالبه و نظارت بر انجام این مراحل است.
مسابقات وبلاگ‌نویسی و موج‌های وبلاگی چگونه می‌توانند در بحث امر به معروف و نهی از منکر اثرگذار باشند؟
باید بدانیم چگونه موضوعی جذاب را در زمانی مناسب در نظر بگیریم و مسابقات و موج‌ها باید مردمی باشند. روش‌های اطلاع‌رسانی و تبلیغ بسیار مهم است. مثلاً چند مسابقه سراغ دارید که به زیرساخت‌های ناعادلانه فضای مجازی پرداخته باشند؟ یا موفق شده باشند با بدنه وبلاگ نویسان ارتباط برقرار کنند؟ یا به عنوان مثال موضوع مُحرّم را ببینید که بدون هیچ فراخوانی تبدیل به موضوع اصلی شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ‌ها می‌شود، خب می‌شود از همین ظرفیت‌ها بهره گرفت و آن‌ها را هدفمند نمود.
دلیل نپرداختن و حمایت اندک فعالان فضای مجازی از کمپین‌ها (موج‌های وبلاگی و در شبکه‌های اجتماعی) چیست؟
همیشه این‌گونه نیست. مثلاً کمپین «جبهه وبلاگی غدیر» را اگر بررسی کنید می‌بینیم پس از فتنه 88 بسیار فعال و تأثیرگذار ظاهر شد چون حرکت آن‌ها چند ویژگی داشت: مردمی و دلی بود، موضوعش درست انتخاب شده بود و زمانش بسیار مناسب بود. ولی به اعتقادِ حقیر آفتِ بسیاری از حرکت‌های وبلاگی در فضای مجازی، دولت زده شدن آن‌هاست. باید از این‌گونه حرکت‌ها تفکرِ کارمندی و گزارش‌گرایی زدوده شود.
برای آخرین سوال؛ چگونه می‌توان قدرتِ تأثیرگذاری موج‌های وبلاگی و کمپین‌ها را برای ترویج و تبین امر به معروف و نهی از منکر افزایش داد؟
از فعالان فضای مجازی بهره بیشتری گرفته شده و مجمع مرتبط با آن‌ها تقویت شود. این راهکار می‌تواند نقش حلقه مفقوده میان فعالان با این‌گونه برنامه را بازی کند و نهایتاً باعث افزایش تأثیرگذاری موج‌های وبلاگی و کمپین‌ها شود.
منبع: خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)
افزودن دیدگاه جدید