عدم حضور خودروسازان در کمپین نه به تصادف
سفرهای نوروزی ایران در حالی آغاز شده که همه تلاش ها برای کاهش تلفات انسانی تصادفات، بر راننده و عامل انسانی متمرکز است و کسی درباره ایمنی جاده ها و خودروها چیزی نمی گوید.
به گزارش سیتنا، در حالی که نهادهای دولتی و حاکمیتی از این کمپین حمایت کردند تقی آزاد ارمکی، جامعه‌شناس، مهرداد عربستانی، مردم‌شناس و فروزنده جعفرزاده‌پور، جامعه‌شناس نیز در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی (پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری) درباره این کمپین اظهارنظر کردند.
تقی آزادارمکی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، درباره رویکرد علوم انسانی به فاجعه تصادفات، در این‌نشست گفت: «در زمینه فاجعه تصادفات، ما به‌عنوان اصحاب علوم انسانی، پیش از اینکه وارد مرحله عمل بشویم و جامعه را به سرعت وارد حوزه عمل کنیم، باید روی این مسئله عمیقاً بیندیشیم و تأمل کنیم، در غیر این صورت هر سیاستی در این زمینه، موقتی و ناکام خواهد بود.»
از تجربه سیا ساکتی تا «نه به تصادف»
دو دهه پیش از این، نیروی انتظامی در چهارچوب تلاش‌هایش برای نوسازی و تغییر چهره خود، با سفارش مجموعه‌ای انیمیشن توانست تاثیر قابل‌توجهی بر فرهنگ ترافیکی بگذارد.
در آن زمان یکی از مهمترین دستورالعمل‌ها برای کاهش تلفات تصادفات جاده‌ای، بستن کمربند ایمنی بود. ایده ساخت مجموعه‌ای تحت عنوان «سیا ساکتی» توسط سرهنگ علیرضا اسماعیلی مطرح و «بهرام عظیمی» کاریکاتوریست و کارگردان پویانمایی در موسسه حور خالق آن شد.
مسعود کاویانی، جامعه‌شناس در تحلیل این که آیا برگزاری کمپین‌ها می‌تواند موجب کاهش تلفات تصادفات جاده‌ای شود می‌گوید: «اول باید به این توجه کنیم که کمپین "نه به تصادف" از سوی دولت پیشنهاد شده و تا کنون همه کسانی که از آن حمایت کرده‌اند مدیران دولتی و زیرمجموعه‌های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بوده‌اند، در حالی که مخاطب این کمپین عموم مردم هستند. به عبارت دیگر این کمپین از جنس آن دسته از "باید"هایی است که مقامات دولتی برای بهتر کردن کارنامه خود مطرح می‌کنند».
کاویانی با اشاره به مجموعه «سیاساکتی» و اثرگذاری آن بر فرهنگ رانندگی و ترافیک می‌افزاید: «آنچه مجموعه سیا ساکتی در خود داشت، تاثیرگذاری بر یک فرهنگ و رفتار یعنی رانندگی بوده است. اما همه ما به خوبی می‌دانیم در تصادفات جاده‌ای به جز رفتار راننده دو عامل دیگر یعنی ایمنی و کیفیت خودرو و جاده‌ها هم دخالت دارند. بنابراین نمی‌توان با برنامه‌ای دستوری به کاهش نهادینه‌شده تلفات انسانی جاده‌ای امید بست».
یکی از کارشناسانی که درباره برگزاری چنین کمپینی از سوی نهادهای رسمی و دولتی اظهارنظر کرده، سرهنگ هادی هاشمی فرمانده پیشین راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ و کسی است که نسبت به آتش‌سوزی خودروهای پژو ۴۰۵ ساخت ایران‌خودرو هشدار داده بود.
او نیز با نقد تمرکز صرف بر عامل انسانی گفته است: «این رویکرد نسبت به عامل انسانی دیگر جواب نمی دهد و این نتوانسته ترافیک ما را روان و ایمن کند. لذا قطعا عقل سلیم حکم می کند که ما باید تجدید نظر کنیم و در عین حال که به عامل انسانی می پردازیم به راه و وسیله نقلیه هم توجه داشته باشیم».
هاشمی با تاکید بر این که «خودروسازهای داخل کشور راه خودشان را می‌روند و گوش‌شان به هیچ جا بدهکار نیست» افزود: «با این خودروهای تولید داخل نمی‌توانیم تبعات تصادفات را کم کنیم. آقای رئیس جمهور اگر بخواهد این شعار بسیار زیبای نه به تصادف عینیت پیدا کند باید تمرکز مجموعه نظام را به سوی به حمل و نقل، ترافیک و ایمنی نیز ببرد.».
مسعود کاویانی، جامعه‌شناس همچنین درباره اثربخشی و تبدیل شدن یک کمپین به بسیجی عمومی تاکید می‌کند: «کافیست مردم از خود بپرسند اگر دولت به فکر حفظ جان شهروندان است چرا به خودروسازان فشار نمی‌آورد تا خودروهای ایمن‌تری بسازند و بعد از مردم بخواهد که به کمپین نه به تصادف بپیوندند».
به گفته این جامعه‌شناس وقتی در برگزاری این کمپین هیچ نشانی از خودروساز و جاده‌ساز به عنوان دو عامل دیگر موثر در تصادفات نیست نمی‌توان به اثربخشی آن خوش‌بین بود؛ یا صرفا این حرف یک اثر مقطعی گذاشته و دوباره روند حوادث به حالت قبل خود باز می‌گردد.
انتهای پیام
افزودن دیدگاه جدید