اتکا به منابع موثق؛ گام مهم در «سواد رسانه ای» به قلم محمد امامی

محمد امامی، کارشناس ارشد ارتباطات در یادداشتی که در اختیار سیتنا قرار داد، نوشته است: به دنبال گسترش انواع رسانه ها و پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی، با انبوهی از اخبار و اطلاعاتی روبرو می شویم که معلوم نیست کدامیک از آنها «صحت» داشته باشند.

توجه به «اعتبار منبع»، یکی از مهم ترین موضوع ها در هنگام بهره مندی از رسانه ها و پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی است.

برخی از این منابع به دلایل و انگیزه های ناپاک اقتصادی یا سیاسی و ... به دنبال اهداف و مقاصد خویش هستند و یکی از اصول مهم خبرنگاری در تهیه خبر یعنی اصل «صحت» را عامدا نادیده می گیرند.

این دسته از رسانه ها با رواج دادن شبه خبر، با خیال پردازی و دروغ پراکنی فضای رسانه ای و خبری را آلوده می سازند.

عقل سلیم ایجاب می کند شهروندان فهیم و آگاه برای پیشگیری از درغلتیدن به دام چنین اخبار کذب و نادرست، سواد رسانه ای خود را افزایش دهند.

نخستین گام برای این منظور شناسایی منابع خبری موثق و پرهیز از استفاده و باز نشر و استناد به اخبار و محتواهای منتشر شده منابع غیر موثق است.

در مواجهه با انبوهی از اخبار و محتواهایی که در فضای حقیقی و مجازی منتشر می شود برای این که دچار سوء هاضمه اطلاعاتی و خبری نشویم ناچاریم با انتخاب و به کارگیری رژیم رسانه ای مناسب هم از انبوه اخبار و محتواهای غیرضروری و هم از شبه خبرها و مطالب کذب و دروغ پردازی های منابع غیر موثق رهایی یابیم.

بنابر این یادمان باشد:

1) فقط به اندازه نیازمان اخبار و محتواهای خصوصا مجازی را دریافت کنیم.

2) با آگاهی و شناخت از روش ها و انتخاب یک رژیم مصرف رسانه ای، از محتواهای زاید و نادرست و ناپاک رهایی یابیم.

3) با آگاهی و شناخت از رسانه ها و منابع غیر موثق و دروغ پرداز، آن ها را از فهرست بازدیدها و مرور خود حذف کنیم و مطالب این دسته از منابع را باز نشر ندهیم.

4) ضمن فراگیری سواد رسانه ای. با آگاهی بخشی به دیگر شهروندان در باره ضرورت یادگیری سواد رسانه ای، آنان را نیز به این اقدام مهم ترغیب کنیم.

5) با ارتقای آگاهی های عمومی، و تخصصی مورد نیازمان، خود را در برابر هجوم اخبار و مطالب نادرست، واکسینه کنیم.

6) هنگامی که خبر یا محتوای نادرستی را مشاهده می کنیم ، از فرستنده آن، خواستار معرفی منبع شویم و ضرورت توجه به «اعتبار منبع» را ترویج کنیم.

7) چنانچه در فضای مجازی مدیریت گروه یا کانالی را بر عهده داریم و یا در فضای حقیقی عهده دار مسئولیت رسانه یا اطلاع رسانی هستیم، محتواهای مورد نظر را پالایش کنیم و از انتشار شبه خبرها و اخبار غیر موثق جلوگیری کنیم.

امید است با توجه به این نکات و ارتقای سواد رسانه ای شهروندان بتوانیم جامعه ای آگاه و هوشیار داشته باشیم و با آگاهی و بهره مندی هوشمندانه از رسانه ها و ابزارهای ارتباطی، مسیر پیشرفت و تعالی میهن اسلامی مان را به سلامت و با اطمینان طی کنیم.

ان شاءالله تعالی
نهم شهریور ماه 1398

انتهای پیام