نگاهی به شکلگیری «لطیفههای زنجیرهای» روحانی مچکریم!
نگین حسینی، پژوهشگر ارتباطات در چهلمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات نگاهی به شکلگیری «لطیفههای زنجیرهای» روحانی مچکریم! داشته و به ذکر ویژگیهای اینگونه لطیفهها پرداخته است.
به گزارش سیتنا (citna.ir)، وی با یادآوری اینکه: انتخاب رئیس جمهور جدید به عنوان اتفاقی سیاسی در جامعه ایران با برخی وقایع اجتماعی، ورزشی و اقتصادی همزمان شد تا طنز «روحانی مچکریم» قوام بیشتری پیدا کند آورده: دلپذیر شدن هوای تهران در خرداد ماه، راهیابی تیمملی فوتبال به جامجهانی، زنجیره پیروزیهای شگفتانگیز تیمملی والیبال در مسابقات لیگ جهانی، پایین آمدن نرخ ارز و صعود نجومی بازار سهام، مهمترین وقایعی بود که با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری همزمانی معناداری پیدا کرد و البته این اذهان سیاستزده مردم بود که در کنار طبع طنازشان به این همزمانیها، معنا بخشید و آن را در قالب لطیفههای «روحانی مچکریم» درآورد که میتوان آنها را نمونهای دیگر از لطیفههای زنجیرهای نامید. پیش از این نیز جامعه طناز ایرانی، زنجیرههایی از جوکها یا لطیفهها را در قالبهای مختلفی ساخته که «پنپ» و «مملکته داریم» معروفترین آنها بوده است.
حسینی تأکید کرده: حالا سه ماه میشود که اذهان خلاق و مبتکر دست به کار شدهاند و از کوچکترین اتفاقهای زندگی شخصی خود گرفته تا امور محال و مسائل ساده و پیشپاافتاده، همگی را به لطیفههایی معنیدار و حتی گاه بیمزه و بیمعنی تبدیل کردهاند و تمامی وقایع خوب اتفاقافتاده یا نیافتاده را به پیروزی آقای روحانی نسبت دادهاند: خوشاخلاق شدن پشهها، بهتر شدن دستپخت مادر، رفع شدن صدای مزاحم کولرهای قدیمی، خنکی هوا در رمضان تابستانی، گرفتن بقیه پول از مغازهدار محله به جای چسب زخم، طولانیتر شدن میزان شارژ باتری موبایلها و هزاران هزار نکته واقعی در زندگی فردی و اجتماعی و مواردی تخیلی، دستمایه آفرینش لطیفههای «روحانی مچکریم» شده و دامنهای وسیع به لحاظ کمی و موضوعی ایجاد کردهاند که هر گونه تفکیک یا دستهبندی دقیق این نوع لطیفهها را دشوار میکند.
با این حال، در نگاهی کلی میتوان گفت که دستهای از لطیفههای زنجیرهای «روحانی مچکریم» به مشکلات اجتماعی اشاره دارند و به طور غیرمستقیم انتقادی هستند:
از وقتی روحانی رئیس جمهور شده، فیسبوک فیلتر نیست. روحانی مچکریم.
لب پنجره نشسته بودم، یهویی دیدم یه هلیکوپتر اومد بالا ساختمونمون و یه مأمور نیروی انتظامی با عملیات راپل اومد رو پشتبوم، دیش ماهوارهمونو تنظیم کرد و رفت. روحانی مچکریم.
دستهای دیگر از این لطیفهها شخصیترین نکتههای زندگی و حتی مشکلات کوچک و بیاهمیت را در قالب شوخی بیان میکنند:
از وقتی روحانی رئیسجمهور شده لباسام دیگه بوی سیگار نمیگیرند. روحانی مچکریم.
از وقتی روحانی رئیسجمهور شده عکسهام خوب لایک میخورن. روحانی مچکریم.
و دستهای دیگر، وقوع اتفاقهایی نادر، غیرقابل باور و گاه کماهمیت را به رئیس جمهور جدید نسبت میدهند:
از وقتی روحانی رئیس جمهور شده، شارژ گوشیم تموم نمیشه. روحانی مچکریم.
الان پشه اومد بهم گفت: سلام، نیشت بزنم؟ گفتم: نه عزیزم مرسی... گفت خواهش میکنم و رفت. پشهها چه باادب شدن! روحانی مچکریم.
این پژوهشگر ارتباطات در ادامه با طرح این پرسش که آیا این موضوع، شوخی عامیانه، طنز یا کمدی؟ است به بیان ویژگیهای لطیفههای زنجیرهای پرداخته و در پایان آورده است:
در پس شکلگیری لطیفههای زنجیرهای «روحانی مچکریم» که حل و فصل همه مشکلات ریز و درشت را به انتخاب رئیس جمهور جدید مربوط میکند، سؤال یا سؤالاتی نهفته است؛ از جمله اینکه:
آیا زنجیره لطیفههای «روحانی مچکریم»، بازتاب روحیه حاکم بر جامعهای است که منتظر آمدن «قهرمان» یا آنچنان که امیرکبیر میگفت «پهلوانی از غیب» است تا گره از هزار و یک مشکلشان باز کند؟
آیا برعکس فرضیه بالا، این لطیفهها نگاهی انتقادی دارند به این تفکر که «کلید» همه قفلها در دست یک نفر است؟
آیا اساساً پیدایش این لطیفهها، بخشی از کمپین تبلیغاتی نامزد منتخب بوده تا زنجیره حمایتهای عمومی را حتی پس از پیروزی در انتخابات محکم نگه دارد؟
آیا برخلاف فرضیه بالا، لطیفههای «روحانی مچکریم» بخشی از واکنش جناح رقیب در کمپینهای انتخابات بوده که میخواسته عنصر اصلی تبلیغات نامزد برنده، یعنی «کلید» را به سخره بگیرد؟
هر یک از این سؤالات میتواند موضوعی جالب برای تحقیقاتی بینرشتهای باشد و پاسخگویی به آنها گوشههایی از زمینههای شکلگیری «لطیفههای زنجیرهای» را از جنبههای مختلف نمایان خواهد کرد.
انتهای پیام
افزودن دیدگاه جدید