ابری‌سازی خدمات؛ گذار از زیرساخت به زیست‌بوم هوشمند

به گزارش سیتنا به نقل از اداره کل ارتباطات و امور بین الملل شرکت مخابرات ایران، مدیر مسول نشریه ارتباطات در سرمقاله این شماره با اشاره به اینکه ابری‌سازی، تنها مهاجرت خدمات به فضای ابر نیست گفت: بازتعریف ماهیت ارتباطات به عنوان خون حیات در رگ‌های جامعه دیجیتال است. این تحول، مخابرات را از انحصار صِرف کابل‌ها و دکل‌ها رها می‌کند و به سمت خلق ارزش‌های ناملموس و نامحدود سوق می‌دهد.  

اگر زیرساخت فیبرنوری را لایه اول تحول بدانیم، ابری‌سازی لایه دوم را می‌آفریند: سکوهای اشتراکی هوشمند. این لایه، مخابرات را به سلسله‌اعصاب شهرهای آینده تبدیل می‌کند. تصور کنید شبکه‌های 5G به جای انتقال صرف داده، با ادغام در Edge Computing، قدرت پردازش را به حاشیه شبکه منتقل کنند. نتیجه آن، شهرهایی است که ترافیک را پیش از وقوع بحران پیش‌بینی می‌کنند، انرژی را بر اساس الگوهای رفتاری تنظیم می‌نمایند و حتی زیرساخت‌های حیاتی را در لحظه، پایش می‌کنند. اکنون که این سرمقاله را می‌خوانید اپراتورهای پیشرو در مالزی و کره جنوبی، با تبدیل دکل‌های مخابراتی به «ایستگاه‌های چندمنظوره ابرمحور»، درآمدزایی غیرمخابراتی خود را تا بیش از ۴۰ درصد افزایش داده‌اند.  

ابری‌سازی، مدل‌های درآمدی را از «تعرفه‌گذاری حجمی» به «اقتصاد اشتراکی» تغییر می‌دهد. اپراتورها می‌توانند با ایجاد بازارهای دیجیتال (Digital Marketplaces)، زیرساخت ابری خود را به استارت‌آپ‌ها، سازمان‌ها، یا حتی رقبا اجاره دهند. نمونه موفق این الگو، پروژه «ابر ملی هند» است که با میزبانی سرویس‌های دولتی و خصوصی روی یک پلتفرم، درآمد اپراتورها را به مدل سهم‌ازتراکنش (Revenue Sharing) تبدیل کرده است.

انتقال به ابر، چالش امنیتی را از حفاظت از سخت‌افزار به محافظت از «جریان داده» تغییر می‌دهد. راهکار، استفاده از معماری Zero-Trust به همراه هوش مصنوعی پیش‌بینانه است. شرکت ژاپنی SoftBank با پیاده‌سازی سامانه امنیتی مبتنی بر یادگیری ماشین، حملات سایبری به زیرساخت ابری خود را ۷۰ درصد کاهش داده است. این سامانه قادر است الگوهای غیرعادی ترافیک را حتی پیش از وقوع حمله شناسایی کند.

تحول، بزرگترین چالش را در منابع انسانی ایجاد می‌کند. نیاز آینده، نه به تکنسین‌ها و متخصصان پیکربندی سوئیچ‌ها بلکه به «معماران سرویس‌های ترکیبی» است؛ کسانی که می‌توانند بلاکچین، هوش مصنوعی و خدمات ابری را در قالب بسته‌های ارزشی، یکپارچه کنند؛ مثلاً سنگاپور با راه‌اندازی آکادمی تخصصی «مخابرات هوشمند»، نیروی کار خود را برای مدیریت اکوسیستم‌های ابری چندلایه آماده می‌کند.

می‌توان گفت تنها انتقاد رایج به مراکز داده ابری، مصرف انرژی بالاست اما فناوری‌هایی مانند خنک‌سازی با هوش مصنوعی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌توانند این چالش را به فرصت تبدیل کنند. شرکت اریکسون در پروژه «ابر سبز»، مصرف انرژی مراکز داده خود را با بهینه‌سازی الگوریتمیِ تخصیص منابع، ۳۵ درصد کاهش داده است.  

ابری‌سازی، مخابرات را از صنعت، به موجودی زنده تبدیل می‌کند که می‌تواند یاد بگیرد و تکامل یابد.موفقیت در این مسیر مستلزم سه گام است:  ۱. تفکر پلتفرمی (تبدیل شبکه به بازار دیجیتال)  ۲. چابکی سازمانی (ساختارهای افقی به جای سلسله‌مراتب سنتی)  ۳. دیپلماسی فناوری (همکاری با بازیگران غیرسنتی مانند استارت‌آپ‌ها و شهرهای هوشمند)

آینده از آن اپراتورهایی است که جسارت دارند نقش خود را از «تأمین‌کننده ارتباطات» به «خالق تجربه‌های هوشمند» ارتقا دهند. ابری‌سازی تنها یک انتخاب نیست؛ تنفسی است برای بقا در زیست‌بومی دیجیتال که هر روز پیچیده‌تر می‌شود.

انتهای پیام