رای دیوان عدالت اداری: شاپرک حق ابلاغ مقررات قانونی و قواعد رگولاتوری را ندارد

به گزارش سیتنا، بر‌اساس رأی دیوان عدالت اداری، شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) یک شرکت فعال در زمینه کارت‌های بانکی است که به منظور ساماندهی نظام پرداختی با مشارکت بانک‌های ایران در سال ۱۳۹۰ تأسیس شد. شاپرک زیرمجموعه شرکت خدمات انفورماتیک زیرمجموعه شرکت ملی انفورماتیک است.

شرکت شاپرک و شرکت‌های زیرمجموعه آن هیچ‌گونه اختیارات حاکمیتی ندارند. بر‌اساس این رأی، شاپرک صرفاً بخشی از اختیارات بانک مرکزی در حوزه نظارت، فنی و زیرساخت را بر عهده دارد. با توجه به این موضوع می‌توان گفت شاپرک نمی‌تواند الزام اینماد را بر کسب و کارها و پرداخت‌یارها تحمیل کند.

رأی دیوان عدالت اداری مبنی بر نداشتن نقش حاکمیتی شاپرک در مقابل شکایتی با موضوع «ابطال قسمت‌هایی از دستورالعمل اجرایی فعالیت و نظارت بر ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت الکترونیکی در زمستان سال ۹۲ بانک مرکزی و ابطال تصمیم بانک مرکزی مبنی بر تفویض اختیارات تنظیم‌گرانه به شرکت شاپرک» بوده است.

بر این اساس، وظایف و اختیارات بانک مرکزی در ماده 11 قانون پولی و بانکی کشور مصوب سال 1351 با اصلاحات بعدی، ماده 1 قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پولی مصوب سال 1383، بند (الف) ماده 21 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب سال 1395 و بند (ب) ماده 14 قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1395 مشخص شده است.

در همین راستا، محمد جعفر نعناکار، عضو هیات مدیره‌ی انجمن صنفی شرکت‌های نمایش ویدیوی آنلاین (VOD)، در توئیتی آورده است:

با تلاش و پیگیری دوستان خوبم و تایید دیوان عدالت اداری محرز شد؛ شاپرک حق ابلاغ مقررات قانونی و قواعد رگولاتوری را ندارد، این بود پایان یک هیمنه پوشالی!

از طرفی، محمدرضا علی‌پور، حقوقدان و وکیل دادگستری در توییتی با اشاره به رأی دیوان عدالت اداری در مقابل شکایت او از شاپرک نوشت:

بانک مرکزی پذیرفت و دیوان عدالت اداری تصریح کرد که شاپرک هیچ‌گونه اختیارات حاکمیتی ندارد.

او در توضیحات بیشتر با اشاره به اینکه سال گذشته از تفویض اختیارات حاکمیتی و تنظیم‌گرانه بانک مرکزی به شاپرک شکایت کرده است، نوشت:

ماه گذشته هیئت عمومی دیوان تصریح کرد که این شرکت هیچ اختیار حاکمیتی ندارد.

علی پور، با اشاره به اینکه تاریخ دادنامه 1401/8/10 بوده است، نوشت:

بر‌اساس رأی صریح دیوان عدال اداری، شرکت شاپرک و شرکت‌های زیرمجموعه آن عهده‌دار بخشی از اختیارات بانک مرکزی در حوزه نظارت فنی و زیرساختی هستند و وظایف بانک مرکزی در حوزه‌های حاکمیتی به شرکت فوق و شرکت‌های زیرمجموعه آن واگذار نشده است. این رأی از آنجایی اهمیت دارد که با توجه به نداشتن اختیارات حاکمیتی شاپرک، این نهاد برخی اختیارات را به هیچ عنوان نخواهد داشت.

نخست، شاپرک نمی‌تواند هیچ تصمیمی در حوزه پرداخت بگیرد. از‌همین‌رو، شاپرک صرفاً امکان ارائه گزارش به بانک مرکزی را دارد. در همین راستا بانک رأساً باید تصمیم بگیرد و مسئولیت را خود بپذیرد.

همچنین شاپرک این اختیار را ندارد که هیچ نامه یا دستورالعملی را ابلاغ کند. بر‌اساس این توضیحات، اگر تصمیم یا دستورالعملی از سوی شاپرک وجود دارد، با استناد به این رأی قابل ابطال است.

به گفته علی پور، اهمیت نخستین مورد طرح شده درباره این طرح از آنجایی است که پیش از این امکان شکایت از تصمیمات شاپرک وجود نداشت. این در حالی است که در صورت اعلام تصمیم از سوی بانک مرکزی امکان ابطال رأی و تصمیم وجود دارد. از سویی دیگر در چنین روندی تصمیم‌گیرنده به‌عنوان کارمند دولت باید پاسخگویی بیشتری داشته باشد.

گفتنی است، بر‌اساس این رأی بانک مرکزی بر مبنای صلاحیت به تصویب دستورالعمل اجرایی فعالیت و نظارت بر ارائه‌دهندگان خدمات پرداخت اقدام کرده و براساس ماده 1 این دستورالعمل، شبکه الکترونیکی پرداخت کارت یا شاپرک را ایجاد کرده است.

بر‌اساس رأی دیوان عدالت اداری، سیاست‌گذاری در حوزه پولی و بانکی کشور بر عهده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. این موضوع در حالی است که حواشی مربوط به تصمیمات شاپرک طی تقریباً یک سال گذشته، پرداخت‌یارها را به‌طور جدی تحت فشار قرار داده و نگرانی بسیاری را برای آنها ایجاد کرده است. این موضوع تا جایی پیش رفته بود که وزیر اقتصاد نیز کنار تصمیمات شاپرک قرار گرفت اما در نهایت کارگروه اقتصاد دیجیتال نامه‌ای داده بود و دستور شاپرک مبنی بر الزام داشتن اینماد برای کسب و کارها به منظور دریافت درگاه پرداختی را لغو کرده بود.

انتهای پیام