در یادداشت روند کاری شفقنا: مظلومیت ائمه‎ی شیعه در ویکی پدیا؛ ضرورت بازنگری در مالکیت اینترنتی اسامی بزرگان تاریخ

مالکیت اینترنتی اسامی بزرگ، تصاویر حجاب و اعتراف کلیسا، اشکالات فنی، عناوین حوزوی، ویکی پدیا، گفت و گو با هاشمی، کشمیری و... در دومین یادداشت روند کاری شفقنا مطرح شد.

به گزارش سیتنا، در ادامه متن این یادداشت منتشر شده است:

امروز یازدهمین قسمت گفت و گو با آیت الله هاشمی رفسنجانی ارسال شد. وقتی پرسش های این گفت و گو برای ایشان ارسال شد، مدتی به طول انجامید اما پاسخی نیامد. تصور ما این بود که ایشان با مجموعه مشغله های سیاسی و اجرایی که دارند، فرصتی برای پاسخ به سئوالات شفقنا که آن زمان بسیار ناشناخته هم بود نخواهند داشت. اما وقتی پاسخ 250 صفحه ای ایشان دریافت شد دریافتیم که پاسخ تفصیلی به پرسش های شفقنا دلیل طولانی شدن زمان بوده است. این گفت و گو های بی حاشیه  بازتاب خوبی در رسانه های ایران مخصوصا روزنامه ی اطلاعات و مردمسالاری و  جمهوری اسلامی و بسیاری از سایت ها از جمله انتخاب و بازتاب و خبرانلاین و آفتاب داشت و در مواردی نظیر جنگ سرد ایران و عربستان نیز به رسانه های بین المللی کشیده شد. این گفت و گو ها نشان داد که در این موضوعات بسیاری از شخصیت های ایرانی ظرفیت بالایی دارند که می تواند در دنیای اسلام و تشیع مورد بهره برداری قرار گیرد . ایران از شخصیت های بین المللی برخوردار است که  متاسفانه به دلیل مشغله یا حواشی رایج و سیاسی از بهره گیری از آنان در حوزه ی مذهب دور مانده ایم. انشاء الله در آینده نیز این دست از گفت و گوهای تفصیلی تحلیلی منتشر خواهد شد.

بنا شد موضوعات اخلاقی، حقوقی و اجتماعی جهان اسلام بیشتر مورد توجه قرار گیرد و در گفت و گوها عرصه ی فراختری مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. جهان اسلام عرصه ی فراخی است که زمینه های بسیاری برای تحلیل و بررسی دارد و در این بخش علاوه بر شخصیت های حوزوی شخصیت های دانشگاهی نیز می توانند دیدگاه های ارزشمندی داشته باشند. این گونه تنوع شفقنا نیز بیشتر خواهد شد و دانشگاهیان نسبت به شرایط فعلی سهم بیشتری خواهند داشت. .

شفقنا تلاش دارد رسانه ی مودبی باشد و در ادبیات خود رعایت لازم را داشته باشد. از دوستان خواسته شده بی استثنا از این خصیصه عدول نکنند.

به لطف خداوند شفقنا روند فزاینده ی خود را ادامه می دهد. زبان فارسی با تلاش ارزشمند عزیزان بی ادعای این بخش مرجعیت خود را یافته است و زبان اردو خیلی زود دارد جای خود را باز می کند. دوستان نسبتا با سلیقه و پرکاری هم هستند. البته فعالیت رسانه ای در حوزه ی مذهبی نیازمند دقت ها و ویژگی هایی هست که طبیعتا با رسانه های عمومی متفاوت است . در حالی که دامنه ی مخاطبان، همه ی مردمند اما  د ر جذب مخاطب  نمی توان از شیوه های رایج رسانه های عمومی بهره برد. دستها بسیار بسته است.

گفت و گو های بسیار خوبی در این هفته از سوی دوستان به ویژه فارسی ارسال شد. در این حال گفت و گو با حجت الاسلام والمسلمین کشمیری نماینده ی حضرت آیت الله العظمی سیستانی در اروپا و آیت الله مرتضی تهرانی از این بابت که نخستین بار این افراد را رسانه ای می کرد و  محتوای خوبی هم داشت مورد توجه مخاطبان واقع شد. البته این دیدگاه وجود داشت که در مورد آقای کشمیری در عنوان بهتر بود از کلمه ی" داماد آیت الله سیستانی " استفاده می شد تا مخاطب توجه مضاعفی به متن مخصوصا قسمت توضیح ویزگی های شخصیتی این مرجع بزرگ داشته باشد اما نهایتا جمع بندی این بود که با عنوان نماینده ایشان در اروپا ارسال شود و صرفا در متن یک جا از عنوان داماد ایشان استفاده شود.

تصاویر ارسالی شفقنا از حجاب در اروپا، کلیپ سامی یوسف در همین باره و همین طور تصاویر اعتراف در کلیسا با استقبال بسیار خوب مخاطبان شفقنا ی فارسی و سایت های ایرانی مواجه شد. کسانی که در غرب حجاب د ارند حجاب برایشان یک اعتقاد است. لذا در غرب کسانی که حجاب دارند حجابشان کامل است. در هر صورت این سوژه ها نشان داد اساسا برش هایی از جامعه ی غرب برای مخاطبان شرقی و برشی از شرق برای مخاطبان غربی می تواند جذاب باشد.

تصاویر ارسالی شفقنا  ی عربی از حرم مطهر امام موسی کاظم (ع) اقدامی به موقع و شایان تقدیر بود اما به لحاظ کیفی از سطح پایینی برخوردار بود.  شاید یک دلیلش ممانعت مسئولان حرم از تصویر برداری داخل حرم باشد . در این حال انتظار می رود این کونه مناسبت ها با تولیدات کیفی تری معرفی شود.

روز سه شنبه هفته ی گذشته شفقنا برای یک ساعت با اختلال فنی مواجه شد که با همت تیم فنی رفع شد. دوستان در حال اندیشیدن تدابیر تکمیلی برای پیشگیری از چنین شرایطی هستند. اشکال دیگر فنی نیز  اختلال در سرویس نمایش عکس بود، بطوری که در بعضی خبرها تصاویر خبر دیگر مشاهده می شد.

در حالی که یادگارگرامی حضرت امام متواضعانه در نامه ای  از شفقنا خواسته بود که از عنوان آیت الله برای ایشان استفاده نشود، که البته برخی مخاطبان ما دلگیر شدند، عزیز دیگری نیز با شفقنا تماس گرفته بود و گفته بود باید برای من از نام آیت الله استفاده شود یا عزیز روحانی دیگری تماس گرفته و یادآور شدند که فلان شخصیت لبنانی "آیت الله" است. اساسا استفاده از عناوین موضوع ظریف و حساسی است که در رسانه ی شفقنا که رویکرد تخصصی به شیعه دارد نیازمند دقت و احتیاط بیشتر است.

بنا به تقاضای سایت اردو زبان شفقنا سرویس های حقوق انسان و ادبیات اردو به سایت اردو زبان شفقنا افزوده شد.

عزیزی پیغام داده بودند که دررسانه ی شفقنا که باید ادبیات بین المللی اتخاذ کند نام مجلس شورای اسلامی حتما باید با نام ایران باشد یعنی نوشته شود "مجلس شورای اسلامی ایران". البته اصل مطلب درست است اما در مواردی که تنها یک نمونه وجود دارد قید نام کشور دیگر ضروری نیست.

در سفر رییس مجلس شورای اسلامی به قم و دیدار با مراجع عظام تقلید شیعه، تصاویر شفقنا اختصاصی  بود اما متن از منابع دیگر اخذ شده بود که الیته نام آن در خبر قید شده بود. شفقنا ی فارسی در این موارد باید از منیع خود خبر را ذکر کند و این نقیصه شایسته ی شفقنا نیست.

برای نوشتار یا مستندی درباره ی پیامبر اکرم (ص) به فضای اینترنت رجوع شد در کنار مطالب ارزشمند مجددا روشن شد که یکی از مشکلات فضای مجازی تعریف هویت و مالکیت است. شما می توانید به نام هر فرد دیگری آدرس و به اصطلاح دامینی را خریداری کنید. مهم این است که زودتر اقدام کنید. لذا در مواردی نام ها و هویت های تاریخی که اساسا متعلق به بشریت است در اختیار کسانی قرار می گیرد که نسبتی با آن نام و هویت نداشته  یا نماینده ی خوبی برای آن هویت نیستند. مثلا سری بزنید و ببنید که دامنه ی "محمد رسول الله" که درود خدا بر او باد چگونه استفاده می شود یا دامنه ی سایر پیامبران و اولیا.

شاید اصلاح این موارد نیازمند قوانین بین المللی برای هویت و حاکمیت اینترنتی باشد که در عین صیانت از آزادی که ضرورت اینترنت است از هویت ها و سمبل های انسانی نیز صیانت شود.  بعضی وقت ها افراد و شخصیت ها برای آنکه نام خودشان در اختیار کسی قرار نگیرند هزینه ی بسیار می پردازند اما جالب است که به سهو و آسانی از کنار این گونه موارد عبور می شود و کمتر کسی است که حساس شود که نام مبارک امام علی (ع) و یا امام حسن (ع) و ..... در اختیار کیست و چگونه استفاده می شود.

همین طور است بسیاری از نوشته های فضای مجازی درباره ی بزرگان و شخصیت های دینی نظیر ائمه ی هدی (ع). به عنوان نمونه اگر سری به ویکی پدیا بزنیم خواهیم دید که چگونه درباره ی ائمه ی شیعه کم لطفی شده است و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) اینجا نیز مظلوم واقع شده اند. چرا که ویکی پدیا نماینده ی اکثریت کسانی است که آن را می نویسند و شیعیان مشارکت هدفمند کمتری داشته اند. در این بین وقتی مثلا نام مطهر حضرت فاطمه زهرا (س) یا امام حسن (ع) یا امام علی (ع) را جستجو کنید می بینید که این شخصیت های بیشتر با رویکرد پوزتیویستی و یا رویکردی که اهل تسنن به این شخصیت ها داشته اند معرفی شده اند. در این مورد شیعیان کمتر اقدام به تصحیح این نوشته ها کرده اند و کمتر حساسیت نشان داده اند. باید فکری کرد....

در همین زمینه بخوانید: یادداشت‎های روند کاری شفقنا؛ الگوسازی برای دست اندرکاران رسانه‎یی