کاهش درآمد شرکت دولتی ارتباطات زیرساخت به دلیل فیلترینگ گسترده

دکتر داوود ادیب، رئیس کانون هماهنگی فاوا در گفت‌وگو با خبرنگار سیتنا در ارزیابی عملکرد شرکت ارتباطات زیرساخت در سال‌های اخیر، گفت: شرکت ارتباطات زیرساخت در زمینه تأمین زیرساخت‌ های ارتباطات مخابراتی و پهنای باند شبکه اینترنت، فعالیت می‌کند و در عمل انحصار واردات و توزیع پهنای باند اینترنتی در سراسر کشور را بر عهده دارد؛ به عبارتی می توان گفت که شرکت ارتباطات زیرساخت یک شرکت تک محصولی یا شرکت با محدودیت بسیار کم در تنوع خدمات یا محصول می باشد که عملکرد سود و زیان عملیاتی اش می تواند جدای از هزینه ها و سرمایه گذاری ها،  عمدتا محدود به سود یا زیان همان چند محصول یا خدمات "محدود نه از نظر وسعت بلکه از نظر تنوع و تعداد" باشد.  

وی ادامه داد: در ادبیات کسب و کار، وابستگی به یک محصول یا خدمات خاص، به اقتصاد تک محصولی معروف است و معمولا پیامدهای منفی آن خیلی زیاد است، زیرا هر گونه خلل در تولید و فروش آن محصول یا خدمات می‌تواند یک شرکت را زمین‌گیر نماید؛ خواه این خلل جنبه داخلی و مرتبط با عملکرد مدیران آن شرکت باشد و یا مربوط به اوضاع اقتصادی و سیاسی که اثرات آن منتج به این اختلال شده باشد. متاسفانه نوع محصول یا خدمات شرکت ارتباطات زیرساخت به جهت ماموریت حاکمیتی اش، از این مدل اقتصادی تبعیت می نماید.

ادیب خاطرنشان کرد: از طرفی بررسی تحولات محیطی کسب و کار در چند دهه گذشته نشان می دهد که بسیاری از اتفاقات حادث شده در بستر های سیاسی و اقتصادی برخی از کشورها و از جمله  ایران، در شروع به سختی قابل پیش بینی بوده و یا حداقل درک روشنی از میزان احتمال آن رخداد و شدت اثرگذاری آن در فاز نخست معمولا به جهت بروز و تغییرات ناگهانی آن  وجود نداشته، هرچند که بعد از وقوع، پیش بینی افزایش شدت این اتفاقات قابل درک بوده و طبیعتا قابل پیشگیری هم نمی باشند. 

رئیس اتحادیه صنعت مخابرات ایران ادامه داد: در نظر نگرفتن عدم قطعیت های محیطی غیر منتظره  و عدم امکان پیش بینی آن ها موجب می شود که بسیاری از سازمان ها نتوانند چالش های آسیب زای محیط را رصد نموده و یا کنترل نمایند هر چند که همان طور که عنوان شد در بسیاری از موارد این پیش بینی ها هم چاره ساز نبوده و همان اثرات مخرب را می تواند داشته باشد.

وی ادامه داد: این موضوع را از این زاویه نیز می توان تحلیل نمود که بر اساس یک شرایط محیطی موجود، شامل وضعیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، یک شرکت می تواند عملکرد عالی داشته و در یک مقطع زمانی متفاوت محدود و نزدیک، تحلیل از وضعیت آن شرکت تبدیل به عملکرد نامناسب گردد. نکته مهمی که اینجا باید در نظر گرفت این عملکرد را نمی توان به صورت محض و تام به عملکرد مدیران نسبت داد و می بایست آن را تابعی از صدها عوامل در نظر گرفت.

ادیب در ادامه به سیتنا گفت: شرکت ارتباطات زیرساخت، در ارزیابی عملکرد سال 1400 دستگاه های اجرایی کشور که توسط سازمان اداری و استخدامی انجام شد، در ارزیابی شاخص های اختصاصی و عمومی رتبه خوب را کسب نمود؛ به عبارتی شرکت ارتباطات زیرساخت با کسب درصد تحقق 94.21 درصد علاوه بر کسب رتبه برتر محور توسعه دولت الکترونیک در بین دستگاه های تابعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در بین تمامی دستگاه های اجرایی کشور هم بالاترین رتبه را کسب نمود.

وی افزود: شاخص های اختصاصی در نظر گرفته شده در این ارزیابی شامل ظرفیت پهنای باند شبکه IP داخل کشور، ظرفیت ترانزیت ارتباطات بین الملل، ظرفیت پهنای باند شبکه انتقال، نرخ اتلاف بسته ها در شبکه دیتا (PLR)، تاخیر در شبکه دیتا (RTT) و نوسانات تاخیر در شبکه دیتا (Jitter) بوده و همچنین شاخص های عمومی نیز که مورد ارزیابی قرار می گیرد، شامل هفت محور دولت مردمی و نظارت عمومی، شفافیت و سلامت اداری، توسعه دولت الکترونیک، مدیریت عملکرد و ارتقای بهره وری، مدیریت ساختار سازمانی، مدیریت سرمایه انسانی و توسعه فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش های اسلامی بوده است.

رئیس کانون هماهنگی فاوا گفت: از سال ۱۴۰0 افزایش آسیب‌های کاهش پهنای باند و اعمال فیلترینگ را در کشور داشته این و بدیهی است که می دانیم برقراری چنین محدودیت‌هایی چه پیامدهایی را در بخش هایی از فعالیت های مبتنی بر شبکه های مجازی داشته است. ارائه ‌دهندگان اینترنت و اپراتورهای کشور در این دوره متحمل ضرر و زیان‌هایی می گردند، درآمدشان کاهش پیدا می نماید و مکررا در جریان این  اخبار بوده ایم که برخی اپراتورها اعلام کردند که کاهش پهنای باند اینترنت بین‌الملل و مسدود شدن پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و واتساپ به آن‌ها خسارت های مالی وارد کرده است و صد البته این واقعیت درست است که میزان پهنای باند و ترافیک اینترنت کشور از مسیر های قانونی در سال گذشته کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته است و موضوعات غیرقانونی فیلترشکن ها هم نیز که کاملا گویا و نیاز به توضیح ندارد.

ادیب خاطرنشان کرد: جدای از بحث های مربوط به زیان انباشته شرکت ارتباطات زیرساخت و جدای از طرح های توسعه ای زیرساخت در چند سال گذشته که بیشتر از جنس سرمایه گذاری و هزینه ای بوده  است، می توان ضرر و اصلی ترین عامل زیان مقطعی زیرساخت را ناشی از پایین آمدن فروش شرکت ارتباطات زیرساخت دانست و به اعتقاد کارشناسان این حوزه، عملکرد مدیریتی چه در لایه مدیریت ارشد و هیات مدیره زیرساخت و چه در لایه معاونت های فنی، عملکرد مناسبی بوده است. 

وی گفت: در چند سال گذشته شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان اپراتور شبکه‌های مادر مخابراتی در کشور با حمایت همه جانبه از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با افتخار محصولات لبه تکنولوژی تولید ایرانی را در شبکه زیرساخت استفاده نمود و این نگاه مدیریتی، جسارت و شجاعت بی نظیر در شبکه های حساس و حیاتی کشور بوده است.

وی ادامه داد: بررسی جداول سود و زیان شرکت ارتباطات زیرساخت در سال 1402 و 1401 نشان می دهد که میزان درآمد شرکت ارتباطات زیرساخت از همراه اول و ایرانسل نسبت به سال 1400 کاهش داشته که این امر به دلیل فیلترینگ گسترده اینترنت، مسدودسازی اینستاگرام و واتس‌اپ و کاهش مصرف اینترنت مشترکین این اپراتورها بوده است.

رئیس اتحادیه صنعت مخابرات گفت: در بخش درآمدی صورت‌های مالی زیرساخت، عمده‌ترین مشتریان این شرکت و مبلغی که پرداخت کرده‌اند، آمده است. مقایسه اعداد این جدول با نیمه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد دو اپراتور اصلی تلفن همراه کشور مبالغ کمتری به زیرساخت پرداخته‌اند و این موضوع درباره همراه اول شدیدتر است. در این بخش می‌توان به کاهش پرداختی شرکت‌های های‌وب، شاتل و فناپ نیز اشاره کرد و در مقابل برخی شرکت‌های دیگر با افزایش مصرف روبرو بوده‌اند؛ اما این افزایش، کاهش شرکت‌های بزرگ را جبران نکرده است.

وی تاکید کرد: برخی از تصمیمات، اثرات دومینویی دارد و این دومینوها، گاها واکنش های زنجیره ای ایجاد می نمایند. به اعتقاد کارشناسان تصمیمات تک بعدی "به عنوان مثال فیلترینگ کور" هر چند که ممکن است با بهترین نیت اعمال شود، ولیکن ممکن است بدترین عملکرد را به وجود آورد. علم اقتصاد با نیت افراد کاری ندارد و معمولا در صورت عدم تحلیل صحیح و مناسب وضعیت موجود در ساختار مد نظر، نتیجه عکس می دهد و این موارد می بایست به جد در تصمیمات حاکمیتی مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام