نگاهی به اهمیت دریا و دغدغه‌های دانش‌بنیانی در آن

پرویز کرمی* معمولاً رشد و شکوفایی تمدن ها توسط مردمان سرزمین های مختلف، بر چند اساس، استوار بوده است که راه ها، یکی از مهم ترین پایه ها در این زمینه به شمار می رود. اغلب، زمانی که از راه سخن می گوییم، بزرگراه ها، جاده های آسفالته، خیابان، شوسه و گاه خاکی را در ذهن، تصویرسازی می کنیم. اما بیشتر ما، راه هایی که در رشد صنعت و تجارت انسان در طول تاریخ تاثیری شگرف گذاشته است را فراموش کرده ایم؛ راه های آبی. رودخانه ها، دریاچه ها، دریاها و اقیانوس ها، و بندرها معمولا و همیشه، برای ملتی که سکون را نمی پسندیده اند، محل رونق فراوان بوده است. قدیمی ترین بندرها، ردپای گذشتگان ما را با خود به همراه دارد، بخش عمده‏ای از مرزهای کشورمان را آب ها فرا گرفته اند و یکی از استراتژیک ترین آب های جاری دنیا به نام و برای ما است؛ خلیج فارس.
دریاها، علاوه بر بحث تجارت و صنعت، انگشت تاثیر بر فرهنگ ها هم گذاشته اند و می گذارند. اقلیم ها و محیط زیست، زیست بوم هایی را به وجود آورده است که هر یک، حرف های بسیار برای تاریخ انسان دارند. با همه این اوصاف، رواج فرهنگ شهرنشینی، رفته رفته انسان ایرانی را از دریا به سمت دشت و کوهپایه سوق داده است و در این تطور تاریخی، دریا رفته رفته مظلوم مانده است. عجیب اینکه، خاک اغلب تشنه و کم باران نقاط مختلف ایران، چنان مردمان را مسحور خود کرد که دریا با آن همه نعمت و پرباری و دست و دل بازی اش، نتوانست به خود جذب کند تا جایی که بسیاری از سواحل ما عاری از زندگی انسانی شد و سال های سال است که رنج غربت و فراموشی را بر تن شنی اش تحمل می کند.
با این همه، اکنون (خوشبختانه) در سال هایی عمر را سپری می کنیم که موسم نسیم دانش بنیان، هم در خشکی و هم در سواحل دریاهای کشورمان، آهسته آهسته در حال وزیدن است. برنامه جدی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان سردمدار و چرخاننده اصلی چرخ های اقتصاد دانش بنیان، بارور کردن همه بخش ها به تفکر فناوری و تجاری سازی محصولات دانش بنیان است. علاوه بر آن، رهبر فرزانه انقلاب نگاه ویژه‏ای مبنی بر نوسازی و آبادانی سواحل دریایی کشور دارند و دستگاه ها را ملزم به توجه ویژه به این بخش کرده اند. در همین راستا بود که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی را سال گذشته راه اندازی کرد تا در کنار رفع دغدغه های بزرگان نظام و دولت نسبت به موضوع دریا، مسیرهای جدیدی برای شکوفایی استعدادها و ظرفیت های کشورمان به وجود آید. برگزاری نخستین جشنواره دانش آموزی دریا بی شک روز آغاز فصل جدید برای کشور ما خواهد بود. امید که این دریا، پرگهر و مواج و صیدبار باشد.
*مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری
منبع: isti.ir
پایان پیام