پشتیبان گیری از داده ها

در فناوری اطلاعات، فرآیند پشتیبانگیری عبارت است از تهیه یک نسخه از داده که ممکن است به منظور بازیابی داده اصلی پس از وقوع حادثه و از بین رفتن داده، مورد استفاده قرار بگیرد.

به گزارش سرویس مقالات سیتنا، تهیه نسخه پشتیبان با دو هدف صورت می گیرد. اولین هدف آن بازیابی داده اصلی پس از از بین رفتن داده مانند حذف یا خرابی داده است. دومین هدف پشتیبانگیری، بازیابی داده از زمانهای قبلی با توجه به خط مشی نگهداری دادهی کاربر است. در برنامه پشتیبانگیری مشخص میشود که نسخههای داده برای چه مدت نگهداری شوند.

از آنجایی که سیستم پشتیبان دارای حداقل یک کپی از تمامی دادههایی است که ارزش ذخیره سازی را دارند، الزامات ذخیره سازی داده قابل توجه می‌باشد. سازماندهی این فضاهای ذخیره سازی و مدیریت فرآیند پشتیبانگیری، امری پیچیده است. انواع مختلفی از دستگاههای ذخیره سازی داده وجود دارند که میتوانند برای فرآیند پشتیبانگیری مورد استفاده قرار بگیرند.

قبل از آنکه دادهها به محل ذخیرهسازی آن فرستاده شوند باید انتخاب شده، استخراج شده و تغییر داده شوند. روشهای مختلفی برای بهینه سازی رویههای پشتیبانگیری وجود دارند. این روشها شامل بهینهسازی برای ارتباط برقرار کردن با فایل های باز و منابع زنده داده، همچنین فشردهسازی، رمزگذاری وde-duplication می‌باشند.

رسانه‎های پشتیبانگیری

برخی از رسانه‎های ذخیره‎سازی داده عبارتند از: نوار مغناطیسی، دیسک سخت، ذخیره سازی نوری، ذخیره سازی حالت جامد و دستگاههای پشتیبانگیر راه دور.

برای یک راه حل پشتیبانگیری ارزشمند، باید عواملی مانند ویژگی‎های فیزیکی و دوره گردش در نظر گرفته شده و مدیریت شوند. منظور از ویژگیهای فیزیکی، نوع درایو نوار مورد استفاده است. این مسأله، پوشش فیزیکی رسانه ذخیرهسازی را مشخص می‎نماید. دوره گردش عبارت است از فرکانس پشتیبانگیری و طول مدت نگهداری داده‎ها. با در نظر گرفتن این ویژگیها میتوان اطمینان حاصل کرد که دادههای ارزشمند در رسانه پشتیبان، محافظت خواهند شد. رسانه پشتیبان دارای یک ماکزیمم تعداد دفعات استفاده است. این میزان میتواند 5، 10 یا 20 بار نوشتن مجدد بر روی حافظه باشد. پس از آن، رسانه کمکم قابلیت اعتماد خود را از دست میدهد. انواع مختلفی از فرمتهای رسانه پشتیبان وجود دارند:

· نوار صوتی دیجیتال (DAT)

· کارتریج Quarter Inch که معمولا بر روی نسخههای پشتیبان SOHO مورد استفاده قرار میگیرد.

· نوار 8 میلیمتری که معمولا در درایوهای نوار Helical Scan استفاده میشود ولی توسط DLT جایگزین شده است.

· نوار خطی دیجیتال (DLT)

· یکبار نوشتن، بارها خواندن (WORM)، یک نوع ابزار ذخیرهسازی که اغلب برای نگهداری دنبالههای ممیزی مورد استفاده قرار میگیرد.

· رسانه CDR/W که معمولا نسبت به نوار، نیازمند دسترسی سریعتر به فایل است و برای ذخیرهسازی موقت دادههای قابل تغییر مورد استفاده قرار میگیرد.

مدل های مخزن داده

هر استراتژی پشتیبانگیری با مفهومی از یک مخزن داده شروع میشود، زیرا نسخه پشتیبان داده باید در جایی ذخیره گردد. مدل مخزن داده میتواند به صورت یک صفحه با لیستی از تمامی انواع پشتیبانگیری به همراه روزهای پشتیبانگیری باشد، یا اینکه دارای تنظیمات پیچیدهتر همراه با شاخصهای کامپیوتری، فهرست یا پایگاه داده باشد. هر یک از مدلهای مخزن داده، مزیت های مختص به خود را داراست. انتخاب یک مدل مخزن داده، ارتباط نزدیکی با انتخاب برنامه پشتیبانگیری دارد.

مدل‎های مخزن داده عبارتند از:

· مدل بدون ساختار

یک مخزن بدون ساختار ممکن است یک پشته از دیسک‌های فلاپی یا رسانههای CD و DVD باشد که دارای حداقل اطلاعات درباره زمان پشتیبانگیری و مواردی که باید پشتیبانگیری شوند، میباشد. این سادهترین راه پشتیبانگیری است، اما مسلما برای رسیدن به بالاترین سطح از بازیابی، مناسب نمیباشد.

· مدل کامل / تصویربرداری از سیستم

این نوع مخزن داده شامل یک تصویر کامل از سیستم در یک یا چند نطقه خاص زمانی میشود. این فناوری اغلب توسط کارشناسان کامپیوتر مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی برای بسیاری از سیستمها، تصویربرداری مفیدتر از ابزاری است که به طور مداوم از سیستمهای مختلف پشتیبانگیری میکند.

· مدل افزایشی/افتراقی

مخزن سبک افزایشی این امکان را فراهم میکند تا پشتیبانگیریها در فواصل زمانی مختلف انجام گیرد و تنها تغییرات اعمال شده در این فواصل ذخیره شوند. این عمل باعث میشود تا دادههایی که تغییری روی آنها صورت نگرفته است دوباره ذخیره نشوند. برای شروع این فرآیند، نخست یک پشتیبانگیری کامل از سیستم انجام میشود. پس از آن میتوان هر کدام از مدلهای پشتیبانگیری افزایشی/افتراقی را اعمال کرد. برای بازیابی سیستم در یک زمان خاص، می‌بایست نسخه پشتیبان کامل به اضافه تمامی نسخههای پشتیبان افزایشی/افتراقی تا آن زمان خاص برگردانده شود.

· مدل دلتای معکوس

مخزن سبک دلتای معکوس، mirror جدید منبع داده و یکسری تفاوتها بین mirror وضعیت فعلی و وضعیت قبلی را ذخیره میکند. پشتیبانگیری دلتای معکوس با یک پشتیبانگیری کامل شروع می‌شود. پس از اجرای پشتیبانگیری کامل، سیستم به صورت دورهای نسخه پشتیبان کامل را با نسخه جاری به هنگام سازی میکند و دادههای لازم را برای بازسازی نسخههای قدیمیتر ذخیره مینماید. این مدل به خصوص برای سیستم های بزرگ و سیستمهایی با تغییرات کم مناسب است.

· حفاظت مستمر از دادهها

در این روش به جای زمانبندی برای پشتیبانگیریهای دورهای، تغییرات بر روی سیستم میزبان بلافاصله ثبت میگردد. به طور کلی این روش به جای ذخیره سازی تفاوتهای سطح فایل، بر مبنای ذخیره سازی تفاوتها در سطح بایت و بلوک کار میکند.

خلاصه

نکته حائز اهمیت در پشتیبان گیری آن است که اطلاعات موجود در نسخه پشتیبان باید برای استفاده در مواقع ضروری فورا در دسترس باشند زیرا بنا به دلایل مختلف، اطلاعات باید از روی نسخه های پشتیبان گیری بازیابی شوند. برخی از این دلایل عبارتند از: بلاهای طبیعی، حملات فیزیکی، پاک شدن تصادفی، خطاهای برنامه های کاربردی، از کار افتادگی سرور، از کارافتادگی ایستگاه کاری، حملات هکری یا ویروسی.

هم چنین باید توجه داشت که پشتیبان گیری نباید به عنوان تنها راه خروج از بحران در نظر گرفته شود زیرا بسیاری از سیستمهای پشتیبانگیری یا برنامههای کاربردی پشتیبانگیری، قادر به بازسازی سیستمهای کامپیوتری با تنظیمات پیچیده مانند سرورهای اکتیو دایرکتوری یا سرور پایگاه داده نیستند.

منبع: مرکز ماهر