غافلگیری آمریکا توسط قهرمانان هوش مصنوعی چین
عرضه دیپسیک باعث شگفتی سیلیکونولی و جهان شده است، این شرکت میگوید هزینه این مدل هوش مصنوعی قدرتمند بسیار ارزانتر از هزینههای میلیاردی است که شرکتهای آمریکایی صرف هوش مصنوعی میکنند.
به گزارش سیتنا، همزمان با ظهور قدرتمند چتجیپیتی در دنیای هوش مصنوعی، یک پرسش مهم مطرح شد: آیا این موضوع برای چین، بزرگترین رقیب فناوری آمریکا مشکلآفرین خواهد شد؟
دو سال پس از آن، مدل جدید هوش مصنوعی این پرسش را با پرسشی دیگر پاسخ داد: آیا آمریکا میتواند نوآوریهای چین را متوقف کند؟
تا مدتی به نظر میرسید پکن در واکنش به چتجیپیتی، که در چین در دسترس نیست، سردرگم شده است.
کاربران بیعلاقه، چتبات هوش مصنوعی ارنی، متعلق به بایدو، موتور جستجوی عظیم چینی را مسخره میکردند. سپس نسخههایی از شرکتهای فناوری تنسنت و بایتدنس وارد بازار شد که به خوبی چتجیپیتی نبود و کاربران چتجیپیتی آنها را هم رد کردند.
واشنگتن مطمئن بود که در این حوزه پیشرو است و میخواست این جایگاه را حفظ کند. به همین دلیل دولت بایدن محدودیتهایی وضع کرد و صادرات تراشهها و فناوری پیشرفته به چین را ممنوع کرد.
به همین دلیل است که عرضه دیپسیک باعث شگفتی سیلیکونولی و جهان شده است. این شرکت میگوید هزینه این مدل هوش مصنوعی قدرتمند بسیار ارزانتر از هزینههای میلیاردی است که شرکتهای آمریکایی صرف هوش مصنوعی میکنند.
چگونه شرکتی کمابیش گمنام که بنیانگذار آن در شبکههای اجتماعی چین لقب «قهرمان هوش مصنوعی» گرفته، توانست به چنین موفقیتی دست یابد؟
«بزرگترین مانع»
وقتی آمریکا از شرکتهای بزرگ تولید ریزتراشه مانند انویدیا خواست که از فروش فناوریهای پیشرفته به چین خودداری کند بیتردید ضربه بزرگی به پکن وارد شد.
این تراشهها نقشی حیاتی برای ساخت مدلهای هوش مصنوعی دارند، مدلهایی که بتوانند دامنهای از وظایف انسانی از پاسخ به پرسشهای اساسی تا حل مسائل دشوار ریاضی را انجام دهند.
لیانگ ونفنگ، بنیانگذار دیپسیک، در مصاحبههایش با رسانههای چینی ممنوعیت فروش تراشه را «بزرگترین مانع» پیش روی خود برشمرده است.
به نوشته نشریه امآیتی تکنولوژی ریویو مدتها پیش از این ممنوعیت، دیپسیک «ذخایر کلانی» از تراشههای A100 شرکت انویدیا - بین ۱۰ تا ۵۰ هزار تراشه - جمعآوری کرده بود.
مدلهای هوش مصنوعی مشهور غربی از حدود ۱۶ هزار تراشه تخصصی استفاده میکنند اما دیپسیک میگوید آنها مدل هوش مصنوعی خود را طوری آموزش دادهاند که فقط به ۲۰۰۰ تراشه پیشرفته و هزاران تراشه سطح پایینتر نیاز دارد و به همین دلیل است که این محصول، کمهزینهتر و ارزانتر تمام شده است.
برخی افراد از جمله ایلان ماسک، میلیاردر عرصه فناوری آمریکا، این ادعا را مورد تردید قرار داده و میگوید شرکت تولیدکننده با توجه به محدودیتها نمیتواند اعلام کند که چه تعداد تراشه پیشرفته استفاده کرده است.
اما کارشناسان معتقدند ممنوعیت واشنگتن، همزمان چالشها و فرصتهایی در برابر صنعت هوش مصنوعی قرار داده است.
مارینا ژانگ، استاد دانشگاه فناوری سیدنی، میگوید:«ممنوعیت فروش تراشه، شرکتهایی مانند دیپسیک را وادار به نوآوری کرد و در نتیجه آنها توانستند با کمترین امکانات بهترین را بسازند.»
«هرچند این محدودیتها چالشهایی را پیش پای آنها قرار داده، اما انگیزهای برای نوآوری و تابآوری بیشتر آنها شده که با سیاستهای گستردهتر چین در زمینه استقلال در حوزه فناوری همراه شده است.»
دومین قدرت بزرگ اقتصادی جهان سرمایهگذاری کلانی در فناوریهای پیشرفته کرده است که از تولید باتری خودروهای الکتریکی تا پنلهای خورشیدی و هوش مصنوعی را در برمیگیرد.
سالها است که تبدیل چین به ابرقدرت فناوری یکی از اهداف بلندپروازانه شی جینپینگ، رئیسجمهور این کشور بوده است. در این مسیر محدودیتهای واشنگتن چالشی بود که پکن ناچار بود با آن روبرو شود.
به گفته گریگوری سی آلن ، کارشناس هوش مصنوعی در مرکز پژوهشهای استراتژیک و بینالمللی، عرضه مدل جدید هوش مصنوعی دیپسیک در روز ۲۰ ژانویه، روزی که دونالد ترامپ به عنوان رئیسجمهور آمریکا سوگند یاد کرد، عمدی بود.
آلن که مدیر پیشین سیاستگذاری و استراتژی در مرکز هوش مصنوعی وزارت دفاع آمریکا بوده، میگوید:«زمانبندی و چگونگی عرضه آن دقیقا پیامی بود که دولت چین میخواست همه آن را دریابند، اینکه محدودیتهای صادرات بیاثر بوده و آمریکا پیشرو عرصه هوش مصنوعی در جهان نیست».
در سالهای اخیر دولت چین مهارتهای هوش مصنوعی را پرورش داده، و با ارائه بورسهای تحصیلی و کمکهزینههای پژوهشی، مشوق پیوند و همکاری میان صنعت و دانشگاه در این عرصه بوده است.
به گفته مارینا ژانگ، «پژوهشگاه ملی مهندسی برای یادگیری عمیق» و نوآوریهای دیگری تحت حمایت دولتی، در آموزش هزاران متخصص هوش مصنوعی در این کشور نقش داشتهاند.
و واقعیت این بود که چین مهندسان نخبه زیادی داشت که آنها را به کار بگیرد.
استعداد و مهارت
برای مثال گروه تولید دیپسیک را در نظر بگیرید، رسانههای چینی میگویند تعداد اعضای این تیم کمتر از ۱۴۰ نفر است که بیشتر آنها «استعدادهای پرورشیافته در وطن» و از نخبگان دانشگاههای چین هستند.
مارینا ژانگ میگوید: «ناظران غربی ظهور نسل جدیدی از کارآفرینان را نادیده گرفتند که پژوهشهای بنیادی و پیشرفتهای طولانیمدت فناوری را به منافع آنی ترجیح میدهند.»
دانشگاههای برتر چین به سرعت در حال گسترش مراکز آموزش مهارتهای هوش مصنوعی هستند که سن مدیران ارشد بیشتر آنها زیر ۳۵ سال است.
او میگوید: «آنها که در دوران رشد سریع فناوری چین بزرگ شدهاند به دلیل اعتماد به نفسی که در نوآوری کسب میکنند، انگیزههای بسیار قوی دارند».
لیانگ ونفنگ یکی از آنها است که با ۴۰ سال سن در دانشگاه معتبر ژجیانگ در رشته هوش مصنوعی تحصیل کرده است. افرادی که او میشناسند گفتهاند «او بیشتر شبیه یک نابغه کامپیوتر است تا یک رئیس».
رسانههای چین او را «آرمانگرای عرصه فناوری» میدانند. او تاکید دارد که دیپسیک به صورت یک شبکه متنباز باقی بماند. کارشناسان هم معتقدند فرهنگ متنباز به کارآفرینهای جوان این امکان را داده است که منابع بیشتری گرد آورند و سریعتر پیشرفت کنند.
به نظر کارشناسان و متخصصانی که در این شرکت کار میکنند اولویت اصلی دیپسیک، برخلاف شرکتهای بزرگ فناوری چین، تحقیق و پژوهش است که اجازه تجربیات گستردهتری را میدهد.
لیانگ در مصاحبهای با یک سایت فناوری گفت: «شاید ۵۰ استعداد برتر این حوزه در چین نباشند اما میتوانیم افرادی مانند آنها را در اینجا بسازیم».
کارشناسان میخواهند بدانند دیپسیک تا کجا میتواند ادامه دهد. ژانگ میگوید «محدودیتهای جدید آمریکا شاید دسترسی به دادههای کاربران آمریکایی را محدود کند و به صورت بالقوه میتواند بر چگونگی جهانی شدن مدلهایی مانند دیپسیک اثر بگذارد».
برخی هم معتقدند که آمریکا همچنان برتری چشمگیری دارد، از جمله آنچه آلن از آن به عنوان «مقدار عظیم منابع محاسباتی» یاد میکند. همچنین روشن نیست که دیپسیک برای بهبود مدل خود چگونه به تراشههای پیشرفته دسترسی پیدا خواهد کرد.
اما اکنون دیپسیک، که تا همین هفته گذشته بیشتر مردم چین حتی نامی از آن نشنیده بودند، در کانون توجه قرار گرفته است.
قهرمانان جدید هوش مصنوعی
شهرت ناگهانی لیانگ در شبکههای اجتماعی چین شور و هیجان به پا کرد و باعث شد به عنوان یکی از سه «قهرمان هوش مصنوعی» از استان جنوبی گوانگدونگ چین، در مرز هنگکنگ، انتخاب و تحسین شود.
دو قهرمان دیگر ژیلین یانگ، کارشناس نخبه دانشگاه چینهوا و کیمینگ هی، استاد موسسه فناوری ماساچوست (امآیتی) در آمریکا هستند.
دیپسیک درست پیش از جشن سال نو چینی، که مهمترین تعطیلات چین است، کاربران اینترنت این کشور را به وجد آورده است.
این رویداد خبر خوبی برای اقتصاد در معرض تهدید چین و صنعت فناوری این کشور است که در انتظار تعرفههای جدید و فروش احتمالی تیکتاک در آمریکا است.
در یکی از اظهارنظرهای پرلایک سایت چینی ویبو آمده است: «دیپسیک به ما نشان داد که فقط آنکه کارش درست است از آزمون زمان سربلند بیرون میآید».
یکی دیگر از کاربران نوشته است: «این بهترین هدیه سال نو است. با آرزوی شکوفایی و توانمندی سرزمین مادری».
وی سان، تحلیلگر ارشد هوش مصنوعی در مرکز پژوهش کانترپوینت، واکنش عمومی در چین را این طور توصیف میکند: «ترکیبی از شور و هیجان و شگفتی، به ویژه در جمع کسانی که به فرهنگ متنباز و آزاد باور دارند.»
فیونا ژو، یکی از فعالان عرصه فناوری در شهر شنژن واقع در جنوب شرق چین، میگوید صفحات شبکه اجتماعی او «ناگهان با سیلی از مطالب مربوط به دیپسیک پر شد».
«مردم آن را 'افتخار ساخت چین' مینامند و میگویند باعث شگفتی سیلیکونولی شده است، به همین دلیل آن را دانلود کردم تا ببینم چطور است.»
او از دیپسیک خواست تا «چهار ستون سرنوشت» (با-زی) او را تعیین کند؛ نوعی طالعبینی شخصی که بر اساس تاریخ و زمان تولد انجام میشود.
اما پاسخ نادرست دیپسیک او را ناامید کرد. با اینکه توضیح مفصلی درباره «فرایند تفکر» خود ارائه کرده بود، اما نتیجه آن با با-زی واقعی او همخوانی نداشت.
او میگوید که باز هم در محل کار از آن استفاده خواهد کرد، چون احتمالا برای کارهایی از آن دست مفیدتر خواهد بود.
انتهای پیام
افزودن دیدگاه جدید