در اکوسیستم نسل چهارم مرز دانشگاه‌ها برداشته و با جامعه تلفیق خواهد شد

به گزارش خبرنگار سیتنا به نقل از سایت ماهنامه نسل چهارم، مراسم افتتاحیه مرکز نوآوری فینوداد با حضور مدیران شرکت داده ورزی سداد و مرکز نوآوری فینوداد در محل این مرکز نوآوری برگزار شد.

در این برنامه دکتر فرهاد فائز مدیرعامل شرکت داده ورزی سداد، گفت: بانک ملی در تلاش است که از استارتاپ‌هایی که بیشتر در حوزه بانکی هستند حمایت کند. در همین راستا، روند شتاب مالی فعلی در کشور روندی است که در عرصه بین المللی آغاز شده بود.

وی ادامه داد: ما خوشحالیم که در یکی از بهترین دانشگاه‌های کشور که علم و عمل را توامان با هم پیش می‌برد، این کار در حال انجام است. با کمک هم باید هم افزایی کنیم تا شرکت‌های استارتاپی سریع‌تر وارد عرصه شوند و از این طریق چرخه اقتصادی کشور به گردش افتد.

دکتر سید احمد معتمدی رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم در مراسم افتتاحیه مرکز نوآوری فینوداد، اظهار کرد: سیاست ما به این شکل بود که بخشی از کار را با شتاب‌دهنده‌های خود پیش ببریم اما اکنون ترجیح داده‌ایم تا جایی که امکان پذیر است شرکت‌ها و موسسات بزرگ و بخش‌های صنعتی وارد کار شوند و با کمک هم این روند را ادامه دهیم.

وی گفت: در نسل سوم و چهارم و خصوصا در نسل چهارم که اکنون بحث دانشگاه‌ها مطرح است، در این اکوسیستم مرز دانشگاه‌ها برداشته و با جامعه تلفیق خواهد شد. منظور از برداشتن مرزها یعنی بخش‌های مختلف صنعتی در دانشگاه‌ها و در مقابل دانشگاه‌ها در جامعه فعالیت داشته باشند، جامعه ای که ما با آنها سر و کار داریم همان موسسات و بخش‌های صنعتی هستند.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ادامه داد: دوره‌هایی که بصورت مجازی در حال برگزاری است و یا مدارس کسب‌و‌کاری که برای مدیران عامل و کارشناسان ارشد در گروه‌های مختلف راه اندازی شده است، نشان‌دهنده‌ این موضوع است که ما از دانشگاه‌ها خارج شده‌ایم و خوشحالیم که بانک ملی به عنوان بزرگترین بانک کشور، هرچند قبلا نیز در زمینه دانشکده ریاضی با ما همکاری داشته این بار به طور گسترده‌تری وارد این عرصه شده است.

معتمدی، تاکید کرد: سرمایه گذاران ریسک پذیر می‌توانند به این عرصه وارد شوند و این مجموعه و مجموعه‌های دیگر که در این فعالیت مالی فعال هستند، تحت پوشش و حمایت دانشگاه قرار خواهند گرفت. خوشبختانه با سیاستی که اتخاذ کرده‌ایم اکنون از نظر تعداد مراکز رشد و نوآوری شرکت‌های دانش بنیان مقام اول را در بین دانشگاه ها داریم.

وی گفت: تقاضا زیاد است و از این هفته، برج دوم فناوری نیز افتتاح خواهد شد. در هر دانشکده  یک مرکز نوآوری احداث کرده‌ایم یعنی کل مجموعه دانشگاه درگیر بحث نوآوری شده است و دانشجویی که امروز فارغ التحصیل می‌شود نباید فقط حامل بحث‌های تئوری باشد بلکه باید تلفیقی از نوآوری و بازار باشد هر چند این دو بخش موازی با هم پیش رود، طبیعی است که دانشجو با کارایی بیشتری جذب بازار شده و از خروج نیروی انسانی از کشور نیز جلوگیری می‌شود.

بانک‌ها دریافتند که بقای‌شان در ارتباط با استارتاپ‌های فعال در حوزه بانکی است

مدیرعامل مرکز نوآوری فینوداد، گفت: در سالیان گذشته مشاهده می‌کردیم که بانک‌ها و نهادهای پولی در مقابل استارتاپ‌ها مکانیزم تدافعی داشتند، اما اکنون بانک‌ها دریافتند که بقای خودشان نیز در گروی این است که بتوانند در این اکوسیستم ارتباط خوبی با فناوری‌های نوآورانه و به خصوص استارتاپ‌های فعال در حوزه داشته باشند.

دکتر مهدی فقیهی، مدیرعامل مرکز نوآوری فینوداد در حاشیه مراسم افتتاحیه‌ این مرکز طی گفت‌وگو با خبرنگار سیتنا و ماهنامه نسل چهارم، گفت: با توجه به اینکه مرکز نوآوری فینوداد، مرکزی وابسته به شرکت داده ورزی سداد و از خانواده بانک ملی ایران است، به طبع انتظاری که از مرکز نوآوری فینوداد می‌رود این است که مانند فین‌تک‌ها بر فناوری‌های مالی و حوزه بانکی تمرکز داشته باشد.

مدیرعامل مرکز نوآوری فینوداد، اظهار کرد: حمایت این مرکز از استارتاپ‌هایی است که در زنجیره ارزش بانک ملی و زنجیره ارزش شرکت داده ورزی سداد نقش آفرینی می‌کند.

وی، ادامه داد: عمده کار مرکز نوآوری فینوداد شتاب دهی مالی و حمایت از استارتاپ‌های حوزه فناوری مالی از لحاظ تامین فضای کار اشتراکی و تامین منتور شیپ و آموزش‌ها و حمایت‌هایی است که می‌تواند از طریق شبکه بانک ملی ایران و شرکت داده ورزی سداد برای استارتاپ‌ها فراهم شود.

فقیهی، تاکید کرد: اینجا فضای کار اشتراکی شتاب دهنده است که استارتاپ‌ها می‌توانند از این فضا استفاده کنند و فرایند منتور شیپ و آموزش به استارتاپ‌‌ها ارائه می‌شود و در همین راستا هدف ما ارائه منتور شیپ اختصاصی است که استارتاپ‌ها متناسب با نیازشان از آن استفاده کنند.

مدیرعامل مرکز نوآوری فینوداد، گفت: موضوع بانکداری و حوزه مالی، امروزه در حال فاصله گرفتن از تمرکز بانک به عنوان یک نهاد سنتی است و به سمت حوزه‌های نوین و استارتاپ‌ها و نوآوری در حال تغییر شکل است.

وی افزود: در سالیان گذشته مشاهده می‌کردیم که بانک‌ها و نهادهای پولی در مقابل استارتاپ‌ها مکانیزم تدافعی داشتند، اما اکنون بانک‌ها دریافتند که بقای خودشان نیز در گروی این است که بتوانند در این اکوسیستم ارتباط خوبی با فناوری‌های نوآورانه و به خصوص استارتاپ‌های فعال در حوزه داشته باشند.

وی، بیان کرد: بانک‌ها سعی می‌کنند که خودشان استارتاپ‌ها را شناسایی کنند و داخل اکوسیستم خود وارد کنند تا بتوانند از مزایای فناوری مالی در این حوزه استفاده کنند.

فقیهی در پایان اضافه کرد: رویداد مهرماه متمرکز بر AI (هوش مصنوعی) و رباتیک در حوزه مالی است تا انشالله بتوانیم بر مبنای این رویداد تیم‌های دیگری را شناسایی کنیم و به اکوسیستم خود وارد نماییم.

آغاز حمایت مرکز نوآوری فینوداد از استارتاپ‌های مالی با مشارکت دانشگاه امیرکبیر

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر، گفت: با افتتاح مرکز نوآوری فینوداد زیر نظر بانک ملی ایران و با مشارکت دانشگاه صنعتی امیرکبیر، بنگاه‌های بزرگ و استارتاپ‌هایی را تحت حمایت قرار داده‌ایم.

دکتر سیداحمد معتمدی رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر طی گفت‌وگو با خبرنگار سیتنا و ماهنامه نسل چهارم در حاشیه مراسم افتتاحیه مرکز نوآوری فینوداد، پیرامون چشم انداز شتاب‌دهی مالی در جهان و ایران، گفت: این نوع فعالیت مالی در دنیا پیشرفت خیلی خوبی داشته است و ایران نیز در سال‌های اخیر شاهد رشد قابل قبولی در زمینه شرکت‌های دانش بنیان بوده است.

وی بیان کرد: سرمایه‌گذاری دانشگاه‌ها خصوصا دانشگاه صنعتی امیرکبیر در زمینه این فعالیت‌های مالی باعث شده که تعداد شرکت های دانش بنیان از عدد شش هزار عبور کنند و خروجی خوبی را هم ارائه دهند.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر، گفت: در میان شرکت‌های دانش بنیان مستقر در این شرکت‌های نوآوری توانستیم مقام اول را در بین دانشگاه‌ها کسب کنیم.

معتمدی، اظهار کرد: در این اکوسیستم سعی داشته‌ایم شرکت‌های ذیربط و ذینفع مانند شرکت‌های صنعتی، موسسات بزرگ مانند بانک‌ها و خصوصا سرمایه گذاران ریسک پذیر را دخالت دهیم، به این دلیل که نتیجه کار این شرکت‌ها باید توسط بنگاه‌های بزرگ به کار گرفته شود.

رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر، گفت: خوشحالیم که بانک ملی ایران به عنوان بزرگترین بانک کشور، هر چند قبلا نیز در زمینه دانشکده ریاضی با ما همکاری داشته این بار به طور وسیع‌تری به این عرصه وارد شده است.

معتمدی، در پایان اضافه کرد: با افتتاح مرکز نوآوری فینوداد زیر نظر بانک ملی ایران و با مشارکت دانشگاه صنعتی امیرکبیر، بنگاه‌های بزرگ و استارتاپ‌هایی را تحت حمایت قرار داده‌ایم و باعث شده است که از نظر کیفی رشد خوبی را شاهد باشیم و در شرکت‌های بزرگی که خروجی این مجموعه بوده‌اند اشتغال ایجاد کرده و در چرخه اقتصادی نیز تاثیرگذار باشند.

استفاده از ظرفیت دانشگاهیان و کسب وکارهای کوچک برای خدمت رسانی نوین به مشتریان بانک ملی ایران

در حاشیه مراسم افتتاح مرکز نوآوری فینوداد، دکتر فرهاد فائز، مدیرعامل شرکت داده ورزی سداد به سوالات خبرنگار سیتنا و ماهنامه نسل چهارم پیرامون مرکز نوآوری فینوداد پاسخ داد که مشروح آن در ادامه می‌آید.

ضمن تبریک بابت افتتاح دفتر مرکز نوآوری فینوداد در برج امیرکبیر، به عنوان اولین سوال، می‌خواهیم از چرایی تأسیس این دفتر سوال کنیم. در واقع انگیزه یا دلیل هلدینگ داده ورزی سداد برای تشکیل مرکز نوآوری فینوداد و به تبع آن تأسیس دفتر در برج نوآوری دانشگاه امیرکبیر چه بوده است؟

بر اساس استراتژی های کلان بانک ملی ایران و هلدینگ داده ورزی سداد، مقرر شد که نهادی مستقل، جهت مدیریت نوآوری، کارآفرینی و پژوهش در سداد شکل گیرد. وظایف کلی مانند شتابدهی، پیش-شتابدهی، R&D برون سازمانی، شکوفایی، ارتباط نزدیک با دانشگاه، بهره گیری از خلاقیت های داخلی و مواردی از این دست، نیاز به ساختار مدیریتی جدیدی داشت که ساماندهی و مدیریت اینگونه وظایف برعهده مرکز نوآوری فینوداد قرار گرفته است. استفاده از ظرفیت گسترده دانشگاهیان و کسب وکارهای کوچک در مسیر ارتقا و خدمت رسانی نوین به مشتریان بانک ملی ایران، هدف و انگیزه اصلی بوده است. در واقع با حمایت از استارتاپ ها و یا دانشجویان و فارغ التحصیلان نخبه، هم به اجرای مأموریت سداد و بانک کمک می شود و هم اینکه در راستای اجرای وظایف مسئولیت اجتماعی آنها می باشد.

به نظر بنده هنوز بین دانشگاه و صنعت فاصله زیادی وجود دارد. بهره گیری از ظرفیت برج فناوری دانشگاه امیرکبیر می تواند به کاهش این فاصله کمک شایانی نماید. دانشگاه امیرکبیر جزو دانشگاه های علمی و عملی کشور است. حضور فینوداد در این دانشگاه منجر خواهد شد که بازار نیروی انسانی نخبه بهتری برای سداد ایجاد شود. همچنین می توان بخشی از نیازهای پژوهشی، نوآورانه و خلاقانه مجموعه شرکت های هلدینگ سداد و بانک ملی ایران را از این طریق پوشش داد.

امکان دارد به صورت خلاصه، تاریخچه راه اندازی مرکز فینوداد را تشریح بفرمایید؟

تأسیس فینوداد در شهریور 1397 اتفاق افتاده است. در طی بیش از 3 سال گذشته، مرکز فینوداد بیش از 6 رویداد در حوزه های مختلفِ رگ تک، لندتک، ملی شو، ملی استارز و غیره برگزار نموده است. همچنین با شناخت نیازهای استارتاپ ها و شرایط صنعت مالی کشور، اقدام به طراحی و تدوین نظام نوآوری باز نموده است. ماحصل نظام مذکور، طراحی و تولید اولیه پلتفرم و سامانه OPIN بوده است که به صورت تک پنجره بتواند رابط ارائه خدمات و واسطی بین استارتاپ ها، سرمایه گذاران، فیلنسرها، منتورها، دانشگاه و مشتریان باشد.

همچنین در کنار راه اندازی دفاتر تخصصی در دانشگاه های امیرکبیر و شریف، اقدام به شناسایی استارتاپ های مناسب در حوزه های مرتبط با خود کرده است. تاکنون سه استارتاپ شناسایی شده اند که فرآیند حمایتی از آنها در دستور کار می باشد. متأسفانه روند برگزاری رویدادها و ارتباطات نزدیک بین دانشگاه و شرکت سداد، به جهت شیوع کرونا، با وقفه زیادی روبرو شده است که امیدواریم با کاهش شیوع و بهبود وضعیت، برنامه های اصلی فینوداد، پیاده سازی شود.

به صورت کلی برنامه های مرکز فینوداد چیست و چه انتظاراتی از دفتر دانشگاه امیرکبیر دارید؟

برنامه های فینوداد در سه حوزه دنبال می شود. اول پیش شتابدهی و شتابدهی چند استارتاپ در حوزه های فین‌تک می باشد. مراحل فراخوان، داوری و شناسایی آن انجام شده است که انتظار می رود تا 6 ماه آینده، استقرار آنان نیز کامل شود. هم اکنون در مرحله بهینه سازی Business Plan ها، تدوین مدل همکاری و موارد این چنینی می باشند. دومین حوزه، برگزاری رویداد و مسابقات است. سه مسابقه و دو رویداد گسترده طراحی شده است که تا یک ماه آتی یک رویداد نیمه حضوری برگزار خواهد شد. ما در طراحی آنها سعی کرده ایم که تمامی پروتکل ها و شرایط را لحاظ نماییم؛ لیکن برگزاری کامل این برنامه ها وابسته به وضعیت کشور از حیث کرونا است. حوزه بعدی، توسعه و رونمایی از OPIN است. این پلتفرم جامع بیش از 7 زیرسیستم پیچیده دارد که به مرور زمان در حال تکمیل می باشد.

به تبع اجرای برنامه های مذکور نیازمند تقویت تیم و زیرساخت اجرایی فینوداد می باشد. در این مسیر هم برنامه های گسترده ای مانند تامین مالی، جذب نیروها و منتورهای شناخته شده، انعقاد قرارداد با مراکز نوآوری دیگر، همکاری با دانشگاه های مطرح کشور و غیره در دستور کار است. مهم ترین انتظار فینوداد از دانشگاه امیرکبیر، معرفی نیروهای انسانی فعال و نخبه و همچنین اجرای پژوهش های مورد نیاز هلدینگ سداد و بانک ملی ایران در بستر دانشگاه از طریق پایان نامه های عملیاتی می باشد.

در راستای اشاره جنابعالی، تأسیس مرکز فینوداد، مصادف با همه گیری بیماری کرونا بوده است. این بیماری چه مشکلات و چالش هایی در روند توسعه مرکز فینوداد ایجاد کرده است؟

تعطیلی دانشگاه، تحصیل آنلاین، دورکاری، کاهش ساعات کاری، تعطیلی های گسترده کشور، افزایش استرس و اضطراب در نیروی انسانی و مردم، عوارض اقتصادی ناشی از کرونا و مواردی از این دست، چالش هایی بوده است که نه فقط برنامه های فینوداد؛ بلکه کل کشور و جهان را تحت شعاع قرار داده است. به طور مثال اوایل سال 99 مسابقه ای در حوزه رمزارز، AI و IoT بین دانشگاه امیرکبیر و سداد طراحی شد که جوایز ارزنده ای نیز برای آن پیش بینی شده بود. لیکن با تشدید شیوع کرونا به اواخر سال منتقل شد و همچنان با افزایش موج های مختلف کرونا، به تاخیر انداخته شده است، یا رویدادی در حوزه پرداخت های بیومتریک طراحی شده بود. حتی تغییراتی در آن صورت گرفت که به صورت نیمه حضوری اجرا شود، ولی هر بار با پیک کرونا روبرو می شدیم و قطعا حفظ سلامتی شهروندان در اولویت ماست و آنها را به تاخیر انداختیم. 

حتی کاهش ساعت کاری، دورکاری و ابتلا همکاران سداد به کرونا، منجر شده است که فرآیند تولید و توسعه OPIN نیز به کندی پیش برود. در خیلی از موارد مجبور شده ایم از پایه، استراتژی و برنامه ها تغییر بدهیم. به نظرم در سال 1400 نسبتاً به پایداری رسیده ایم که امیدواریم این عقب افتادگی ها در سال آتی جبران شود.

آینده مراکز نوآوری به صورت اعم و مرکز نوآوری فینوداد به صورت اخص را چگونه می دانید؟

سرعت تغییرات در حوزه های تکنولوژی، رفتاری و حتی سیاسی به شدت افزایش یافته است. حتی با 10 سال پیش قابل مقایسه نیست. اختلاف نسل ها به کمتر از 3 سال کاهش پیدا کرده  است. استارتاپ های کوچک، فعال، خلاق و قوی روز به روز افزایش می یابند. مجموعه ای از این عوامل نشان می دهد که شرکت ها برای بقا و ارائه خدمات نوین و به روز به شهروندان، نیاز به خلاقیت و نوآوری گسترده و دائمی دارند. ساختارهای سنتی نمی توانند این نیازها را پوشش دهند. همچنین شرکت ها با ساختار وظیفه ای از اجرای مناسب این مهم عاجز هستند. برهمین مبنا، مراکز نوآوری بسیار حائز اهمیت خواهند بود. به شخصه معتقدم که مراکز نوآوری نقش مهمی را در اکوسیستم های آینده بازی خواهند کرد.

هرچند تاکنون مراکز نوآوری بیشتر نقش نمایشی را داشته اند؛ ولی گمان می برم در یک یا دو سال آینده جایگاه واقعی خود را در اکوسیستم های مختلف پیدا خواهند کرد و آنگاه می توان انتظار خروجی های کاربردی تری از آنها داشت. فینوداد هم از این موضوع مستثنی نیست؛ ولی در فینوداد سعی کرده ایم تا حدودی نگاه به مرکز نوآوری و اصطلاحا زمین بازی را تا حدودی عوض کنیم. فینوداد در آینده نه چندان دور، بخش مهمی در اکوسیستم بانک ملی ایران خواهد بود.

آیا برنامه ای برای توسعه همکاری با دیگر مراکز نوآوری، پژوهشگاه ها و صنایع دارید؟

همچنان که اشاره کردم، یکی از بندهای اصلی در برنامه های آتی فینوداد، توسعه همکاری های دو و چندجانبه با مراکز نوآوری، دانشگاه ها و صنایع مختلف است. در این مسیر هم قراردادها و یا تفاهم نامه هایی امضا شــده است و یا مذاکرات سازنــده ای با چند دانشگاه صورت گرفته است. همکاری مشترکی با یکی از مراکز نوآوری در خصوص سرمایه گذاری مشترک در استارتاپ ها صورت گرفته است. یا با یکی از اپراتورهای مجازی و یکی از شرکت های اینترنتی برای توسعه خدمات خاص IOT و خدمات مالی توافقاتی صورت گرفته شده است، ولی واقعیت امر آن است که این تفاهم ها هنوز منجر به ارائه یک برنامه و یا اتفاق موفق نبوده است. 
براساس برنامه جامع فینوداد، این طرح ها در حال پیگیری است که امیدوارم به زودی اتفاقات چشمگیری بیفتد. در واقع از منظر ما، اکوسیستم ها دیگر دایره های بسته ای نیستند و بایستی بین چندین صنعت توامان شکل بگیرند. در این حوزه هم چند طرح آماده شده و بازیگران اصلی آن شناسایی شده است. مذاکرات و انعقاد قرارداد با این بازیگران نیز در دستور کار است.

در انتها اگر نکته خاصی مدنظرتان است، بفرمایید.

به نظرم بنده بایستی تعریف درستی از کارکردها و اهداف مرکز نوآوری فینوداد داشته باشم. از فینوداد نمی توان انتظار تولید و فروش یک محصول را داشت. عملا مستقیما درگیر کسب و کار نمی شود. بلکه تسهیل گری است برای استارتاپ ها، پژوهشگران، منتورها و کارآفرینان، که در نهایت خروجی آن ارائه خدمات بهتر به شهروندان و مشتریان بانک ملی می باشد. نوآوری باز موضوعی است که در مراکز نوآوری نادیده گرفته شده است و فینوداد به صورت مستقیم برروی آن تمرکز نموده است.

در انتها بایستی اذعان کنم که فینوداد هنوز به ساختار پایدار و بلوغ نرسیده است. پیش بینی بنده آن است که در سال 1401، حرف های زیادی از فینوداد شنیده خواهد شد.

انتهای پیام