پیام پیشرو در بستر سازی توسعه اقتصاد دیجیتال است/ مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بستر مناسبی برای دور زدن تحریم هاست/ طی دو سال اخیر با جذب 1400 میلیارد تومان سرمایه بخش خصوصی، زمینه اشتغال‌زایی برای 3130 نفر ایجاد شده است

به گزارش سیتنا، دکتر نادر ثناگومطلق، رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت خدمات هوایی پیام در گفت‌وگو با خبرنگار ماهنامه نسل چهارم به سوالات پاسخ داده است که مشروح آن در ذیل می آید:

طی این مدت چه اقداماتی در منطقه ویژه اقتصادی پیام در دستور کار داشته‌اید و چه برنامه هایی برای آینده در نظر گرفته اید؟

منطقه ویژه اقتصادی پیام از سال 1380 در محدوده‌ای به وسعت 3600 هکتار آغاز به کار کرد و از زیرمجموعه های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات می باشد. منطقه پیام تنها منطقه ویژه اقتصادی است که در آن فرودگاه قرار دارد و نزدیکترین منطقه ویژه اقتصادی به پایتخت است. این منطقه از لحاظ موقعیت و شرایط خاص مکانی و ژئوپلیتیک مورد توجه بوده و بسیار پر اهمیت است. آنچه که ما طی دو سال گذشته برای منطقه پیام طراحی کرده ایم و نتیجه آن تصمیمات، در وضعیت فعلی شرکت  مشهود است، این است که پیام را برنامه محور کرده ایم و طرح جامع عملیاتی آن را با رویکرد طرح جامعی که قابلیت اجرا داشته باشد طراحی کردیم که منجر به تهیه بسته‌های سرمایه گذاری برای فعالیت حوزه های مرتبط و متناظر با ماموریت های وزارت ارتباطات و شرکت پیام شده است.

بر اساس طرح جامع، چهار پهنه اصلی در این 3600 هکتار در منطقه پیام طراحی شده است. یک پهنه شهر فرودگاهی است که فراتر از فرودگاه است. بخش دیگر شهر لجستیک است که این قابلیت را دارد در فاصله 10 تا 12 کیلومتری خطوط اصلی راه آهن کشور به بندرخشک تبدیل شود و پس از اجرای پروژه اتصال خط آهن به منطقه پیام که مطالعات آن به پایان رسیده تنها نقطه کشور می شود که راه آهن به فرودگاه متصل شده است و بنابراین شهر لجستیک از پهنه هایی است که در پیام جای کار بسیاری دارد. بخش دیگر شهر ICT است که هم به لحاظ مطالعاتی که انجام شده وهم به لحاظ ارتباطی که با ماموریت های مجموعه وزارت ارتباطات دارد حائز اهمیت است و این امکان وجود دارد که شرکت هایی که در حوزه IT ،ICT ، دانش بنیان و«های‌تک» و صنایع مختلف قابلیت فعالیت دارند، امکان استقرار داشته باشند. پهنه چهارم شهر سلامت است که این جاذبه وجود دارد تا حوزه سلامت در روش های نوین مانند هتلینگ بیمارستانی یا شرکت های تولیدی «های تک» تجهیزات و لوازم پزشکی در آنجا مستقر شوند.

این برنامه محوری، منجر شده تا شرکت هایی که می خواهند در حوزه تخصصی فعالیت کنند به نوعی تمایل پیدا کنند از قابلیت های عمومی که در منطقه وجود دارد استفاده کنند، چراکه این اجتماع خوشه ای برایشان مزیت خوبی خواهد داشت و انتقال تجربیات و دانش و فناوری در دسترس قرار می گیرد و زنجیره تامین، کوتاه و سهل می شود. با توجه به اینکه بازار توزیع و مصرف عمده محصولات حوزه تخصصی الکترونیک و IT و ICT هم در حوزه پایتخت و شهرهای اطراف است، از این بابت نیز این منطقه برای شرکت ها در اولویت است تا در جایی حضور داشته باشند که مواد اولیه را به راحتی وارد نموده و تا زمانی که به محصولات نهایی تبدیل شود هزینه زیادی برایشان نداشته باشد و در همانجا کارخانه ای تاسیس کنند و پس از آن هم در چرخه توزیع قرار گیرند. مجموعه پیام نقطه اتصال کانونی 13 استان کشور است.

آنچه که ما با توجه به این قابلیت ها در نظر گرفتیم، سعی کردیم به عنوان بخشی از دولت، بستر ساز خوبی باشیم که این زمینه ها فراهم شوند و در حوزه تامین زیرساخت‌ها در شهرک های صنعتی سعی کردیم زیرساخت های خوبی داشته باشیم و در حال توسعه آنها نیز هستیم. در شرایط اقتصادی فعلی کشور که شهرک های صنعتی بدون کمک های دولتی نمی توانند فعالیت کنند و کارخانه های متعددی در حال رکود هستند، در منطقه پیام کاملا شرایط متفاوت است و متقاضیان زیادی در صف سرمایه‌گذاری داریم و برای تامین زمین و سوله جهت واگذاری محدودیت داریم و در تلاشیم فاز جدید ناحیه صنعتی را به سرعت توسعه دهیم تا پاسخگوی نیاز متقاضیان باشیم.

چند پروژه برای توسعه پیام اهمیت دارد، یکی بحث توسعه دیتاسنترها در منطقه پیام است و شاهد هستیم که اکثر بانک ها در این منطقه برای دیتاسنترهایشان در حال ایجاد زیرساخت هستند یا شرکت هایی که خدمات فضای ابری می دهند در این منطقه حضور دارند و این منطقه به نوعی به یک قطب دیتاسنتر در کشور تبدیل شده است. همچنین برخی شرکت های ارائه خدمات اینترنتی در منطقه پیام حضور دارند البته تجمع این شرکت ها و خدمات، مهم و موثر است. در حوزه لوازم خانگی شرکت مادیران حضور دارد که مساحت عظیمی در اختیار دارد و به زودی یکی از بزرگترین کارخانه‌های لوازم خانگی کشور در منطقه به بهره برداری خواهد رسید.

65 شرکت فعال یا در حال تکمیل، در حوزه IT و ICT داریم و رقمی حدود 1400 میلیارد تومان سرمایه بخش خصوصی در منطقه جذب شده و در صورت تکمیل و بهره برداری، بر اساس ظرفیت اظهاری حدود 3130 نفر اشتغال ایجاد می کند که همه این سرمایه گذاری ها طی دو سال اخیر اتفاق افتاده است. در سال جدید در حال ایجاد زیرساخت های جدید در فاز چهارم منطقه با مساحت 180 هکتار هستیم که برای جذب سرمایه گذارانی با اولویت فناوری های نوین در نظر گرفته شده که تحت عنوان «شهرک فناوری های نوین پیام» نامگذاری خواهد شد.

بر اساس قانون، مناطق ویژه اقتصادی اجازه خرده فروشی ندارند اما یکی از برنامه های مهم ما ایجاد بازار معاملات عمده تجهیزات ICT است که تا به حال فعال نبوده و در حال رایزنی با بخش خصوصی هستیم تا بازار خرید و فروش کلان محصولات این بخش را راه اندازی کنیم. البته اگر بتوانیم منطقه ویژه اقتصادی را به منطقه آزاد تبدیل کنیم حتما منطقه آزاد پیام تبدیل به بازار منطقه ای خرید و فروش تجهیزات حوزه IT و ICT می‌شود.

در این منطقه ویژه اقتصادی چه تسهیلات ویژه ای برای فعالان حوزه ICT و IT در نظر گرفته اید؟

اولویت ما در پیام، جذب فعالان بخش ICT  و فناوری های نوین است و برای شرکت‌های دانش بنیان تخفیف 25 درصدی برای اجاره زمین در نظر گرفتیم. گمرک تخصصی ICT را برای تسهیل واردات و صادرات فعالان این بخش در نظر گرفتیم و در حال ایجاد زیرساخت های مناسب برای تجارت آسان هستیم. آزمایشگاه تخصصی  تجهیزات حوزه الکترونیک و ICT  در پیام راه اندازی شده و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی نماینده مستقر در پیام دارد که این موضوع یک مزیت است. به لحاظ آنکه ما جزو خانواده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هستیم، قطعا اولویت اصلی ما برای انجام وظیفه برای فعالین این حوزه و تحقق اقتصاد دیجیتال است. یکی از برنامه‌های مهم ما حذف بروکراسی اضافی و خسته کننده برای شرکت ها است و سعی داریم تا هم از لحاظ برخورد و هم از لحاظ سیستمی بستری را ایجاد کنیم تا حداکثر تسهیلات برای اجتماع فعالان این بخش در پیام ایجاد شود.

از جمله مباحثی که در رابطه با منطقه پیام مطرح می شود این است که گلوگاه ارتباطات با حوزه بین الملل است و خصوصا شرکت های دانش بنیان حوزه ICT که با تحریم ها تا حدودی محدود شده اند می توانند از بستر منطقه پیام برای توسعه ارتباطاتشان بهره برند، در این راستا توضیح بفرمایید.

تحریم ها مانع ارتباط نشده بلکه به نوعی مانع حضور شرکت های بزرگ بین المللی در کشورو منطقه پیام شده است. در طرحی که در قالب کریدور فاوا در شهر ICT برنامه ریزی شده بود، قرار بر این بود تا شرکت های متوسط و بزرگ حوزه نوآوری و فناوری دنیا در این منطقه استقرار پیدا کنند اما با تحریم ها علیرغم تمایل شرکت های بین‌المللی به فعالیت در بازار ایران، این حضور و استقرار آنها مقداری سخت تر شده است البته جنبه ارتباطی قطع نشده است. مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بستر مناسبی برای دور زدن تحریم ها هستند و محدودیت های فعالیت بخش خصوصی با مشارکت شرکت های بین المللی در این مناطق کمتر است و این موضوع یک  نقطه قوتی نسبت به سرزمین اصلی محسوب می شود.

آیا پروازهای مسافری پیام در مقطعی متوقف شدند و در صورت تایید این موضوع دلیل این توقف را بفرمایید.

پروازها متوقف نشدند. پیام در حوزه پروازی سه گروه عمده دارد. یکی پروازهای آموزشی است که در حال حاضر پیام بزرگترین فرودگاه آموزشی کشور است و از لحاظ تعداد نشست و برخاست با فرودگاه مهرآباد برابری می کند اما نوع پروازهای فرودگاه ما متفاوت است. در حوزه هواپیماهای باری یا کارگو بزرگترین هواپیماها در پیام فرود می آیند و از لحاظ زیرساختی از زیرساخت های قوی در بخش فرودگاهی برخوردار هستیم و حجم بار هوایی پیام در سال 97 نسبت به سال قبل رشد بسیار چشمگیری داشته است. عمده کالاهای اساسی کشور که به صورت هوایی وارد کشور می شوند از این فـرودگاه وارد می شوند. در حوزه مسافری نیز از شهریور ماه 97 پروازها را شروع کردیم. مشکل عمده در توسعه پروازهای مسافری هم به موضوع تحریم‌ها و شرایط نامطلوب ناوگان هوایی ایران مربوط می شود که دچار مشکل و کمبود شده است. خیلی از فرودگاه های دیگر نیز به لحاظ محدودیت ناوگان هواپیمای کشور، مشکل ما را دارند. پیشنهادهایی داده شده و تلاش کردیم تا با استفاده از ظرفیت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی ایرلاین ها را جهت فعالیت در فرودگاه پیام حفظ کنیم.

به عنوان منطقه ویژه اقتصادی که دارای فرودگاه هم است، برای افزایش روابط بین‌المللی چه ابزاری در دست دارید؟ چراکه هنوز آنطور که باید این روابط بین المللی شکل نگرفته است.

بخشی از الزامات برای توسعه روابط بین المللی کارهایی بوده که تا به حال انجام داده‌ایم. باید برنامه و چارچوبی داشته باشیم تا طرف مقابل با شفافیت کامل بداند که با چه کسی طرف است. تا قبل از پروژه های مطالعاتی و برنامه محوری در پیام برنامه دقیقی وجود نداشت تا به سرمایه گذاران بین المللی ارائه شود و یکی از دلایل می تواند این موضوع باشد. البته در حال حاضر و در همین چند سال هم سرمایه گذاری های بین المللی در پیام شکل گرفته و نمونه ای از آن کارخانه تولید کیسه های خون با مشارکت فرانسوی‌ها بوده است. در دو سال گذشته فرصت های بزرگ سرمایه گذاری داخلی و خارجی را تدوین کرده ایم و ارتباطات شرکت ها را تسهیل کردیم، سلسله نشست های مشترکی را بین مناطق ویژه و آزاد برگزار کردیم و در نمایشگاه های داخلی و بین المللی شرکت کردیم و خود را به مخاطبان و سرمایه گذاران داخلی و بین المللی معرفی می‌کنیم و همین تبادل نظر و اطلاع رسانی و شناساندن فرصت های سرمایه گذاری برای جذب سرمایه گذار مهم است و در سال جدید نیز این روند را طی می کنیم تا در حوزه بین‌الملل حضور پررنگی داشته باشیم.

برای توسعه ارتباط منطقه ویژه اقتصادی پیام با سایر مناطق چه برنامه‌ای دارید؟

در حال حاضر ارتباطات خوبی با سایر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی برقرار کردیم و به جرات می توان گفت امروز منطقه ویژه اقتصادی پیام یکی از فعال ترین مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور محسوب می شود. در نظر داریم شبکه ارتباطی بین مناطق آزاد و ویژه اقتصادی را طراحی کنیم و شبکه ای بین مناطق باشیم و بسیاری از فعالیت هایمان را بر بستر شبکه IT برقرار کنیم. چند تبادل و تفاهم هم انجام دادیم، به عنوان مثال با منطقه چابهار و انزلی این تبادلات را داشتیم. با راه اندازی شبکه ارتباط بین مناطق، شرکت ها می توانند زنجیره توزیع و دیگر خدمات شان را بر این بستر انجام دهند.

به عنوان هاب خدمات الکترونیکی تا چه حدی این منطقه می تواند پیشران تحول دیجیتال باشد؟

ما در شروع حرکت هستیم. در دستوراتی که آقای وزیر به بنده ابلاغ کردند تا فعالیت‌ها را تسهیل کنیم هم آمده است که در راستای فعالیت های حوزه اقتصاد دیجیتال و تحول دیجیتال گام برداریم و پیام وظیفه دارد در حوزه تولیدات این بخش حمایت انجام دهد و در مرحله دوم باید اکوسیستم توسعه تحول دیجیتال را چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه اجتماعی در پیام به خوبی تقویت کنیم تا هر کسی که می خواهد در حوزه دیجیتال فعالیت کند به نوعی گم شده خود را در منطقه پیام پیدا کند.

انتهای پیام