عدم وجود مقررات شفاف، مانعی جدی در حوزه IPTV است

به گزارش سیتنا، شرکت برید فناور آریان (باران تلکام) در سال ۱۳۹۳ فعالیت خود را در حوزه تلویزیون اینترنتی (IPTV) آغاز کرد و در سال ۱۳۹۴ موفق به اخذ مجوز عرضه خدمات صوت و تصویر فراگیر سازمان صدا و سیما شد و فعالیت تجاری خود را در این حوزه با نام تجاری «آیو» آغاز کرد. حوزه فعالیت باران تلکام به گونه ای است که نه تنها به عرضه محصولات صدا و سیما محدود نمی شود، بلکه تمامی سازمان ها و نهادهای ذی نفع و پدیدآورندگان محتوا و خدمات رسانه ای را نیز شامل می‏شود.
برای آگاهی بیشتر از نحوه شکل‏گیری شرکت باران تلکام، تمایز خدمات و سرویس‏های این شرکت و محصول آن آیو با دیگر فعالان این حوزه، فاکتورهای مهم در موفقیت سرویس آیو و آشنایی با موانع موجود بر سر راه توسعه این سرویس ها، پای صحبت حسین تهرانی، مدیرعامل شرکت باران تلکام نشستیم.
در جریان این پرسش و پاسخ،  تأکید شد که این حوزه نیازمند شفافیت مقررات و ایجاد مرجع واحد تصمیم‏ گیری و تعامل است و به دلیل آشفتگی در فضای قانونی و مقررات و گستردگی ذاتی فضای مجازی، سرویس هایی بدون رعایت هیچ چارچوبی در حال فعالیت هستند و سرویس هایی مانند آیو که دغدغه فعالیت قانونی و رشد در فضای متبوع حاکمیت کشور را دارند، هر روز با سیاست جدیدی از سوی نهادهای ذیربط، روبرو می شوند.

حاصل گفت و گوی خبرنگار ماهنامه نسل چهارم با مدیرعامل شرکت باران تلکام در پی می آید:

شرکت باران تلکام ثمره چه راهبرد و یا چه نگرشی بوده است؟

شرکت باران تلکام در ابتدای مسیر خود توسط سهامداران فعال در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد شد که دقیقا ناشی از یک فرصت‏سنجی در این حوزه بوده است. در واقع تحلیل سهامداران از چند مولفه باعث تأسیس این شرکت شد که یکی روند صعودی قابل توجه در استفاده کاربران فضای مجازی از ویدئو که در تمامی تحلیل‏ها قابل مشاهده بود. این آمارها اعداد قابل توجهی را در این حوزه نشان می دهند که به عنوان مثال در سال 2015 سهم ویدئو از کل ترافیک اینترنت (سهم داده های ویدئو از کل داده ها) در منطقه خاورمیانه نزدیک به 60 درصد بوده و پیش بینی کرده اند که این سهم تا سال 2020 در منطقه ما به حدود ۸۰  درصد افزایش یابد که اگر این رشد را در کنار رشد فزاینده استفاده از شبکه‏های باند پهن قرار دهیم، فرصت بسیار گرانقدری را در این حوزه مشاهده خواهیم کرد که نشان از پتانسیل بالای بازار در استفاده از محتوای ویدئو دارد. دیگر مولفه این بود که تقریبا تمام شاخص ها نشان دهنده استفاده کاربران از ابزارهای هوشمند و توسعه زیرساخت در کشور و در حال رشد است که در این میان بخش مهمی از زنجیره ارزشی مربوط به توسعه دهندگان پلتفرم و توسعه سرویس و محتواست که نیروی محرکه دوم در این حوزه محسوب می شود. سومین مولفه هم اهمیت صنعت مدیا (رسانه) در زنجیره ارزش کسب و کار سهامداران شرکت باران بوده که باعث ایجاد ارزش افزوده قابل توجه در سایر فعالیت ها و توانمندی های کنونی آنان می شده است.

با وجود همه این فرصت ها و روندهای جهانی که شما برشمردید، چرا سابقه تاریخی موفقی در حوزه IPTV در کشور وجود ندارد و تلاش های پیشین چندان موفق نبوده است؟

دقت به این نکته ضروری است که روندها و تحلیل‏هایی که بدان اشاره کردم، مربوط به محتوای ویدئو دیجیتال به طور کلی بود و حوزه IPTV تنها یک اشتقاق محتوایی و تکنولوژیک از کل محتوای ویدئو دیجیتال محسوب می شود. در این راستا اگر چه تلاش‏های مختلف در حوزه IPTV به دلایل مختلف از جمله تصدی‏گری سازمان صدا و سیما، عدم وجود قوانین حمایت کننده و عدم شکل‏گیری مکانیزم بازار رقابت، چندان موفقیت‏آمیز نبوده، اما در حوزه ویدئو دیجیتال، طی چند سال گذشته، سرویس‏های خوب و موفقی در کشور عرضه شده که به سرعت در حال گسترش هستند و یقینا با توجه بیشتر دولت و نهاد مرتبط به این حوزه، این رشد سریعتر هم خواهد شد.

اشاره کردید به سرویس های ویدئو دیجیتال در کشور، اساساً چه تفاوتی میان این سرویس ها و IPTV وجود دارد؟

به یک معنا، IPTV تلویزیونی است که روی پروتکل اینترنت «IP» قابل عرضه است که یک مفهوم کلی از Streaming روی همه شبکه های مبتنی بر «IP» است، اما امروز یک معنای مصطلح از IPTV به کار برده می شود که در مقابل سرویس های ویدئویی OTT  قرار می گیرد. 

منظور تکنولوژی سنتـــی IPTV است که روی شبــکه مدیریـــت شـــده Managed Network عرضه می‏شوند و لذا تناظر خوبی با شبکه های سنتی تلویزیون کابلی داشتند، البته روی بستر شبکه IP . در مقابل سرویس‏های (OTT  (Over The Top یا فراشبکه مطرح هستند که مستقل از نوع شبکه، قابل عرضه اند. طبیعی است که با رشد ضریب نفوذ اتصال باند پهن (Broad Band) سرویس‏های OTT  به دلیل عدم محدودیت به نوع شبکه و عدم محدودیت توانایی، به سرعت توسعه پیدا کردند و امروزه حتی روند سرویس های تلویزیون اینترنتی نیز به سوی تکنولوژی OTT است .

در این بین نقاط تمایز باران تلکام یا به عبارت بهتر آیو چیست؟

 اولین نقطه تمایز این است که آیو یک سرویس OTT است و لذا بر بستر شبکه تمامی اپراتورها قابل ارائه است. تنها کافی است کاربر، اتصال اینترنت با سرعت متوسط - حدود 512 یا بالاتر- داشته باشد. نقطه تمایز دیگر که در سایر سرویس‏های کشور وجود ندارد، قابلیت Multi-Screen سرویس آیو است، به این معنا که سرویس آیو روی موبایل، تبلت، کامپیوتر شخصی (وب)، تلویزیون هوشمند و ستاپ باکس قابل دریافت است و در همه این درگاه ها، کاربر تجربه کاری مشابهی داشته و با گرفتن یک حساب کاربری روی تمامی این درگاه ها، سرویس خود را به صورت یکپارچه دریافت می کند. این قابلیت عملا انعطاف بسیار بالایی در دریافت سرویس به کاربر می‏دهد که نشان از جامعیت در طراحی سرویس آیو دارد.

با وجود تمامی عدم موفقیت های پیشین در حوزه IPTV و همچنین وجود سرویس‏هایی موفق در کشور و در حوزه ویدئو دیجیتال، شما فاکتور مهم در موفقیت سرویس‏هایی مانند آیو را چه چیزی می دانید؟

این پرسش، جواب مبسوطی دارد و عملا ناشی از تحلیل عمیق این صنعت و فضای کسب و کار مرتبط آن در کشور است، اما علی‏رغم اهمیت فاکتورهایی مانند انتخاب تکنولوژی صحیح، پیاده‏سازی درست و کامل، کیفیت سرویس و پایداری و .... یک عامل، نقش کلیدی و تعیین کننده دارد و آن عامل محتواست. به نظر من، محتوا به مثابه روح و جان سرویس IPTV است که ذائقه سنجی درست، تولید و تأمین صحیح و نهایتا عرضه محتوای مناسب، مهمترین کلید موفقیت در این حوزه محسوب می‏شود.

به عنوان یکی از فعالان این حوزه، چه موانعی بر سر راه توسعه این سرویس ها می بینید؟

 در حال حاضر یکی از مهمترین موانع رشد این سرویس ها Regulation یا تنظیم مقررات است؛ نه به این معنا که ما در این حوزه به شفافیت مقررات و ایجاد مرجع واحد تصمیم‏ گیری و تعامل نیاز داریم، بلکه به این معنا که ما در این حوزه به شفافیت مقررات و ایجاد مرجع واحد تصمیم گیری و تعامل نیاز داریم. در این حوزه از طرفی ما دچار مقررات زدگی هستیم، چرا که نهادهای مختلفی از کارهای مختلف، خود را ذی مدخل می دانند و بایدها و نبایدهایی برای سرویس دهندگان تعریف می کنند و از طرف دیگر نمی توان از یک مرجع مشخص نام برد که اگر شما در چارچوب قوانین آن مرجع رفتار کنی، اطمینان داشته باشی که فعالیت شما از نظر قانونی حمـــایت می شود. در این رابطه، حرف بسیار است، اما به دلیل همین آشفتگی در فضای قانونی و مقررات و گستردگی ذاتی فضای مجازی، هم اکنون سرویس هایی بدون رعایت هیچ چارچوبی در حال فعالیت هستند، این در حالی است که برخی سرویس های دیگر مانند آیو که دغدغه فعالیت قانونی و رشد در فضای متبوع حاکمیت کشور را دارند، هر روز با سیاست جدیدی از سوی نهادهای ذیربط، روبرو می شوند. در یک کلام باید گفت یکی از موانع جدی پیش رو، عدم وجود مقررات شفاف است و این حوزه نیازمند مقررات  مفصل نیست. فقط کافی است به بازیگران صالح - از نظر فنی و الزامات قانونی - اجازه داد تا بر اساس مکانیزم بازار، رشد ارگانیک خود را تجربه کنند و در یک چارچوب مشخص نظارتی بر فعالیت آنها نظارت شود. این چارچوب ها هم شامل چارچوب‏های نظارتی شرعی، قانونی و سیاسی است و هم شامل چارچوب های تجاری مانند حفظ فضای رقابتی و این هاست. موضوع دیگر، موانع زیرساختی است. یکی از ملزومات رشد چنین سرویس‏هایی وجود زیرساخت مناسب مخابراتی است که از آن دست می توان به ظرفیت شبکه انتقال زیرساخت در کشور، وجود شبکه های توزیع محتوا (CDN)، در دسترس بودن سرویس‏های باند پهن (MBB&FBB) برای کاربر نهایی و .... اشاره کرد.
بر اساس گزارشی که ITU (اتحادیه جهانی مخابرات) اخیرا در مورد وضعیت کشورها در حوزه باند پهن منتشر کرده، ایران با ضریب نفوذ 10.8 درصدی باند پهن ثابت، در رتبه 81 جهان قرار دارد که البته ضریب نفوذ باند پهن در حوزه موبایل حدود دو برابر این عدد است که نشان می دهد به توسعه بیشتری در این حوزه نیاز داریم.

انتهای پیام