جهان امروز به واسطه‌ی فناوری‌های نوین به سرعت به هم پیوند خورده است

به گزارش خبرنگار سیتنا، متن سخنرانی«علی جنتی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همایش معرفی فرصت های سرمایه گذاری و کسب و کار در صنعت ICT ایران به شرح زیر است:

شاید بتوان گفت در هیچ دوره ای مثل امروز جوامع انسانی در چهارراه برخوردهای فرهنگی و تکنولوژیکی قرار نداشته اند. حذف مرزها و محدودیت های جغرافیایی از یک سو و سرعت انتقال داده و ارتباط انسان ها با هم در فضای مجازی باعث تقابل و تعامل فرهنگ های مختلف در جهان شده و این فضا در هر لحظه موقعیت جدیدی را ایجاد می کند.

از نگاه دیگر فرهنگ ها هم بر نوآوری، فناوری و اقتصاد تاثیر متقابل گذاشته اند. کشور ژاپن در طی سه دهه ٧٠ تا ٩٠ میلادی مدلی از فرهنگ سخت کوشی، نوآوری و کمال طلبی را به جهان عرضه کرد که منجر به ایجاد غول های اقتصادی بزرگ در جهان شد. کره جنوبی، چین و هند نیز طی سه دهه اخیر چارچوب های اقتصادی جهان را با مدلی ممزوج شده با فرهنگ این سه کشور تا اندازه ای تغییر داده اند و الگوهای موفق اقتصادی و تکنولوژیکی به شمار می روند.

یکی از اهداف همایش حاضر، بررسی مزیت های رقابتی ایران در تولید نرم افزار و محتوا است. من سعی خواهم کرد با تمرکز بر این هدف و با نگاه به فرصت ها و راهکارها مرتبط با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطالبی را ارائه کنم.

ابتدا نگاهی به وضعیت تولید محتوا در دنیا و جایگاه ایران در این زمینه دارم. ما از دریچه آمار، بالقوه شرایط خوبی داریم. هرم جمعیتی جوان کشور، ضریب نفوذ بیش از ۵٣ درصد اینترنت و وجود بیش از ۴٠ میلیون کاربر اینترنت زمینه بسیار مناسبی را برای سرمایه گذاری نشان می دهد. لیکن برای رسیدن به وضعیت مطلوب نیاز به برنامه ریزی و تلاشی دو چندان داریم.

امروزه، بزرگترین چالش هزاره سوم را چالش تولید محتوا عنوان می کنند . با توجه به اینکه هریک از شهروندان فرصت ایفای نقش به عنوان تولید کننده محتوا را دارند، باید نوع نگرش و نگاه ما به تولید محتوا تغییر کند. تولید و تبدیل ذخایر و داشته های فرهنگی خود به محتوا در فضای مجازی نیاز به ارتقاء سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی به عنوان یک ضرورت مبرم دارد.

بر اساس آمارهای جهانی رتبه ایران از نظر ثبت دامنه اینترنت ١٨ است. درصد سایت هایی که از زبان فارسی استفاده می کنند ٨/. درصد و رتبه این زبان در زبان وب ١۴ است. همچنین سهم Ict ایران از تولید ناخالص داخلی بیش از ۶/١ درصد است در حالی که در برخی از کشورها این میزان به ١٢ درصد هم می رسد. بر اساس نظر کارشناسان متاسفانه سهم ایران از تولید محتوای وب در جهان وضعیت مطلوبی ندارد.

در چند دهه اخیر با به وجود آمدن فناوری های جدید و گسترش شبکه های ارتباطی مانند اینترنت و ماهواره, مرزها روز به روز کمرنگ تر و شرایط کسب و کار دگرگون شده است . در این بین رابطه دو سویه میان «فناوری اطلاعات و ارتباطات» و «ارتقای شاخص های فرهنگی و توسعه فضای مجازی» به گونه ای در هم تنیده است که کشورها را به سمت جلب مشارکت روزافزون مردم برای مهاجرت به فضای مجازی هدایت می کند.

مهاجرت به فضای مجازی می تواند به توسعه ارزش های ملی و فرهنگی جامعه کمک کند، سلامت اخلاقی و روانی جامعه را ارتقاء دهد، عدالت را گسترش داده و باعث حفظ محیط زیست شود و از اسراف در منابع در اختیار جلوگیری کند.

با نگاهی به قانون اساسی کشورمان در می یابیم که در اصول مختلف بر برابری و عدالت اجتماعی، آگاهی و اطلاع رسانی و همچنین مشارکت اجتماعی و تعاون تاکید شده است. همچنانکه چشم انداز بیست ساله ١۴٠۴ نیز در حوزه فرهنگی و اجتماعی به محورهایی چون« جایگاه اول علمی منطقه فرصت های برابر و دوری از تبعیض پرداخته و شهروندان کشور را افرادی « فعال، مسئولیت پذیر، برخوردار از روحیه تعاون، دارای تامین اجتماعی، رفاه و نهاد مستحکم خانواده و برخوردار از سازگاری اجتماعی، ایثارگر، مومن، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی، متعهد به شکوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن» تعریف می کند. این اهداف بلند و بسیار مهم قطعا با سرمایه گذاری در ایجاد زیرساخت های جدید و بکارگیری مکانیزه و به تعبیر دیگر مهاجرت به فضای شفاف مجازی بهتر تحقق خواهد یافت.

از سوی دیگر سرمایه گذاری نیز در سه حوزه زیرساخت، نرم افزار و محتوا باید به صورت همگن صورت گیرد. در یک نظام جامع، یکپارچه سازی سیاست های فضای مجازی در حوزه های سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است، به طوری که پرداختن به هریک از این حوزه ها بدون توجه به دو حوزه دیگر با ناکامی روبرو خواهد شد.

در حالی که شاخص های آمادگی فضای مجازی در حوزه فرهنگی به سطح تحصیلات، سواد رسانه ای، میزان کارآفرینی، مهارت های لازم برای فعالیت در فضای مجازی و میزان نوآوری در ارائه محتوا در فضای مجازی، توجه دارد، سرمایه گذاری در دو حوزه سخت افزار و نرم افزار بدون توجه به این شاخص ها، دستاوردی برای کشور به همراه نخواهد داشت. از نگاهی دیگر در همه مباحث توسعه ای فرصت ها بر مبنای داشته ها تحقق می یابند. کشور ما نیز نقاط قوت فرهنگی پررنگی دارد که این نقاط بهره گیری از فرصت ها را ممکن می سازد.

پهنای باند، زیرساخت ها و شبکه توزیع از یک سو و محتوا، پایگاه های داده و نظام های تحلیل داده از سوی دیگر قدرت آینده و سهم هر کشور را در فضای مجازی رقم زده و میزان تاثیرگذاری در داخل کشور و سایر ملل را تعیین می کنند. در سال های اخیر علی رغم رشد مناسب تامین زیرساخت های مورد نیاز در زمینه فناوری اطلاعات در کشور، فعالیت های هدفمند مطلوبی در راستای تسهیل تولید محتوای فرهنگی دیجیتال صورت نگرفته است.

در این بخش مایلم اهم فعالیت هایی که باید برای رونق کسب و کار درحوزه تولید محتوا صورت گیرد را به صورت فهرست وار ارائه کنم:

١-    ایجاد سهولت در راه اندازی کسب و کارهای فرهنگی دیجیتال با مقررات زدایی و ساده سازی ضوابط

٢-    یکپارچه سازی فرآیند ها و فعالیت های مرتبط با ساماندهی یعنی ایجاد پنجره واحد ارائه خدمات فرهنگی

٣-    ایجاد نظام نظارتی یکپارچه پس از انتشار با هدف آزادسازی فعالیت های فرهنگی دیجیتال و واسپاری مسئولیت تولید محتوا به تولید کنندگان آن

۴-    آموزش مبانی و اصول کاربری رسانه های نوین و ایجاد کسب و کار در فضای مجازی به کاربران نوجوان و جوان

۵-    آگاه سازی والدین نسبت به کنترل کاربری نوجوانان و جوانان در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی و همراه سازی والدین با آنها جهت کاهش دامنه آسیب ها

۶-     رصد تحولات آینده ابزارهای مجازی در عرصه های گوناگون سرگرمی، آموزش، اطلاع رسانی و غیره و در اختیار گذاری مستندات برای بهره برداری فعالان

٧-    بازار سنجی هوشمند به منظور حمایت از سرمایه گذاران در بخش فرهنگی دیجیتال

٨-    داده ای کردن، دیجیتالی کردن و دسترس پذیر ساختن میراث معنوی، مکتوب و فرهنگی کشور

٩-    حمایت مادی و معنوی از تولیدات فرهنگی متناسب با ارزش های اسلامی و بومی در فضای مجازی

١٠-   جلب مشارکت شهروندان به عنوان فرهنگیار به منظور ارتقاء سواد رسانه ای آن ها و همچنین رصد و اشراف بر فضای فرهنگی مجازی

١١-   پیش نگری، آینده نگری و رصد فراروندها و روندهای آینده فضای مجازی با ایجاد مرکز رصد به منظور آماده کردن بخش خصوصی برای تعامل با این روندها

اجازه می خواهم به برخی از طرح ها پروژه های در دست اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز که متناسب با گسترش کسب و کارهای دیجیتالی است اشاره کنم:

١-    پروژه اعطای لگوی هوشمند به سایت ها: این پروژ حدود ٨ ماه است که آغاز شده و هدف آن تامین مالکیت معنوی و مادی دارندگان سایت ها و همچنین آگاه سازی مردم از زمینه فعالیت ها سایت، ارائه هویت دارنده سایت، نظرسنجی و رتبه بندی آن ها با کمک مردم است.

٢-    پروژه اعطاء شماره استاندارد محتوای دیجیتال (شامد) ، که اهداف متعددی را دنبال می کند از جمله: اعطای شناسه یکتا به آثار فرهنگی دیجیتال، ایجاد سامانه ثبت ملی آثار فرهنگی دیجیتال، اقدام در راستای عملیاتی شدن طرح سما (فضای مجازی سالم، مفید، ایمن) ارتقاء سرعت و سهولت شناسایی و نظارت بر آثار فرهنگی دیجیتال، مدیریت فرهنگی انتشار محتوا در فضای مجازی بر اساس تولید داده های واقعی از نشر آثار دیجیتال در کشور، ساماندهی بانک اطلاعات تولید کنندگان محتوای دیجیتال و زمینه سازی برای ایجاد آرشیو ملی محتوای معنوی و مادی آثار فرهنگی دیجیتال. اکنون زیرساخت این پروژه کامل شده و از ابتدای مهرماه عملیاتی خواهد شد.

٣- تغییر ضوابط اخذ مجوز فعالیت و ایجاد زمینه راه اندازی کسب و کار فرهنگی دیجیتال برای افراد حقیقی با حداقل ١٨ سال سن

۴- آماده سازی سامانه رتبه بندی واحدهای فرهنگی دیجیتال

۵-    حمایت از تولید محتوای فرهنگی با بهره گیری از ظرفیت شبکه ملی فرهنگ

۶-     تلاش برای ایجاد ٢٠٠٠ شغل در زمینه تولید محتوای فرهنگی دیجیتال در قالب شبکه ملی فرهنگ

٧-    ایجاد دبیرخانه دائمی مرکز "سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی" و برگزاری همایشی با این نام برای اولین بار در کشور با همکاری سازمان فناوری اطلاعات، دانشگاه ها، پژوهشگاه ها، سازمان ها و نهادها و جمعی از نخبگان

٨-    آماده کردن طرح « جشنواره دائمی سواد رسانه ای و مسئولیت اجتماعی» با هدف جلب مشارکت مردمی در رتبه بندی محصولات فرهنگی دیجیتال

٩-    انجام طرح ساماندهی "شبکه های اجتماعی پیام رسان" با همکاری مرکز ملی فضای مجازی در قالب کارگروه تخصصی

١٠-      اجرای طرح ساماندهی فعالیت های زنان در فضای مجازی با همکاری "شورای فرهنگی و اجتماعی زنان و خانواده " و سایر نهادهای فعال در حوزه زنان.

١١-      طرح مشارکت دادن بخش خصوصی در مدیریت فضای مجازی با تشکیل اتحادیه ناشران دیجیتال

١٢-   واسپاری بخشی از امور به نمایندگان ناشران دیجیتال گروه های آموزشی، زبان خارجی و کودک و نوجوان

امید می رود با همت همه دست اندرکاران و بازیگران اصلی در تولید محتوای فرهنگی دیجیتال در کشور بیش از گذشته گام های بلندی در این زمینه برداشته شود.

در پایان لازم می دانم از تلاش ارزنده برگزار کنندگان این همایش و حمایت بی دریغ اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی ایران صمیمانه تشکر و سپاسگزاری نموده، مزید توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم.

انتهای پیام