کشاورزی هوشمند؛ راهی برای رسیدن به توسعه اقتصادی

به گزارش سیتنا، محمدعلی رضایی، فناوری‌های نوین کشاورزی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل توسعه پایدار و افزایش بهره‌وری در این بخش، نقش حیاتی ایفا می‌کنند. بسیاری از کشورهای پیشرفته توانسته‌اند با استفاده از فناوری‌های مدرن، کشاورزی خود را به سطحی بالا و پیشرفته برسانند؛ اما ایران همچنان با فاصله‌ای قابل‌توجه از این کشورها قرار دارد. این فاصله نه‌تنها به دلیل نبود زیرساخت‌های مناسب و محدودیت‌های مالی است، بلکه مقاومت در برابر تغییر و نپذیرفتن نوآوری‌ها نیز از عوامل اصلی این شکاف به شمار می‌رود.

وی ادامه داد: برای کاهش این فاصله و ارتقای سطح فناوری در کشاورزی کشور، نیازمند اقدامات جامع و هماهنگ در سطح کلان کشور هستیم. برای برون‌رفت از این وضعیت، پیشنهاد می‌شود که اقدامات زیر به‌صورت هم‌زمان و هماهنگ انجام شود:

• توسعه آموزش‌های مهارتی: برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی و کاربردی برای کشاورزان، با تمرکز بر فناوری‌های نوین کشاورزی.
• تسهیل دسترسی به فناوری: ارائه تسهیلات مالی و اعتباری برای خرید ماشین‌آلات و تجهیزات مدرن کشاورزی و همچنین ایجاد مراکز خدمات فنی و مهندسی در مناطق روستایی.
• حمایت از تحقیق و توسعه: افزایش بودجه پژوهش‌های کاربردی در حوزه کشاورزی، حمایت از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی برای توسعه فناوری‌های نوین، و ایجاد شبکه‌های دانش‌بنیان در این حوزه.
• ترویج کشاورزی هوشمند: گسترش استفاده از سنسورها، پهپادها، و نرم‌افزارهای هوشمند در کشاورزی برای مدیریت دقیق مزارع، کاهش مصرف آب، و افزایش بهره‌وری.
• توجه به اقتصاد آب: با توجه به محدودیت منابع آب، مدیریت بهینه آب در بخش کشاورزی اهمیت ویژه‌ای دارد. استفاده از روش‌های آبیاری نوین، اصلاح الگوی کشت، و توسعه کشت محصولات کم‌آب‌بر ازجمله اقدامات ضروری در این زمینه است.
• تغییر رویکرد در سیاست‌گذاری: تدوین سیاست‌های حمایتی از تولیدکنندگان محصولات با کیفیت و متنوع، ایجاد بازارهای مناسب برای محصولات کشاورزی، و حمایت از صادرات محصولات با ارزش‌افزوده بالا.
• بهینه‌سازی زنجیره ارزش: با شناسایی نقاط ضعف و قوت در هر مرحله از زنجیره ارزش کشاورزی، می‌توان بهره‌وری را افزایش داد، هزینه‌ها را کاهش داد و درآمد کشاورزان را ارتقا بخشید. تمرکز بر فرآوری محصولات کشاورزی و ایجاد محصولات با ارزش‌افزوده بالاتر، می‌تواند نقش مهمی در توسعه کشاورزی پایدار ایفا کند.
• بازاریابی و صادرات: توسعه زیرساخت‌های بازاریابی و صادرات محصولات کشاورزی، برندسازی محصولات ایرانی، شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، و ایجاد شبکه‌های توزیع جهانی ازجمله اقدامات ضروری برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی است.

رضایی گفت: علاوه بر این، ایجاد یک اکوسیستم نوآوری در بخش کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. این اکوسیستم باید شامل موارد زیر باشد:

• شتاب‌دهنده‌ها و مراکز نوآوری: برای حمایت از ایده‌های نوآورانه در حوزه کشاورزی
• تأمین مالی طرح‌های نوآورانه: برای تأمین مالی طرح‌های نوآورانه
• شبکه‌سازی بین کشاورزان، محققان و بخش خصوصی.

وی ادامه داد: درنهایت، باید توجه داشت که تغییر در بخش کشاورزی فرآیندی تدریجی و زمان‌بر است. موفقیت در این مسیر نیازمند همکاری همه دستگاه‌های دولتی، بخش خصوصی و کشاورزان است.

رضایی اظهار کرد: موارد دیگری که باید مدنظر قرار گیرد:

• تنوع‌بخشی به محصولات کشاورزی: کاهش وابستگی به محصولات سنتی و افزایش تولید محصولات با ارزش‌افزوده بالا.
• توجه به مسائل زیست‌محیطی: استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار و کاهش اثرات منفی کشاورزی بر محیط‌زیست.
• ایجاد زیرساخت‌های مناسب: توسعه شبکه‌های آبیاری، راه‌های دسترسی به مزارع و سردخانه‌ها.
• توسعه کشت فراسرزمینی: با توجه به محدودیت منابع آبی و اراضی کشاورزی در ایران، کشت فراسرزمینی می‌تواند راهکاری مناسب برای تأمین امنیت غذایی و افزایش تولید محصولات کشاورزی باشد.

وی افزود: با اجرای این راهکارها، می‌توان شاهد تحولی چشمگیر در بخش کشاورزی کشور بود و به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی دست‌یافت.

انتهای پیام