آیا رقابت آزاد در اقتصاد دیجیتال وجود دارد؟

به گزارش سیتنا به نقل از تسنیم، بررسی ها نشان می دهد با ظهور و رشد شرکت های بزرگ چندملیتی در بخش های مختلف اقتصاد فناوری اطلاعات و ارتباطات، مفهوم رقابت در بازار اقتصاد دیجیتال در سراسر دنیا روز به روز کمرنگ تر می شود و رکن رقابت آزاد که از ارزش های بنیادین اقتصاد سرمایه داری است، معنای خود را از دست می دهد و آن را شبیه به طنز و دروغی بزرگ کرده است. در چنین شرایطی، مصرف کنندگان چاره ای جز برطرف کردن نیازهای خود با خرید از شرکت های انحصارگر ندارند.

بازار اقتصادی آزاد با حذف حمایت دولتی از صنایع، زمینه را برای حذف شرکت های کوچکتر فراهم می کند و در چنین شرایطی، شرکت های بزرگ با سرمایه های کلان مالی و انسانی، روند رشد مداوم خود را حفظ می کنند؛  به طوری که عملکرد شرکت های فناوری شاخص گوگل، آمازون، فیس بوک، اپل و مایکروسافت موید این امر است. بر اساس آمار اقتصادی این پنج شرکت (آگفام)، در طول 10 سال گذشته، حدود 500 شرکت کوچک، نوپا و استارتاپ را خریداری کرده و با خود ادغام کرده اند. برای مثال اپل به عنوان یکی از بزرگترین شرکت های تکنولوژی، یکی از استراتژی های اصلی خود را بر ادغام و اکتساب شرکت های کوچکتر قرار داده است. بر اساس آمار، این شرکت تا سال 2018 حدود 100 مورد ادغام را در کارنامه خود دارد. شرکت های فناوری بزرگ آمریکا با وجود تلاش قانونگذاران این کشور برای محدود ساختن انحصار همچنان نماد پرنفوذ مونوپولی یک بخش اقتصادی پربازده در سیستم تجارت ایالات متحده به شمار می رود.

به اذعان کارشناسان، انحصار و مونوپولی فضای اقتصاد دیجیتال آمریکا سبب تشدید نابرابری اجتماعی شده و تعمیق شکاف اجتماعی میان اقشار مختلف این کشور روزبروز افزایش می یابد. علاوه بر این شکل گیری تدریجی این گونه از انحصار نوین در صنعت فناوری اطلاعات، سبب بروز مشکلات متعدد دیگری در این حوزه شده است. این امر علاوه بر تضییع حقوق مصرف کننده و افزایش بی رویه قیمت خدمات، فرایند توسعه فناوری جدید را نیز به واسطه عدم رغبت شرکت های بزرگ به بهبود خدمات، کند کرده است. همچنین به واسطه ایجاد انحصار در بازار فناوری اطلاعات در 95 درصد موارد سبب افزایش قیمت نهایی محصولات و خدمات برای مصرف کنندگان نهایی فناوری می شود.

اکنون شرایط برای پیشگامان فناوری دیروز جهان و انحصارگران امروز، تغییری اساسی یافته است. عملکرد گروه های مدیریت این شرکت ها سبب بلند شدن صدای انتقاد در اقشار مختلف جامعه ایالات متحده آمریکا شده است. امروز بسیاری از مدیران سابق این شرکت ها، اساتید دانشگاهی رشته های اقتصاد و فناوری و سیاستگذاران کلان آمریکا در سنا و مجلس نمایندگان، خواستار تغییر رویه اتخاذی از سوی غول های اطلاعاتی شده اند و انتقادات تند خود را بی پروا ابراز می کنند.

برای نمونه اعتقاد الیزابت وارن سناتور ارشد آمریکایی و عضو حزب دمکرات و استاد حقوق در دانشگاه های هیوستون، تگزاس و هاروارد با اعتراض به انحصار گرایی موجود در صنعت فناوری اطلاعات، تضعیف انحصارگرایی را موجب سودآوری بیشتر بازار دیجیتال در ایالات متحده آمریکا دانسته و در این باره معتقد است: اگر ما بستر انحصار در اختیار شرکت های بزرگ فناوری را تضعیف کرده و از بین ببریم، خواهیم دید که بازار ایالات متحده آمریکا به عنوان بستری بسیار پرسود و منظم جایگزین می شود و در چنین شرایطی، کسب و کارهای کوچک، شانس رسیدن به موفقیت را دارند این دلیلی است که من برای تأکید بر لزوم شکستن انحصار شرکت های بزرگ فناوری آمریکا دارم.

انتهای پیام