خطر استقرار تسلیحات ضدماهواره روسیه در فضا تا چه میزان است؟

به گزارش سرویس بین الملل سیتنا، جان کربی، سخنگوی آمریکا قصد روسیه برای توسعه یک سلاح جدید ضدماهواره را تایید کرده و در نشست خبری خود آن را "یک خطر جدی برای امنیت ملی" خوانده بود.

با این حال، سخنگوی آمریکا در ادامه اظهار داشت که این سلاح‌ها "تهدیدی حاد برای آمریکایی‌ها" به شمار نمی‌روند اما جزئیات بیشتری در خصوص نوع سیستم تسلیحاتی که روسیه قصد دارد در فضا مستقر کند ارائه نکرد.

آن گونه که از اظهارات کربی برمی‌آید، بحث بر سر استقرار نوعی از تسلیحات "فضایی" است که اساسا پیمان فضایی ۱۹۶۷ را نقض می‌کند. این پیمان که روسیه نیز آن را امضا کرده است، استقرار سلاح‌های کشتار جمعی در فضا را ممنوع می‌کند. از این رو، به نظر می‌رسد که احتمالا بحث صرفا بر سر سلاح‌های مرگبار ضدماهواره با پیشران هسته‌ای نیست بلکه پای سلاح‌های هسته‌ای در میان است که معاهده مذکور را نقض می‌کند.

به گفته کارشناسان، انتشار این خبر اساسا چندان هم حیرت‌برانگیز نیست. متخصصان از مدت‌ها پیش در مورد جاه‌طلبی‌های روسیه در این زمینه هشدار داده بودند. در فوریه ۲۰۲۳، مدیر اطلاعات ملی آمریکا در گزارش ارزیابی سالانه خود، با اشاره به طرح روسیه برای توسعه، آزمایش و استقرار طیف وسیعی از سلاح‌های فضایی مخرب و غیرمخرب، جنبه‌‌های مختلفی از این برنامه را معرفی کرده بود.

این گزارش نشان می‌داد که روسیه به منظور استفاده از تسلیحات مرتبط با پارازیت و فضای سایبری، سلاح‌های ضدماهواره مداری و زمینی، در حال توسعه برنامه فضایی خود است.

پیش از این پنتاگون اعلام کرد بود که روسیه در حال ساخت و توسعه سامانه‌های موشکی اِی‌اس‌اِی‌تی (ASAT) است که قادر خواهند بود سامانه‌های فضایی مستقر در مدار پایینی زمین را نابود کنند. مقامات آمریکایی همچنین در جریان بودند که روسیه در حال ساخت یک جنگ‌افزار پرتاب از هوای ای‌اس‌ای‌تی به نام بوروستنیکا هستند که بر مبنای سامانه دوران به نام کانتکت (Contact) کار می‌کند.

ایجاد تکه‌های زباله فضایی در اثر جنگ در فضا، خروج از زمین را ناممکن می‌کند

فراتر از پیامدهای انسانی و سیاسی استقرار تسلیحات مخرب در فضا، یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های دانشمندان، تولید زباله‌های فضایی در مدار زمین است. در صورت استفاده از تسلیحات هسته‌ای، میزان چنین زباله‌هایی می‌تواند به طرز چشمگیری افزایش یابد.

بنا به اعلام سازمان فضایی اروپا (ESA)، قطعات زباله بزرگ‌تر از حدود ده سانتی‌متر، قادر خواهند بود با برخورد به ماهواره‌ها و یا موشک‌ها، صدها یا هزاران قطعه زباله جدید تولید کنند. بر اساس اعلام این سازمان، در حال حاضر در حدود ۳۶ هزار و ۵۰۰ قطعه زباله معلق در فضا وجود دارد اما این را نیز باید در نظر گرفت که قطعات کوچک‌تر از این نیز خطرناک محسوب می‌شوند.

یک میلیون قطعه با اندازه بین ۱ تا ۱۰ سانتی‌متر نیز در فضا وجود دارند و تخمین زده می‌شود ۱۳۰ میلیون قطعه ریزتر از این، یعنی بین یک میلی‌متر تا یک‌ سانتی‌متر زباله معلق نیز در فضا وجود داشته باشد. این قطعات ممکن است به منابع انرژی، سیستم‌های ارتباطی و یا به حسگرهای ابزارهای تحقیقاتی آسیب جدی وارد کنند.

به گفته متخصصان، استفاده از موشک ضدماهواره در جنگ‌‌‌های آینده ممکن است، به تسریع فرایندی به نام سندرم کسلر منجر شود.

سندرم کسلر، یک واکنش زنجیره‌ای غیرقابل کنترل است که در آن، زباله‌های فضایی، یکی پس از دیگری ماهواره‌ها را نابود می‌کنند و در ادامه، زباله‌های بیشتری ایجاد می‌‌شود و ماهواره‌های بیشتری از بین می‌روند.

در نتیجه، مسیرهای مداری زمین به قدری با زباله مسدود می‌شوند که تا سال‌ها و چه بسا قرن‌ها، نتوان پرتابی به فضا انجام داد.

بر اساس این پدیده که دانشمند ناسا، دونالد کسلر، در سال ۱۹۷۸ آن را مطرح کرد، اثر دومینوی چنین رخدادی ممکن است لایه‌ای از زباله‌های غیرقابل نفوذ پیرامون زمین ایجاد کند که پرتاب‌های فضایی از زمین را اساسا غیرممکن و انسان را در نهایت در زمین ایزوله کند.

انتهای پیام